سی.اف.تی در روز پارادوکسهای مجلس، تصویب شد. اما تصویبی که با اصرار دولت و طرفدارانی که اغلب به طرفدارای از برجام نیز شهره بودند مواردی را در دل خود پنهان داشت که تحلیل آنها برای ثبت در تاریخ ضرورت دارد، مواردی از تلاشهای نامحسوس برای شفافیت نداشتن برخی از نمایندگان با مردم و همچنین تلاش برای القای این دیدگاه که نظر رهبر معظم انقلاب در انزار عمومی و جلسات علنی با نامههای غیرعلنی تفاوت دارد! جالب است که همه این تلاشها در بستهبندی زیبا با پز حمایت از شفافیت! تبلیغ شد و نهایتا رای گرفت.
روز گذشته مجلس در یک پارادوکس عجیب با رفتاری غیر شفاف و به نمایش نگذاشتن رای نمایندگانش و علنی نکردن نامهای که از آن اینطور تعبیر شد که رهبری با تصویب لایحه موافق هستند! رای به شفافیت بینالمللی داد! مجلسی که از رو شدن رای نمایندگانش هراس دارد، مجلسی که رایش از ساعت ۸ تا نه طوری تغییر میکند که صورت جلسه را بهم میزند، مجلسی که رای داده را پس میگیرد و امضای قسم خورده را پاک میکند! رایی را ثبت کرد که قطعا تا دنیا برقرار است میتوان درباره آن نظر داد و آثار این رای را مشاهده کرد، آنانی که با وعده بهبود اوضاع برجام را مصوب کردند یکبار دیگر با همین وعده سی.اف.تی را به تصویب رساندند اما حتی نخواستند مسئولیت کاری را که انجام دادند بر عهده گرفته و نامشان را برای مردم علنی کنند! آنهایی که امروز شفافیت را به استکبار جهانی هدیه داده و مسیر را برای دشمن روشن میکنند حتی جرات روشن کردن راههایشان را برای مردمی که از آنها وکالت گرفتند ندارند! این پارادوکسی عجیب و تلخ است که شاید نشان میدهد شفافیت بهانه است.. اصل دیگری نشانه است. اما چه اتفاقاتی در صحن افتاد که نیاز به تامل بیشتر دارد؟!
ظریف: من و آقای رئیس جمهور نمیتوانیم تضمین بدهیم
شاید قابل تامل ترین اتفاق صحن علنی مجلس را سخنان وزیر امور خارجه رقم زد، در خلال بررسی سی.اف.تی نمایندهای از وزیر امور خارجه و رئیس جمهور برای برطرف کردن مشکلات کشور تضمین خواست و در عین ناباوری وقتی وزیر خارجه پشت تریبون رفت گفت:«بنده و آقای رئیس جمهور نمیتوانیم تضمین بدهیم که با پیوستن به لایحه عدم حمایت مالی از تروریسم مشکلات ما حل خواهد شد، اما میتوانیم تضمین بدهیم که با نپیوستن به این لایحه آمریکا بهانه مهمی را برای افزایش مشکلات ما پیدا خواهد کرد.»
اما همین سخن زمانی میتواند قابل تامل تر شود که بدانیم همین وزیر خارجه درباره برجام و امضای کری تضمین داد!!! برجام را ظریف با امضای کری تضمین کرد، آژانس بارها تعهدپذیری ایران را تایید کرد و این نشان میدهد هر چقدر هم مخالفان داد زدند تاثیری در روند اجرای تعدات نداشته اما!!! اما همین تعهد تضمین شده چه سرنوشتی داشت؟! تعهدی که تضمین کردند همه روسای جمهوری امریکا اجرایی اش کنند و اروپا آن را اجرا کند توسط امریکا و اروپا اجرایی نشده است و حالا تعهد جدیدی که اتفاقا تضمینی هم به آن داده نشده است چطور باید معجزه کند؟! و اگر نشد با توجه به عدم شفافیت نمایندگان موافق در اعلام رایشان با توجه به تضمین ندادن وزیر خارجه و رئیس جمهور چه کسی را باید مورد بازخواست قرار داد؟!
ظریف در صحن علنی مجلس البته این را هم گفت که:« همان طور که مقام معظم رهبری در فرمایشات اخیرشان فرمودند با شکست دادن تحریمها، آمریکا را شکست میدهیم، بارها با مقاومت مردم و تدبیر، آمریکاییها را شکست دادهایم، این بار نیز با درایت و همدلی دشمنان را شکست میدهیم و تحریمها حتما شکست خواهند خورد.» به نوعی اینطور بیان کرد که این مسیر حرکت در راستای تدبیر مقام معظم رهبری برای شکست تحریم است!!! و دوباره تضمین نداد و دوباره نگفت آن صحبتهای رهبری درباره ماهیت همه کنوانسونها را چطور به این رفتار ربط میدهد؟! همه اینها پارادوکسهای مجلس را در روز تصویب سی.اف.تی بیشتر و بیشتر میکند.
موافق شفافیت خارجی مخالف شفافیت داخلی!
