توهم مدیران نفتی عراق در تولید از میدان نفتی مجنون کاری کرد که امروز شرکت شل از این میدان اخراج شده و راهی میدان آزادگان ایران است، اما آیا مدیران صنعت نفت ایران از این داستان عبرت میگیرند؟
به گزارش فارس، یکی از مباحثی که مدیران صنعت نفت ایران همواره بعد از برجام در فضاهای رسانهای متذکر میشدند سهلتر شدن ورود شرکتهای خارجی به منظور توسعه میادین نفتی و گازی به ایران است تا بتوانند میادین توسعه یافته و نیافته را در اختیارشان قرار داده حجم تولید نفت و گاز کشور را براساس طرحهای این شرکتها افزایش دهند.
به عنوان مثال معاون امور مهندسی و توسعه شرکت ملی نفت ایران با اشاره به مطالعات صورت گرفته توسط شرکتهای روسی، پرتامینا اندونزی و مرسک دانمارک در میادین منصوری و آبتیمور گفته بود این شرکتها نتیجه مطالعات خود را در این دو میدان ارائه کردهاند و در نهایت اعداد و ارقام متفاوتی برای تولید از این دو میدان ارائه شده است. وی مثال زد: در میدان آبتیمور روسها پیشنهاد تولید روزانه ۱۴۰ هزار بشکه را ارائه دادهاند و شرکت پرتامینا پیشنهاد تولید ۳۵۰ هزار بشکه و شرکت مرسک پیشنهاد تولید ۴۵۰ هزار بشکه داده است که میبینید، اعداد با هم چقدر اختلاف دارند و این نشان میدهد که تکنولوژی چقدر میتواند مؤثر باشد.
این مقام مسئول تصریح میکند در حال حاضر از این مخزن روزانه ۵۰ هزار بشکه نفت برداشت میکنیم و اگر وزارت نفت بحث تکنولوژی را مطرح میکند، تعارف و یا شعار نیست، بلکه یک موضوع کاملاً جدی است که میتواند افق انرژی ما را عوض کند و تراز تولیدات ما را در دنیا بالا ببرد تا در برابر عربستان حرفهای جدی برای گفتن داشته باشیم.
اما اینکه گفته شرکتهای خارجی درخصوص توسعه میادین نفتی و گازی ایران چقدر به واقعیت نزدیک است باید در کارگروههای تخصصی که توسط مدیران ارشد و متخصص بدور از ذوقزدگی تشکیل شده است مورد ارزیابی قرار گیرد و مشخص شود آنچه که به عنوان مثال ظرفیت جدید تولید میدان عنوان میشود واقعی است و یا اینکه در فضای متوهمانه چنین ارقامی پیشنهاد داده میشود تا بتوانند گوی سبقت را برای حضور در ایران از دیگر شرکتها بربایند.
بر این اساس به چگونگی حضور شرکت «شل» در میدان مجنون عراق که در واقع قسمت عراقی میدان آزادگان ایران است میپردازیم که چگونه توانست برنده مناقصه میدان مجنون شود و هماکنون نیز از این میدان اخراج شد.
ماه گذشته نشریه پلاتس به نقل از شرکت شل اعلام کرد بعد از مذاکرات طولانی در مورد یک برنامه توسعه و افزایش تولید از رقم ۲۲۰ هزار بشکه این شرکت انگلیسی هلندی از پروژه میدان عظیم نفتی مجنون عراق خارج میشود.
براساس این گزارش، شل در حال مذاکره با وزارت نفت عراق بود تا هدفگذاری تولید نفت از این میدان را کاهش دهد، اما طرفین هیچگاه در این زمینه به توافق دست نیافتند.
به گفته یک مقام مسئول در وزارت نفت عراق شل قصد داشت،تولید نفت از میدان مجنون را به ۴۲۰ هزار بشکه در روز افزایش دهد. این در حالی بود که براساس شرایط قرارداد اولیه با شل و شرکایش که در سال ۲۰۰۹ منعقد شده بود این شرکت نفتی بینالمللی وعده داده بود که در ازای دریافت یک دلار و ۳۹ سنت پاداش بابت تولید هر بشکه نفت، میزان تولید از این میدان را تا ۱.۸ میلیون بشکه افزایش دهند.
عملا کنار گذاشتن شل از میدان نفتی مجنون توسط وزارت نفت عراق صورت گرفت، چراکه این شرکت انگلیسی - هلندی بر خلاف وعده سال ۲۰۰۹ خود عمل کرد. این گزارش حاکی است عراقیها زمانی که تولید از میدان مجنون را آغاز کرده بودند در تولید اولیه روزانه تنها ۱۷۵ هزار بشکه نفت برداشت کردند که با برگزاری مناقصه شرکت شل پیشنهاد تولید یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه را پیشنهاد داد و بعد از برنده شدن اعلام کرد میتواند از این میدان یک میلیون ۸۰۰ هزار بشکه نفت در روز برداشت کند اما این شرکت در دوره حضورش در این میدان هرگز نتوانست تولید خود را بیش از ۴۰۰ هزار بشکه برساند و عراقیها طی نامهای به این شرکت رسما اعلام کردند کاهش تولید از میدان نفتی مجنون، خسارتهای سنگینی را برای عراق به بار آورده و کمترین برآوردها در اینباره به چهار میلیارد و ٦٠٠ میلیون دلار میرسد.
همانطور که گفته شد میدان نفتی مجنون در غرب ایران در مجاورت مرز ایران و عراق واقع شده، این میدان نفتی بخشی از یک مخزن نفتی را در بر میگیرد که از نظر حجم ذخایر درجا یکی از بزرگترین مخازن نفتی جهان است.
این مخزن نفتی در خاک ایران با نام "آزادگان" و در خاک عراق با نام "مجنون" شناخته میشود.
در حالی که وزارت نفت عراق، شل را از کنسرسیوم توسعه میدان مجنون کنار گذاشته، این شرکت یکی از متقاضیان در دستگیری توسعه میدان نفتی آزادگان است. شرکت شل مردادماه سالجاری نتایج مطالعات خود را بر روی میدان نفتی آزادگان به شرکت ملی نفت ایران ارائه کرده است و اسناد مربوطه را برای شرکت در مناقصه توسعه این میدان پیش از این تحویل داده بود.
با این شرایط باید دید آیا شرکت اخراجی شل در عراق، شانسی برای توسعه میدان نفتی آزادگان در ایران خواهد داشت و مسئولان صنعت نفت ایران به این شرکت اعتماد خواهند کرد یا خیر؟