اشاره: مبنای عملکرد قوه مقننه، قانون آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی است که ساختار، تشکیلات و گردش کار را در آن تعیین می کند. این قانون دارای فصول و مباحث گوناگونی است که اجرای آن وظیفه هیات رییسه مجلس شورای اسلامی با مشارکت نمایندگان مردم است. صرف نظر از اشکالات ماهیتی و عملکردی قانون آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی و ضمن اطلاع رسانی عمومی آن، این نوشتار به پرسشگری پیرامون نحوه اجرای قانون آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی (نطقها، مذاكرات و جلسات) می پردازد که هم اکنون از نظر خوانندگان می گذرد:
قانون آئيننامه داخلى مجلس شوراى اسلامى
فصل سوم – گردش کار مجلس
مبحث اول – جلسات مجلس
ماده ۹۶ – انعقاد رسمی جلسات و اعتبار اخذ رأی منوط به حضور حداقل دو سوم مجموع نمایندگان میباشد. (اصلاحی مصوب ۱۳۹۱/۲/۳۰)
تبصره ۱ – برای ادامه مذاکراتی که منجر به اتخاذ تصمیم و یا اخذ رأی نمیشود حضور حداقل نصف نمایندگان کافی است.
تبصره ۲ – جلسات رسمی با تلاوت آیاتی چند از قرآن مجید به تشخیص هیأت رئیسه که حتیالامکان متناسب با جلسه آن روز باشد آغاز خواهدشد.
ماده ۹۷ – نمایندگان باید در روزی که قبلاً برای تشکیل جلسه رسمی معین میشود در مجلس حاضر شوند. در صورت تاخیر بدون عذر موجه ازطرف هیأت رئیسه توبیخ خواهند شد. همچنین، هریک از نمایندگان که در موقع اخذ رأی با اعلام قبلی رئیس مجلس مبنی بر منع خروج از جلسه بدونعذر موجه خارج شود، مستحق توبیخ خواهد بود و در صورت تکرار تأخیر وغیبت، مقررات آییننامه ازطرف هیأت رئیسه درباره او اجراء خواهد شد.اسامی نمایندگانی که سه بار غیبت غیرموجه در یک ماه داشته باشند در روزنامهها درج خواهد شد.
ماده ۹۸ – تشخیص عده حضار با استفاده از تابلو است که در اول هر جلسه و قبل از اخذ آراء به وسیله رئیس جلسه باید اعلام شود.
تبصره – در صورتی که تابلو خراب شود، حداکثر تا پایان همان جلسه تشخیص عده حاضر با دبیران خواهد بود و هیأت رئیسه موظف است قبلاز انعقاد جلسه بعد به تعمیر اصلاح تابلو اقدام نماید.
ماده ۹۹ – حداکثر مدت برای هر جلسه رسمی چهار ساعت است که یکسره و یا با فاصله تنفس میباشد، مگر در موارد ضروری که به تشخیصرئیس و تصویب مجلس خواهد رسید. غایبین بعد از تنفس نیز مشمول مقررات مربوط به غیبت و تاخیر خواهند بود.
تبصره ۱- وقت دستور جلسات رسمی مجلس چنان تنظیم خواهد شد که جز در موارد اضطراری با اول وقت ادای نماز برخورد نداشته باشد.
تبصره۲ـ مجلس برای رسیدگی به طرحها و لوایحی که در شش جلسه به اتمام نرسد از جلسه هفتم همه روزه به جز روزهای تعطیل تشکیل می شود و افزایش ساعت هر جلسه با رأی مجلس است. (الحاقی مصوب ۱۳۹۱/۲/۳۰)
ماده ۱۰۰ – اعضای هیأت رئیسه مجلس باید در ساعتی که قبلاً برای تشکیل جلسات تعیین میشود، حاضر شوند و در صورت تاخیر یا غیبتبدون عذر موجه با تشخیص رئیس برطبق این آییننامه جریمه میشوند.
