دکتر حسن روحانی رئیسجمهوری اسلامی ایران دیروز در دومین نشست خبری با رسانههای داخلی و خارجی به سوالات خبرنگاران در حوزههای اقتصادی، سیاست داخلی و خارجی در حالی پاسخ داد که جای پاسخگویی به بسیاری از سوالات کلیدی و مهم در این نشست مانند نشستهای قبلی رئیسجمهوری همچنان احساس میشد.
دومین نشست خبری رئیس دولت دوازدهم برگزار شد اما بنا به بهانهای به اسم پرسیدن سوال در نشست خبری قبلی اجازه پرسیدن سوال به سیاست روز داده نشد. خبرنگار ما در صورتی که فرصت مییافت میخواست درباره طرح مجلس جهت سوال از رئیس بداند که آیا مجلس هم طیف روحانی در اقدامی سیاسی چنین طرحی را مطرح کرده یا براساس قاعده و قانون قصد پرسش از رئیسجمهور را دارد. نکته بعدی کلمهای بود که مکررا در نشست خبری رئیسجمهور تکرار میشد «فقر مطلق» دلمان میخواست با توجه به اینکه این واژه نه در لایحه بودجه و نه در مرکز پژوهشهای مجلس تعریف دقیقی دارد از رئیسجمهور بپرسیم فقر مطلق را چگونه تعریف میکند و چطور میخواهد تا پایان دولت دوازدهم این معظل را از بین ببرد.
اساسا تعریف فقیر و فقیر مطلق از واژههای تعریف نشده است که بیشتر به نظر میرسد برای آرام کردن افکار عمومی بدون پشتوانه بیان میشود اما به سیاست روز فرصتی نرسید تا نظر رئیسجمهوری را جویا شود.
نکته دیگر سوال درباره پیوستن ایران به کنوانسیونهایی مانند پالرمو که بسیاری آن را برجامهای جدید در لوای عضویت در کنوانسیونها عنوان میکنند. به هر تقدیر هر چند که گفته شد علت اصلی فرصت ندادن به ما سوالی است که نوبت قبلی پرسیدهایم و جهت عدالت باید خبرنگاران که در نشستهای قبلی سوال نکردهاند باید سوال کنند اما متوجه نشدیم چطور بسیاری از رسانههای هم طیف دولت از این قاعده استثناء شدند.
به دنبال رفع فقر مطلق هستیم
رئیسجمهور در مورد اهداف این دولت گفت: اشتغال مولد و مبارزه با فقر مطلق این دو هدف را دنبال خواهیم کرد، در بودجه سال ۹۷ به این دو اصل توجه عمیق کردیم و امیدواریم نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی هم مصوبهای هم که در آخر در اختیار ما میگذارند همان هدفها را مراعات کرده باشند و ما بتوانیم در برابر وعدهای که به مردم دادهایم عامل به آن وعده باشیم.
روحانی خاطرنشان کرد: نگاهی که برخی به آینده دارند و من میخواهم مردم را به آینده مطمئن کنم مردم بدانند بذر آینده ما از امروز بهتر خواهد بود. حتی در زمینه ارزی نیز بهتر خواهد بود، به دلیل اینکه ما قبلاً منابع ارزیمان همان درآمد خودمان بود و امروز تاکنون ۳۰ میلیارد دلار فاینانس خارجی در اختیار ما است که داریم برای همه این ارقام تصمیم میگیریم که برای ۱۲ تا ۱۳ میلیارد تصمیمگیری شده است، بنابراین شرایط آینده ما شرایط بهتری است، تصمیماتی در این زمینه اتخاذ شده است که بخشی از آن را رئیس بانک مرکزی اعلام کرده یا اعلام میکند و برخی دیگر بعد اعلام خواهد شد، توصیه من به مردم این است که در این مسیر پرریسک به خاطر منافع خودشان قدم برندارند.
برجام و اقدامات ایران و آمریکا
رئیسجمهور در پاسخ به این سوال که آیا اگر آمریکا از برجام خارج شود شما توافق هستهای را با کشورهای اروپایی، چین و روسیه ادامه خواهید داد یا خیر، بیان داشت: اولاً من بسیار خوشحال هستم که آقای ترامپ بعد از یکسال که به کاخ سفید رفته است هنوز نتوانسته آن فریادی که در دوره انتخابات میزد که این توافق را پاره خواهد کرد به آن هدف دست پیدا کند و برجام حداقل آنقدر استحکام داشته است که این یکسال بتواند به خوبی در برابر آمریکا مقاومت کند.
وی اضافه کرد: اینکه در آینده آمریکا چکار میخواهند بکند ما نمیدانیم و از هر که هم میپرسیم میگوید ما نمیدانیم، حتی از دوستان اروپایی و نزدیک آقای ترامپ هم که میپرسیم میگویند ما نمیدانیم یعنی هیچکس پیشبینی نمیکند که دولت آمریکا در آینده چه اقداماتی میخواهند انجام دهد. رئیسجمهور خاطرنشان کرد: این مساله نه فقط در مورد برجام بلکه حتی درمورد توافقهای تجاری خودشان نیز نمیدانند که دولتشان پای آن توافقات میایستد یا آنها را بر هم میزند. برخی از آنها را هم مثل توافق آب وهوا بر هم زده است، ما اصولی داریم و بر مبنای اصول خودمان ادامه میدهیم.
