بیش از یک سال است که دونالد ترامپ در آمریکا روی صندلی ریاست جمهوری نشسته و طی این مدت با عملکرد خود انتقادهای فراوان داخلی و بینالمللی را سبب شده است. مخالفان و موافقان از ترامپ بیشتر از هر چیز با عنوان کاسب، دلال، تاجر و عناوینی از این دست یاد کردهاند. البته تاریخ چند دهه اخیر آمریکا نشان میدهد که جایگاه رئیسجمهور و شخصیتهای انتخاب شده طی سالهای اخیر نسبت به گذشته تاکنون از افت شدید برخوردار بوده و روسای پیشین مورد پذیرشتر و موجهتر از روسای سالهای اخیر بودهاند. در اینباره میتوان از جان اف کندی از خانواده مطرح و عنوان دار کندیها در آمریکا نام برد که در سالهای بعدی جای خود را به کمدینی به نام دونالد ریگان داد. در میان اینها دونالد ترامپ موجود خارقالعادهای است که تمامی شرکای اروپا و دیکر کشورهای جهان را در بهت و حیرت برده است.
رفتار و عملکرد غیرمتعارف ترامپ به اندازهای است که حتی در تصاویر روسای دنیا که در کنار ترامپ قرار گرفتهاند به عینه مشخص است. اما ترامپ کار خود را میکند. جنگ در سطوح مختلف با دوست و دشمن ادامه دارد که البته مهمترین آن جنگ تجاری است. آمریکا طی یک سال گذشته خود را برای جنگ تجاری با اروپا آماده کرده و همین مسئله سببساز اعتراضات و انتقادات بسیاری از متحدان سنتی آمریکا شده است.
اما مسئله مهمتر که طی روزهای اخیر پر سروصدا دنبال میشود جدیتر شدن جنگ تجاری آمریکا با چین است. چین از یکسو مخالف سیاستهای کلان آمریکا در نظام بینالملل است و به عنوان مخالف واشنگتن شناخته میشود و از طرفی دیگر جدیترین رقیب اقتصادی آن به شمار میرود.
بنابراین در اقدام و موضعی جدید، تهدید کرده است که اگر مقامات پکن در برابر خواستهها و اقدامات کاخ سفید دست به عملی متقابل و تلافیجویانه بزنند، تعرفه واردات ۲۰۰ میلیارد دیگر از کالاهای چینی را تا ۱۰ درصد افزایش خواهد داد. این در ادامه جنگ تجاری اولیه آمریکا است که پیش از این به دستور ترامپ تعرفههای برخی کالاهای وارداتی از چین ۲۵ درصد افزایش پیدا کرده بود. در همین حال چین نیز شرکتها، کارگران و کشاورزان آمریکایی را تهدید کرده بود.
این دوئل اقتصادی سبب شد تا ترامپ بار دیگر فشار گمرکی را به چین افزایش دهد تا جنگ وارد مرحله جدیتری شود. در طرف مقابل نیز پکن به دنبال عملی کردن تهدیدات خود است. اگر چه تمایلی به تداوم این جنگ ندارد اما در برابر عملکرد ترامپ تنها راه را همین میداند به همین دلیل است که تاکید کرده در اقدامی مشابه، هزینههای گمرکی را روی ۳۴ میلیارد دلار از کالاهای وارداتی، افزایش میدهد.
این در حالی است که ترامپ مدعی است که به علت کسری تجاری ۳۷۵ میلیارد دلاری آمریکا در برابر چین، دست به چنین اقدامی زده است تا بتواند به اشکال مختلف آن را جبران کند. اتفاقا بر همین مبنا است که چین تاکید دارد در برابر این سیاست اقتصادی واشنگتن اقدامات کمی و کیفی انجام خواهد داد.
فرامرز اصغری