ماده ۱۰۱ – تشکیل جلسات و رعایت ترتیب مذاکرات و اجرای آییننامه و حفظ نظم جلسه طبق این آییننامه به عهده رئیس جلسه است.
ماده ۱۰۲ – دستور هفتگی مجلس باید به ترتیب وصول طرحها و لوایح از کمیسیونها توسط هیأت رئیسه مجلس تهیه و پس از چاپ و توزیع برتابلو مخصوص نصب شود. رعایت ترتیب مذکور الزامی است. طرحها و لوایحی که دارای اولویت باشند ممکن است بنا به تقاضای دولت و یا پانزده نفراز نمایندگان و با موافقت هیأت رئیسه خارج از ترتیب وصول، در دستور هفتگی مجلس قرارگیرد.
تبصره ۱- در صورتی که پنجاه نفر از نمایندگان برای طرح یا لایحهای تقاضای اولویت کنند هیأت رئیسه موظف است آن را در دستور هفتگیمجلس قرار دهد.
تبصره ۲ـ حداقل پنجاه نفر از نمایندگان می توانند از رئیس جلسه مجلس تقاضا نمایند گزارش چاپ شده کمیسیون خارج از نوبت در دستـور کار جلسـه علنی قرار گیرد و رئیس درخواست متقاضیان را پس از صحبت یکی از متقاضیان و یک مخالف و یک موافق هر کدام به مدت پنج دقیقه، به رأی می گذارد. در صورت تصویب، رسیدگی به گزارش مورد تقاضا در همان جلسه یا جلسه بعد شروع می شود و با اعمال مجدد این تبصره نمی توان آن را متوقف نمود.
تبصره۳ـ هیأت رئیسه می تواند تمام یا بخشی از گزارشهای واصله از دستگاهها و سازمانهایی که طبق قانون موظف به ارائه گزارش به مجلس شورای اسلامی هستند را جهت قرائت در دستور کار جلسه علنی قرار دهد و گزارش کامل آن را به کمیسیونهای ذی ربط ارجاع نماید.
تبصره۴ـ کلیه گزارشهایی که در جلسه علنی مطرح می شود باید حداقل بیست و چهار ساعت قبل از طرح، تکثیر و بین نمایندگان توزیع شود مگر مواردی که در این آیین نامه به صراحت برای آن زمان دیگری تعیین شده باشد. (الحاقی مصوب ۱۳۹۱/۲/۳۰)
ماده ۱۰۳ – در صورت اضطرار که رعایت امنیت کشور ایجاب کند، به تقاضای کتبی رئیس جمهور یا یکی از وزراء یا ده نفر از نمایندگان، جلسهغیرعلنی تشکیل میشود. در این صورت، تقاضاکنندگان ادله خویش را مبنیبر وجود شرایط اضطرار و اقتضای امنیت کشور و در نتیجه لزوم برگزاریغیرعلنی جلسه رسمی مجلس، حداکثر تا مدت پانزده دقیقه، متوالیاً و یا متناوباً در دو نوبت، ارائه و سپس یک نفر بهعنوان مخالف حداکثر تا پانزدهدقیقه صحبت میکند، در صورت تصویب دو سوم حاضران، کار رسیدگی در جلسه غیرعلنی ادامه مییابد، در غیراین صورت، جلسه به حالت علنیبازگشته و به روال عادی عمل خواهد کرد.
تبصره ۱ – مصوبات جلسه غیرعلنی در صورتی معتبر است که با حضور شورای نگهبان بهتصویب سهچهارم مجموع نمایندگان برسد.
تبصره ۲ – تشخیص رفع شرایط اضطراری برای انتشار مذاکرات و مصوبات جلسات غیرعلنی برای اطلاع عموم با مجلس است که با پیشنهادحداقل ده نفر از نمایندگان و مذاکره به نحو مقرر در همین ماده، در جلسه غیرعلنی و تصویب اکثریت حاضرین در مجلس عملی میگردد.
ماده ۱۰۴ – رئیس هر جلسه قبل از ختم هر جلسه، روز و ساعت تشکیل و دستور جلسه بعد را اعلام میکند که در صورت مذاکرات درج شود،مگر در موارد اضطراری (بهتشخیص هیأت رئیسه) که حداقل بیست و چهار ساعت قبل از تشکیل جلسه، باید بطور رسمی اعلام شود.