وی افزود: اولا ما آغازگر نقض برجام نخواهیم بود، همانطور که بارها تاکید کردیم برجام اضافه و کم نخواهد شد. اینکه حالا آقای ترامپ تمایلی دارد مربوط به خودش است، نه خطی به برجام اضافه میشود نه خطی از برجام کم خواهد شد.
رئیسجمهور تصریح کرد: ما مسائل دیگر را به هیچ عنوان مربوط به برجام نمیدانیم برجام یک توافق هفت جانبه است که هفت کشور با هم توافق کردهاند و یک توافق بینالمللی است که شورای امنیت در قطعنامه ۲۲۳۱ آن را تایید کرده است. تعهد حزب دموکرات نیست، یک اشتباهی که آقای ترامپ دارد این است که فکر میکند برجام تعهد حزب دموکرات است. برجام تعهد دولت آمریکا است، هر جناحی میخواهد سر کار باشد. وی با تاکید بر اینکه این تعهد پایدار و مستمر است و همچنان دولت آمریکا متعهد است و اگر تخلف کند زیر پای تعهد خودش زده و اعتبار خودش را مخدوش کرده است تصریح کرد: ما البته برای شرایط آینده پیشبینیهای لازم را داریم، تا زمانی که منافع مورد نظر ما در برجام تامین شود ما در برجام خواهیم ماند، بودن یا نبودن آمریکا تاثیر اصلی برای تصمیم ما نخواهد داشت. تصمیم اصلی ما بر مبنای این است که منافعی که مورد نظر ما است با برجام تامین میشود یا خیر؟
روحانی در پاسخ به سوالی در مورد برنامهاش برای مقابله با اقدامات آمریکا درخصوص ناکارآمد کردن دولت ایران گفت: اینکه آمریکا به دنبال ایجاد مشکل برای دولت و ملت ایران است موضوعی نیست که تردیدی در آن وجود داشته باشد و اگر در دولت قبلی بحث بود در این دولت همه اتفاق نظر دارند که دولت فعلی آمریکا با همه توانش به دنبال اخلال است و جای بحث در اینباره نیست.
رئیسجمهور اظهار داشت: آمریکاییها در حوزه اقتصادی همیشه به دنبال تحریم و فشار بودهاند و الان هم هستند و ممکن است فشار را کمتر یا بیشتر کنند اما امروز من فکر می کنم روابط ما با اتحادیه اروپا از همیشه بهتر است و در مقایسه با سالهای قبل حتی در سالهای قبل از ۲۰۰۵ ما امروز روابط بسیار خوبی داریم، روابط ما با روسیه شاید از همیشه بهتر است، روابط ما با چین روابط بسیار خوبی است با اکثر کشورهای منطقه ما رابطه خوبی داریم. وی افزود: اینچنین نیست که ما در سال ۲۰۱۸ میلادی یا ۹۷ شمسی به خاطر فشارهای آمریکا دچار مشکل خاصی شویم، فشار آنها ادامه پیدا میکند و انشاالله تدبیر ما هم در برابر فشار آنها ادامه خواهد داشت.
اینترنت از مسائل مهم دولت دوازدهم است
در ادامه خبرنگاری سؤالی درخصوص نحوه برخورد دولت با شبکههای اجتماعی مطرح کرد و گفت: هنوز در کشور ما درخصوص اهمیت این شبکههای اجتماعی اختلاف نظر وجود دارد و در زیرساختها با مشکل مواجهایم برنامه دولت برای شبکههای اجتماعی و زیرساخت آن چیست؟ اظهار داشت: این مسئله بسیار مهمی است و امروز بحث شبکه یا فضای مجازی و اینترنت یک فضای بسیار مهم برای ما است. ما که در حال حرکت به سمت دولت الکترونیک هستیم و در این فکریم که جامعه ما ارتباط بهتری با دنیا و علم و دانش آن داشته باشد.
رئیسجمهور با بیان اینکه این مسئله درخصوص مشاغل نیز بسیار مهم است، گفت: وزیر ارتباطات به من اعلام کرده بود که در ۲ سال گذشته ۲۰۰ هزار شغل در فضای مجازی به وجود آمده و به تعبیر او موبایلمحور بوده بنابراین این موضوع بسیار مهمی است.
وی تصریح کرد: ما الان در حال گسترش نسل سه و چهار موبایل در سراسر کشور هستیم و اهدافی که ما داریم هم فرهنگی، هم اجتماعی، هم اقتصادی و هم سیاسی است. وی اظهار داشت: آثار شبکههای اجتماعی در مسائل اقتصادی روز به روز بیشتر خواهد شد و دولت مصمم است هم در زیرساخت و هم در زمینه محتوا و پلتفرمهایی که نیاز داریم به سمت توسعه حرکت کند.
