سالهاست که بلای برجام به جان تمام بازارهای اقتصادی کشور افتاده است و متولیان و دستاندرکاران در تلاش هستند تا هر مشکل یا معضلی که در حوزههای مختلف اعم از اقتصاد و اجتماع و فرهنگ و... تبلور میکند را به برجام و حاشیههای نسبت دهند. این متولیان درحالی به برجام تکیه دادهاند که بخش اعظم این مشکلاتی که در طول این سالها شاهد آن بودهایم به عدم سوءمدیریت و ناهماهنگی این دستاندرکاران باز میگردد اما این گروه همچنان خود را به خواب زده و مدام بر این طبل توخالی میکوبند که اگر برجام نباشد کار ما زارتر از این میشود که هست.
روز گذشته خبری روی خط پایگاه اطلاعرسانی دولت به عنوان نهاد و مرجع رسمی دولت با این عنوان که "تکمیل پالایشگاه ستاره خلیجفارس بدون برجام امکانپذیر نبود" قرار گرفت و محتوای آن از مشکلات و معضلات راهاندازی این پالایشگاه خبر میداد.
جدا از این مساله که تخصص اصلی کارشناس مربوطه بیش از نفت و پالایشگاهسازی به حوزه گاز مربوط میشود اما این نکته در سخنان این کارشناس قابل تامل بوده که گفته بود "برای تکمیل این پالایشگاه نیاز به سرمایه داشتیم و متاسفانه به دلیل تحریمها این امکان فراهم نبود اما با آزاد شدن سرمایههای بلوکه شده حاصل از فروش نفت بعد از لغو تحریمها؛ این امکان درآمد دولت را افزایش و حاصل آن صرف تکمیل و راهاندازی پالایشگاه شد؛ مسالهای که در دوران تحریمها امکان آن فراهم نبود."
این گفته کارشناس مربوطه در حالی مطرح شده بود که قریب به ۲ سال و در درست در بهمنماه ۹۵ یکی از بزرگترین تامین سرمایههای داخلی کشور رقمی در حدود ۳ هزار میلیارد ریال اوراق به منظور تامین مالی پروژههای مورد نیاز این پالایشگاه منتشر شد و دستاندرکاران این اقدام؛ تلاش برای انتشار آن را به واسطه رسالت پیشروی خود در راستای تحقق سیاستهای اقتصاد مقاومتی برشمرده و اعلام کردند.
محمودرضا خواجهنصیری مدیرعامل تامین سرمایه تمدن به عنوان متولی این اقدام در آن زمان اعلام کرده بود "با توجه به اتمام فاز اول پالایشگاه ستاره خلیجفارس و نیاز به سرمایه در گردش این پالایشگاه بزرگ در راستای خودکفایی کشور به واردات بنزین؛ این شرکت پیشنهاد انتشار اوراق سلف استاندارد بنزین تولیدی این پالایشگاه را به شرکت بورس انرژی ارائه و با دریافت مجوز از سوی هیات پذیرش بورس انرژی؛ اقدام به انتشار ۳ هزار میلیارد ریال از این اوراق کرد."
ما میتوانیم
این مساله که برخلاف تمام شعارهایی که متولیان دولتی مبنی بر حمایت از توان داخل سر میدهند و همواره اعلام میکنند که با تکیه برتوان داخل میتوان مرزهای توسعه و پیشرفت را درنوردید از این منظر قابل اهمیت است که شرایط و موقعیت متخصصان و تولیدکنندگان داخلی آن طورها هم که میگویند نامناسب نیست و اگر موانع و مشکلات دولتی از پیش پای این گروه برداشت شد به مراتب بهتر و مطلوبتر میتوانند به کشور و به ویژه حوزه تولید آن کمک کنند.
نمود این مساله را شاید بتوان در سخنان خود وزیر نفت به عنوان متولی اصلی این صنعت برشمرد که بعداز برپایی بیستوسومین نمایشگاه بینالمللی نفت، گاز در اردیبهشتماه ۹۷ در تفاوت امروز صنعت نفت با ۲۰ سال گذشته اظهار کرد: در زنجیره احداث تاسیسات شامل شرکتهای اکتشاف و تولید، پیمانکاران عمومی، شرکتهای ساخت و نصب، سازندگان سیستمها و بستههای مورد نیاز و سازندگان تجهیزات تحول بزرگی رخ داده است. در ۲۰ سال گذشته نمیتوانستیم یک متر لولهگذاری دریایی انجام دهیم اما هماکنون به راحتی تاسیسات و تجهیزاتی داریم که لولهگذاری دریایی انجام میدهند.