ماده ۱۰۵ – در صورتی که در مجلس بینظمی و تشنج بوجود آید که مانع ادامه کار مجلس باشد و رئیس نتواند از آن جلوگیری کند، در جای خودقیام مینماید. هرگاه برخاستن رئیس موجب آرامش نشود جلسه را به مدت پانزده دقیقه به عنوان تنفس تعطیل میکند و نمایندگان از جلسه خارجمیشوند و پس از انقضای پانزده دقیقه مجدداً جلسه تشکیل میشود. هرگاه بینظمی و تشنج تجدید شود، رئیس جلسه را ختم و آن را به روز دیگریموکول مینماید.
مبحث دوم – نطقها و مذاکرات
اول – نطقها
ماده ۱۰۶ – در هر جلسه رسمى بهجز جلسات بررسى لوایح برنامه توسعه، بودجه سالانه و استیضاح یا رأى اعتماد به وزیران، سهنفر از نمایندگان مىتوانند به نوبت و طبق فهرستى که از قبل به قید قرعه توسط هیأت رئیسه تنظیم شده است، حداکثر به مدت هفت دقیقه نطق نمایند. همچنین دونفر از نمایندگانى که در آن جلسه نوبت نطق نداشته باشند به جهت مسائل ضروری میتوانند یک ساعت قبل از شروع جلسه در لوح یا دستگاه الکترونیک مخصوص یا دستگاه الکترونیکی ثبتنام کرده وحداکثر به مدت پنجدقیقه نطق نمایند. درصورتى که بیش از دو نفر از نمایندگان متقاضى این نطق باشند، هیأت رئیسه به قید قرعه به دونفر وقت خواهد داد. هیچ یک از نمایندگان نمىتوانند در مدت دوماه بیش از یک بار نطق پنجدقیقهای نمایند. نماینده حق واگذاری تمام وقت خود را به نماینده دیگر دارد. (اصلاحی مصوب ۱۳۸۷/۹/۲۶)
ماده ۱۰۷ – در هر جلسه قبل از ورود در دستور، رئیس مجلس میتواند در مورد گزارش حوادث مهم و مسائل فوری روز مطالبی را که آگاهیمجلس از آن ضروری باشد به اطلاع نمایندگان برساند. حداکثر مدت برای این مطالب پانزده دقیقه خواهد بود. (اصلاحی مصوب ۱۳۹۱/۲/۳۰)
تبصره ـ رؤسای قوای مجریه و قضائیه می توانند خارج از موضوع دستور جلسه در صحن علنی مجلس نطق نمایند. این نطق پس از وصول تقاضای آنان و اعلام موضوع نطق به رئیس مجلس پس از موافقت هیأت رئیسه در اولین فرصت انجام می شود. ساعت و مدت نطق قبل از شروع جلسه باید به اطلاع نمایندگان برسد. (اصلاحی مصوب ۱۳۹۱/۲/۳۰)
ماده ۱۰۸ – ترتیب و مدت نطق بدین شرح است:
الف – مدت نطق در جلسه علنی بهشرح زیر خواهد بود:
۱- برای استیضاح یک وزیر دو ساعت و برای استیضاح دولت یا بیش از یک وزیر چهار ساعت. استیضاح کنندگان میتوانند از بین خود یک یاچند نفر را برای بحث در موضوع استیضاح معرفی نمایند، ولی در هرحال مجموع نطقهای استیضاح کنندگان نباید از مدت فوق تجاوز نماید.