رئیسجمهور گفت: در همین راستا شاهد گسترش پهنای باند و سهولت دسترسی به اینترنت هستیم. در گذشته گاهی وقتها چند دقیقه برای دانلود یک فیلم کوتاه زمان نیاز بود اما الان در چند ثانیه این کار صورت میگیرد. الان دیگر کسی حوصله و فرصت ندارد که نیمساعت معطل شود که یک اثر فرهنگی را مشاهده کند.
روحانی اظهار داشت: در فضای مجازی عمدتاً محتوا را خود ما درست میکنیم زیرا پلتفرمها آماده است.لذا نسل جوان ما و همه افرادی که معتقد به انقلاب هستند و هویت ایرانی و اسلامی خود را ارج مینهند باید با تمام توان به این فضا وارد شوند زیرا در این صورت این فضا دیگر برای ما چالش و تهدید محسوب نخواهد بود بلکه تبدیل به یک فرصت میشود. وی همچنین گفت: دیگر دوره اینکه این را ببندیم آن را فیلتر کنیم و دیگری را از پشتبام پایین بیندازیم البته مقصودم دیش است نه آدم کلاً گذشته است و باید درخصوص فضای مجازی، سوادآموزی کنیم که جوانان چطور و به نحو احسن از آن استفاده کنند.
توان موشکی و دفاعی را گسترش میدهیم
وی در پاسخ به این سؤال که اگر آمریکا بر روی بحث موشکی فشار آورد و باعث به هم خوردن توافق هستهای شود به نظر شما این رویکرد ترامپ فرصت گفتوگوی معنادار بین ایران و آمریکا را از بین خواهد برد، پاسخ داد: حالا خیلی فرصت خوبی نبوده که بخواهد از بین ببرد یا نبرد. راجع به برجام همانطور که قبلاً هم گفتهام برجام قابل مذاکره مجدد یا بازنویسی نیست. یک توافقی است که بعد از ۳۰ ماه تلاش نوشته، توافق و امضا شده است و شورای امنیت سازمان ملل متحد آن را تأیید کرده بنابراین تبدیل به یک توافق بینالمللی شده است.
رئیسجمهور با تأکید بر اینکه هیچ معنایی ندارد که ما در مورد برجام مذاکره کنیم، خاطرنشان کرد: هر چیزی که برای دفاع از کشور مثل هواپیما، موشک یا زیردریایی یا هر چه که میخواهد باشد، هر آنچه برای دفاع کشور نیاز داریم. تعهد ما در برابر دنیا آن است که دنبال سلاح کشتار جمعی نرویم و دنبال آن نخواهیم رفت نه تنها به خاطر تعهد بلکه به خاطر فتوای رهبری است. پس سلاح کشتار جمعی کنار و آنچه آمریکاییها و برخی از کشورها دنبالش هستند و دنبال سلاحهای مخربتر هستند ایران دنبال این سلاحی که ضداخلاق تعهدات بینالمللی و شرع است نخواهد رفت.
روحانی اظهار داشت: اما در سلاح متعارف آنچه جمهوری اسلامی برای دفاع از کشور خودش نیاز داشته باشد استفاده خواهد کرد، عمل خواهد کرد و در این زمینه با هیچکس مذاکره نخواهد کرد. من تأکید میکنم موشکهای ایران هیچ زمانی تهاجمی نبوده است و برای تهاجم به هیچ کشوری نبوده است و برای تهاجم به هیچ کشوری نخواهد بود. موشکهای ما برای دفاع از خودمان است، تدافعی است و هیچ گاه موشک ما برای سلاح کشتار جمعی هم ساخته نشده است. ما اصلاً سلاح کشتار جمعی نداریم بنابراین در این زمینه با کسی مذاکره نداریم.
وی اعلام کرد: آمریکاییها اگر میخواستند فرصتی را ایجاد کنند نسبت به رابطهشان با ملت ایران خوب بود از فضای برجام درست استفاده میکردند. اگر آمریکاییها به تمام تعهدات خودشان در برجام عمل میکردند به نظر من شرایط تازهای ایجاد میشد، ممکن بود بعداً راجع به موضوع دیگری بتوانیم با آمریکا صحبت کنیم. خود آنها متأسفانه این فرصت طلایی را از بین بردند. چه دولت قبلی که آغازگر از بین بردن این فرصت بود و مخصوصاً دولت فعلی که کلاً این فضا را از بین برده است.
نباید به احزاب اتکا کرد
وی در پاسخ به این سؤال که بسیاری از تحلیلگران معتقدند که گزینشهای عمومی و انتخابهای آینده کشورمان نه انتخاب میان اصلاحطلبان، اصولگرایان و اعتدالگرایان است بلکه انتخابی است بین پوپولیستهای یارانهای و فعالان مدنی و اقتصادی است. میخواهم بدانم که آیا شما به این موضوع فکر میکنید یا نه پاسخ داد: این حرف کاملاً درست است که ما تنها نباید اتکایمان در بحث جامعه مدنی به احزاب باشد البته احزاب بخشی از جامعه مدنی هستند ولی جامعه مدنی خیلی گستردهتر از این حرفهاست.
نویسنده: سوشیانت آسمانی