غرب آسیا به عنوان کانون اصلی تحولات جهانی در حالی بر پایه بحران و ناامنی میچرخد که در این میان مواضع و اقدامات برخی از مقامات ترکیه جای تامل دارد. بررسی رفتاری سران ترکیه نشان میدهد که آنها از یک سو به ادامه گزینه نظامی علیه سوریه و عراق ادامه میدهند و از سوی دیگر بر رویکرد به عرصه سیاسی برای حل آنچه چالشهای منطقه میدانند تاکید دارند. در این میان نوع نگاه منفی ترکیه به آمریکا و ناتو و نیز تعیین مرزهای امنیتی امری مهم و قابل توجه مینماید.
رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در سخنرانی خود با بیان اینکه امنیت ترکیه تنها در شهر «غازی عینتاپ» خلاصه نمیشود، تصریح کرد که آمریکا در عملیات ارتش ترکیه در شمال سوریه هیچگونه حمایتی ار آنکارا نکرده است. اردوغان همچنین به ناتو در باب ادامه اقداماتش در قبال ترکیه هشدار داده است. در این میان وزیر دفاع این کشور نیز گفته ترکیه و منطقه بهای اقدام نادرست آمریکا را در انتخاب نیروهای کُرد به عنوان شریک در جنگ با گروه داعش میپردازند.
مجموع این مواضع در حالی مطرح میشود که بررسی کارنامه سالهای اخیر ترکیه در قبال منطقه از جمله سوریه نشان میدهد که این کشور خود زمینهساز این وضعیت بوده است. از یک سو ترکیه با تصور کسب موقعیت برتر در سیاستهای ناتو و آمریکا به بحرانسازی در منطقه پرداخته که زمینهساز حمایتهای این کشور از گروههای تروریستی شد. از سوی دیگر ترکیه بر این عقیده بود که حوزه امنیت این کشور بر اساس مداخله نظامی در امور سوریه تعریف میشود و بر این گمان بود که با حمایت از تروریسم میتواند حوزه امنیت این کشور را تامین نماید.
آنچه نتیجه این برآیند بوده، نه تنها تحقق اهداف ترکیه در منطقه حاصل جمعش نشده بلکه زمینهساز چالشهای امنیتی داخلی و از دست دادن موقعیت منطقهای آنکارا شده است. روندی که بسیاری آن را زمینهساز برخی از تغییرات رفتاری ترکیه در منطقه از جمله رویکرد به روسیه و برخی توافقات در باب سوریه بوده است. به آنچه میتوان گفت ترکیه این روزها تاوان در خواب غفلت ماندن را میدهد در حالی که برخی از رفتارهای آنکارا نشان میدهد که آنها چنانکه باید از گذشته درس نگرفتهاند چراکه راهکار پایان این وضعیت نه اقدامات یک جانبه در خاک سوریه بلکه رویکرد به دمشق برای همکاری با سوریه علیه تروریسم است.
راهبردی منطقی و عملی که بسیاری از کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران، عراق، حزبالله لبنان و روسیه از همان ابتدای ورود تروریسم در سوریه به کار گرفتند و نتیجه آن نیز تامین امنیت برای خود و منطقه شده است.