۲- درمورد کلیات هر طرح یا لایحه، ابتدا سخنگو کمیسیون اصلی حداکثر پنجدقیقه گزارش میدهد، پس از آن حداکثر سهنفر مخالف و سهنفر موافق به ترتیب یک نفر مخالف و یک نفر موافق وسپس نماینده دولت و پس از آن سخنگو کمیسیون هرکدام حداکثر ده دقیقه صحبت میکنند. (اصلاحی مصوب ۱۳۹۴/۱۱/۴)
تبصره ۱ ـ درمورد طرحها و لوایح مهم یا مفصل با پیشنهاد رئیس جلسه یا بیست و پنج نفر از نمایندگان و رأى اکثریت مطلق نمایندگان حاضر، مىتوان تعداد و یا وقت مخالف و موافق و وقت نماینده دولت و سخنگو کمیسیون را حداکثر تا دوبرابر افزایش داد. (اصلاحی مصوب ۱۳۸۷/۹/۲۶)(حذف شده به موجب قانون اصلاح موادی از قانون آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی مصوب ۱۳۹۴/۱۱/۴)
تبصره ۲ ـ در بررسی کلیات طرحهاى دو یا سهفوریتى و طرحهایى که کمیسیون اصلى در موعد مقرر گزارش نداده است یکى از طراحان مىتواند به جاى سخنگو در ابتدا و انتهاى رسیدگى در مجلس صحبت کند. (الحاقی مصوب ۱۳۸۷/۹/۲۶)
۳- برای موارد ذیل هر یک پنج دقیقه: (اصلاحی مصوب ۱۳۸۷/۹/۲۶)
– دفاع در برابر توهین و تحریف نطق.
– مخالفت و موافقت نسبت به هریک از مواد طرحها و لوایح.
– توضیح پیشنهاد اصلاحی نسبت به مواد طرحها و لوایح اعم از فردی و جمعی.
– توضیح نماینده دولت و سخنگو کمیسیون در مورد پیشنهادها.
– توضیح پیشنهاد فوریت و یا سلب فوریت و مخالفت با آن.
– پیشنهاد مسکوت ماندن طرح و یا لایحه و مخالفت با آن.
– پیشنهاد تنفس.
– پیشنهاد اخذ رأی مخفی.
– تذکر آییننامهای و یا اخطار قانون اساسی.
– پیشنهاد انواع رأی در مورد استیضاح
ب – در تمام موارد مذکور در بند (الف)، در صورتی که ضرورت اقتضاء کند ممکن است استثنائاً بدون مذاکره و با پیشنهاد رئیس یا ده نفر ازنمایندگان و تصویب مجلس، مدت نطق و شور اضافه شود.
ج – در کلیات لایحه بودجه سالانه کل کشور پس از نطق رئیس جمهور، سخنگوکمیسیون گزارش خود را ارائه میدهد سپس حداکثر دهنفر از نمایندگان بهعنوان مخالف گزارش کمیسیون و دهنفر بهعنوان موافق گزارش کمیسیون به ترتیب یک نفر مخالف و یک نفر موافق هرکدام حداکثر ده دقیقه صحبت میکنند. پس از آن نماینده دولت به مدت بیستدقیقه و در پایان، سخنگوکمیسیون صحبت میکند. مجموع زمان صحبت سخنگوکمیسیون سیدقیقه خواهد بود. (اصلاحی مصوب ۱۳۸۷/۹/۲۶)
تبصره ـ در کلیات متمم و یک یا چند دوازدهم بودجه، اظهارات به میزان نصف مدتهاى مقرر در بند فوق است.(الحاقی مصوب ۱۳۸۷/۹/۲۶)
د – مدت نطق برای مسائل مهم مربوط به سیاست خارجی از قبیل عهدنامهها و مقاولهنامهها و موافقتنامههای بینالمللی حداکثر سه ساعت وبرای هر ناطق حداکثر پانزده دقیقه خواهد بود.