به گفته وی در سال ۷۶ قادر نبودیم پایههای سکو به ارتفاع ۹۰ تا ۱۰۰ متر را در داخل کشور بسازیم و در مالزی، سنگاپور و امارات ساخته میشد اما هماکنون حداقل سه شرکت بزرگ در این زمینه فعالیت میکنند. همچنین ساخت سکو که مانند مینی پالایشگاه دارای سیستم پیچیدهای است به راحتی در ایران ساخته میشود. زنگنه با بیان اینکه زنجیرهای از فعالیت پیش رواست که باید به هم پیوند دهیم تا صاحب تکنولوژی بهتری شویم گفت: هماکنون به معنای واقعی تا بالای ۶۵ درصد از تجهیزات یک پالایشگاه داخلی است و هر چه این عدد بیشتر شود اشتغال و توان بیشتری ایجاد میشود.
با این وجود و با در نظر داشتن این مساله که مشکلات و معضلات ناشی از تحریمها ی ناجوانمردانه سالهاست که دامن کشور را گرفته است اما چه بهتر که در این مسیر محکمتر و مصممتر از گذشته گام برداریم و راهی که در طول این ۴۰ سال با تکیه بر توان و همت داخلی طی کردهایم ادمه دهیم و تلاش نکنیم تا با دادن آدرس غلط به مردم؛ این باور را در اذهان عمومی ایجاد کنیم که اگر به دامن غرب چنگ نزنیم به جایی نمیرسیم.
تولید ۶۴ میلیون لیتر بنزین یورو ۵ تا مهر ۹۷
معاون وزیر نفت به سهم ۷۴ درصدی نیروی کار و مهندسی ایرانی و تولید ایرانی در ساخت پالایشگاه ستاره خلیجفارس اشاره کرد و ادامه داد: ۲۶ درصد از این پروژه محصول کار مهندسی و خرید خارجی و راه اندازی این پالایشگاه هم ۱۰۰ درصد ایرانی و بومی بود.
علیرضا صادقآبادی افزود: مهر امسال واحد تقطیر فاز سوم پالایشگاه ستاره خلیجفارس راهاندازی خواهد شد. وی ادامه داد: در حال حاضر از ۲۸ میلیون لیتر بنزین تولید داخل، ۲۴ میلیون لیتر بنزین یورو۵ در فاز اول و فاز دوم اضافه خواهد شد و این رقم به ۵۲ میلیون لیتر خواهد رسید. وی افزود: با راهاندازی فاز سوم ستاره خلیجفارس، ۱۲ میلیون لیتر دیگر به حجم بنزین یورو ۵ تولیدی ایران افزوده خواهد شد و تلاش بر این است که روزانه ۸۰ میلیون لیتر بنزین یورو۵ تولید کنیم و به هدف ۱۰۰ میلیون لیتر در روز نزدیک شویم.
معاون وزیر نفت افزود: پالایشگاه ستاره خلیجفارس به تأمین و رفع نیازهای پتروشیمی داخلی هم کمک شایانی میکند به گونهای که اگر ستاره خلیجفارس راهاندازی نمیشد پس از اعمال تحریمهای احتمالی جدید بر ایران، فروش ۲۴۰ هزار میلیون لیتر میعانات گازی پارسجنوبی کار دشواری میشد تأثیرات جانبی این پالایشگاه بسیار بیشتر از تولید ۸۸ میلیون لیتر بنزین یورو ۴ و ۵ است. گفتنی است هدف ما از تولید مازاد بنزین مصرفی کشور، ذخیرهسازی استراتژیک برای کشور است و برای صادرات برنامهای نداریم.
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران گفت: ارزش تولیدات فرآوردههای نفتی پالایشگاه ستاره خلیجفارس حدود ۲۴ میلیارد دلار است.
نویسنده: سارا علیاری