اما پاراددوکس دیگر مخالفت نمایندگان با شفافیت آرایشان بود، هنوز نفهمیدیم چرا وکلایی که ملت استخدام میکنند! راضی به گزارش به مردمنمیشوند! مگر نه این است که وکلا موظف به پاسخگویی به موکلشان هستند و باید در جهت خواست او حرکت کنند، کاش در صورت شفاف نشدن آنها حداقل اسم وکیل مردم را از روی آنها برداریم! اما جذابیت این ماجرا زمانی افزون میشود که بدانیم همین وکلای ناشفاف از طرف موکل خواهان شفافیت برای همه خارجی ها میشوند! شفافیتی که شاید راه را برای نشانه گرفتن قلبمان هموار کند! آیا این پاراددوکس قابل تامل نیست؟!
رهبری در خفا متفاوت توصیه میکنند؟
در آخر هم نامه ای که لاریجانی از رهبری قرائت میکند و در پاسخ به افرادی که درباره نظر رهبری در مخالفت با کنوانسیونها میگویند، معتقد است رهبری مخالف نیست، نامه رهبری همین است: «در پی استفساریه تلفنی جنابعالی نسبت به مخالفت و عدم مخالفت مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) با بررسی لوایح چهارگانه و کنوانسیونها در مجلس شورای اسلامی، بهدنبال فرمایشات معظمله در دیدار نمایندگان، مقام معظم رهبری فرمودند " آنچه که من در دیدار با نمایندگان راجعبه لوایح چهارگانه و کنوانسیونها گفتم، مربوط به اصل کنوانسیونها بود، نه کنوانسیون خاص، لذا با بررسی این لوایح در مجلس مخالفتی ندارم تا مسیر قانونی خود را طی کند، تدبیر فوق قبلاً در زمان استفسار بهطور شفاهی به جنابعالی ابلاغ شده بود.»
اما از کجای این نامه بر میآید که رهبری با تصویب اف.ای.تی.اف و سی.اف.تی موافقند را شاید باید شخص لاریجانی بگوید، اما اینکه رهبری گفتند که همه کنوانسیونها همان ماهیتی را دارند که قبلا فرمودند همین ضرورت بازنگری در کنوانسیونهای بینالمللی را برای ما ایجادنمیکند؟!
دوستانی که از این دو خط تفسیر کردند رهبری موافق است در حالی که در همین چند خط آمده که با بررسی موافق هستند نه با تصویب، بهتر است یکبار دیگر بیانات رهبری در دیدار نمایندگان و کارکنان مجلس شورای اسلامی را در ۳۰ خرداد امسال بخوانند:«همینجا من اشاره کنم به این مسائل کنوانسیونها و این معاهدات بینالمللی. ببینید؛ این معاهدات بینالمللی که به آن در لغت فرنگی گفته میشود کنوانسیون، در اصل در یک نقطهای پختوپز میشود که اطراف قضیّه، مِنباب مثال آن ۱۰۰ کشور یا ١۵۰ کشور که بعداً به آن میپیوندند، هیچ تأثیری در آن پختوپز اوّلیّه ندارند. یک جایی بالاخره چند قدرت بزرگ در مجموعههای هیئتهای فکریشان -به قول خودشان اتاق فکرشان- مینشینند برای یک منافعی و مصالحی که برای خودشان تعریف کردند، یک چیزی را پختوپز میکنند، بعد این را بهوسیلهی دولتهایی که همسوی با آنها هستند یا مرعوب آنها هستند یا دنبالهرو آنها هستند و خیلی منافعی هم در این کار ندارند، تصویب میکنند؛ اگر یک دولت مستقلّی هم پیدا بشود -حالا مثل جمهوری اسلامی- که مثلاً بگوید «من این را قبول ندارم؛ این کنوانسیون را، این معاهدهی بینالمللی را قبول ندارم»، سرش میریزند که «آقا! ۱۲۰ کشور، ١۵۰ کشور، ۲۰۰ کشور این را قبول کردند؛ شما چطور قبول نمیکنید؟» کنوانسیونها غالباً این[جور] است. [گفته میشود] حالا چهکار بکنیم؟ بعضی از این معاهدات بینالمللی و کنوانسیونها موادّ مفیدی دارند. خیلی خوب، اشکالی ندارد؛ بنده هم در مورد همین چیزهایی که اخیراً در مجلس مطرح شد در این چند ماه اخیر، گفتم مجلس مستقلّاً خودش قانون بگذراند. فرض کنیم [موضوع] مبارزهی با تروریسم یا با پولشویی است؛ خیلی خب، مجلس شورای اسلامی یک مجلس رشید و عاقل و بالغی است و پشتوانههای کاریِ خیلی خوبی هم دارد؛ بنشینند یک قانون بگذرانند؛ این قانون، قانون مبارزهی با پولشویی است، هیچ مشکلی هم ندارد، شرایط زیادیای هم ندارد و همان کاری که خود شماها میخواهید بکنید، در این قانون مندرج است؛ این مهم است. هیچ لزومی ندارد که ما برویم چیزهایی را که نمیدانیم تَه آن چیست یا حتّی میدانیم که مشکلاتی هم دارد، بهخاطر آن جهاتِ مثبت و جنبههای مثبت، قبول بکنیم.»
لطفا حالا دوباره از اول بخوانید و به سوالمان پاسخ دهید.
نویسنده: مائده شیرپور