ه – پیش از أخذ رأى براى انتخاب حقوقدانان شوراى نگهبان و همچنین رئیس و دادستان دیوان محاسبات، هر نامزد میتواند حداکثر دهدقیقه در جلسه علنى مجلس مشخصات، سوابق کاری، تحصیلات و برنامههاى خود را به اطلاع نمایندگان برساند. (الحاقی مصوب ۱۳۸۷/۹/۲۶)
تبصره – در کلیه مواردى که در این آئیننامه، نمایندگان مىتوانند بهعنوان موافق یا مخالف صحبت کنند رعایت ترتیب ثبتنام و یا درخواست صحبت الزامى است. درمواردى که قبل از تشکیل جلسه علنی متقاضیان صحبت یا نطق در لوح یا دستگاه الکترونیک بیش از تعداد تعیین شده در این آئیننامه باشد یکى از اعضاء هیأت رئیسه موظف است به قید قرعه از بین افرادى که در موعد مقرر ثبتنام کردهاند افراد مورد نیاز را تعیین نماید. افراد تعیینشده، حق واگذارى نوبت خود به نماینده دیگر را خواهند داشت. (الحاقی مصوب ۱۳۸۷/۹/۲۶)
ماده ۱۰۹ – ناطق نباید از موضوع موردبحث خارج شود. هرگاه رئیس تشخیص دهد که ناطق از موضوع خارج شده و در ضمن یک نطق، دو نوبتبه وی تذکر خروج از موضوع را بدهد و باز ادامه دهد، دفعه سوم میتواند وی را از ادامه نطق در آن موضوع در تمام جلسه منع نماید، مگر اینکهمجلس ادامه صحبت را تایید کند.
ماده ۱۱۰ – قطع کلام ناطق و عدم مراعات سکوت از طرف نمایندگان و هرگونه تهمت و توهین و ایرادگیریهای شخصی و حرکات و تظاهراتی کهموجب بینظمی مجلس باشد ممنوع است و مرتکب مشمول مجازاتهای مندرج در این آییننامه خواهد گردید. رئیس جلسه مسؤول جلوگیری از اینتخلفات است. (اصلاحی مصوب ۱۳۹۱/۲/۳۰)
پرسشگری از مجلس شورای اسلامی:
- گزارش عملکرد هيأت رئيسه مجلس شورای اسلامی پیرامون نطق های قبل از دستور نمایندگان مجلس شورای اسلامی به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون نطق های قبل از دستور رییس مجلس شورای اسلامی به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون نطق های انجام نمایندگان مجلس شورای اسلامی به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون سرنوشت طرح هاى دو يا سه فوريتى به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد نطق دفاع در برابر توهين و تحريف نطق نمایندگان به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد نطق مخالفت و موافقت نسبت به هر يك از مواد طرح ها و لوايح توسط نمایندگان به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد نطق توضيح پيشنهاد اصلاحى نسبت به مواد طرح ها و لوايح اعم از فردى و جمعى توسط نمایندگان به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد نطق توضيح نماينده دولت و سخنگوي كميسيون در مورد پيشنهادها توسط نمایندگان به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد نطق توضيح پيشنهاد فوريت و يا سلب فوريت و مخالفت با آن توسط نمایندگان به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد نطق پيشنهاد مسكوت ماندن طرح و يا لايحه و مخالفت با آن توسط نمایندگان به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد نطق پيشنهاد تنفس توسط نمایندگان به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد نطق پيشنهاد اخذ رأى مخفى توسط نمایندگان به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد نطق تذكر آئيننامهاى و يا اخطار قانون اساسى توسط نمایندگان به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد نطق پيشنهاد انواع رأى در مورد استيضاح توسط نمایندگان به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد نطق در كليات لايحه بودجه سالانه كل كشور توسط نمایندگان به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد نطق در كليات متمم و يك يا چند دوازدهم بودجه توسط نمایندگان به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد نطق براى مسائل مهم مربوط به سياست خارجى از قبيل عهد نامهها و مقاوله نامهها و موافقت نامههاى بينالمللى توسط نمایندگان به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد نطق پيش از أخذ رأى براى انتخاب حقوقدانان شوراى نگهبان و همچنين رئيس و دادستان ديوان محاسبات توسط نمایندگان به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد موارد بازداشتن از ادامه نطق نمایندگان توسط رییس مجلس شورای اسلامی به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی پیرامون تعداد مجازات های انجام شده در مورد نمایندگان توسط رییس مجلس شورای اسلامی به علت ایجاد بی نظمی و تشنج در صحن علنی به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد هيأت رئيسه مجلس شورای اسلامی در توبیخ نمایندگان دارای عذر غیرموجه در شرکت در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی و در موقع اخذ رأى با اعلام قبلى رئيس مجلس مبنى بر منع خروج به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد هيأت رئيسه مجلس شورای اسلامی در درج اسامى نمايندگانى كه سه بار غيبت غيرموجه در يك ماه داشته باشند در روزنامهها به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد هيأت رئيسه مجلس مجلس شورای اسلامی پیرامون تهيه و چاپ و توزيع دستور هفتگى مجلس به ترتيب وصول طرح ها و لوايح از كميسيونها و نصب بر تابلوی مخصوص به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی در طرح گزارش هاي تحقيق و تفحص، تفريغ بودجه و كميسيون ها بصورت خارج از نوبت به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی در دستور کار قراردادن خارج از نوبت وصول طرح ها و لوايح داراى اولويت بنا به تقاضاى دولت و يا پانزده نفر از نمايندگان و با موافقت هيأت رئيسه به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد هيأت رئيسه مجلس مجلس شورای اسلامی پیرامون در دستور کار قراردادن خارج از نوبت و اولويت دار بودن طرح یا لایحه با تقاضای پنجاه نفر از نمايندگان به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی در تشكيل جلسه غيرعلنى در صورت اضطرار كه رعايت امنيت كشور ايجاب كند، به تقاضاى كتبى رئيس جمهور يا يكى از وزراء يا ده نفر از نمايندگان به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد مجلس شورای اسلامی در مصوبات جلسه غيرعلنى با حضور شوراى نگهبان و با تصويب سه چهارم مجموع نمايندگان به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- گزارش عملکرد هيأت رئيسه مجلس مجلس شورای اسلامی در تعطیلی جلسه علنی به دلیل نظمى و تشنج به تفکیک دوره های ده گانه چیست؟
- دلایل عدم حضور نمایندگان مجلس شورای اسلامی در هنگام رای گیری بر روی صندلی خود و حضور بصورت سیار در صحن علنی چیست؟
- چرا رییس مجلس شورای اسلامی در هر جلسه علنی بارها و بارها به استقرار نمایندگان بر صندلی خود تاکیر می کند چیست؟
- نحوه اطلاع رسانی مفاد جلسات غیرعلنی برای جامعه چگونه است؟
- آیا این موضوع درست است که برخی طرح ها و لوایح حدود یک دهه است که در انتظار رسیدگی در صحن علنی هستند؟
- با وجود صف طولانی طرح ها و لوایح در پشت درب صحن علنی اساسا می توان از قانونگذاری روزآمد سخن گفت؟
- دلایل تصویب قید فوریت طرح های بی اهمیت چیست؟
- دلایل بازی پارلمانی به تعویق انداختن تصویب طرح ها و لوایح مهم از طریق عدم تصویب قید فوریت آنها چیست؟
- از نظر رسانه های گروهی گردش کار، جلسات و نطق های نمایندگان مجلس شورای اسلامی در ده دوره گذشته در راستای وظایف نمایندگی چگونه بوده است؟
- نظر خبرنگاران رسانه های گروهی پیرامون گردش کار، جلسات و نطق های نمایندگان مجلس شورای اسلامی به تفکیک دوره های مجلس شورای اسلامی چیست؟
- به نظر نخبگان و اندیشمندان گردش کار، جلسات و نطق های نمایندگان مجلس شورای اسلامی در ده دوره گذشته در راستای وظایف نمایندگی بوده است؟
- از نظر سازمان های مردم نهاد آیا گردش کار، جلسات و نطق های نمایندگان مجلس شورای اسلامی در ده دوره گذشته در راستای وظایف نمایندگی بوده است؟
- گزارش دستگاه های نظارتی بر نحوه گردش کار، جلسات و نطق های نمایندگان مجلس شورای اسلامی در ده دوره گذشته در راستای وظایف نمایندگی چیست؟
نویسنده: دکتر محمدرضا ناری ابیانه