آمریکا و اروپا قصد بازگشت به برجام را ندارند و برای همین سعی میکنند تا فضای افکار عمومی جهان را با تمسک به رسانههای تأثیر گذار خود به این سمن سوق دهند که ایران به تعهدات خود باز نمیگردد در حالی که آمریکا و اروپا ناقضین اصلی توافق هستهای با ایران هستند و اکنون سعی دارند بار دیگر با وعدههای پوچ و بیهوده ایران را با آبنبات چوبی وسوسه کنند تا به اعهدات خود باز گردد. در حالی که حتی وعدهها و اقدامات نمایشی آمریکا و اروپا هم وسوسه انگیز نیست!
از نگاه ناظران سیاسی بیانیه اخیر تروییکای اروپایی و آمریکا که به شیوهای نامعقول و غیر قابل قبول منتشر شد، نشان داد کلیت برجام برای تسلط بیشتر غرب بر اقدامات صلح آمیزهستهای جمهوری اسلامی ایران بوده است و اظهاراتی مبنی بر ساخت بمب هستهای توسط ایران و اعمال تحریم های اقتصادی، مالی و تجاری همگی بهانهای بیش نبوده است و این یعنی تزویر و دروغ آشکار در تهیه و تنظیم مفاد توافقنامه برجام.
از این رو طرفهای غربی با اعلام پذیرش دعوت اروپا از آمریکا براى شركت در نشست ۱+۵ و گفت وگوی آمریکا با ایران، مجددا عملیات تأخیری را با اجرای بازی قدیمی برای حفظ وضع موجود و وادار سازی ایران به اجرای تعهدات برجامی را بدون دریافت هیچ امتیازی آغاز کردهاند.
در حالی که به پنجم اسفند زمان اجرای بند ششم قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها نزدیک میشویم بر دامنه تحرکات دیپلماتیک افزوده شده از جمله نشست مجازی سه وزیر اروپایی با بلینکن و بیانیه مشترک آنها و سفر امروز گروسی به تهران.
امروز قرار است رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به درخواست خودش و به گفته کاظم غریب آبادی نماینده دائم ایران در آژانس برای گفتوگوی فنی با سازمان انرژی اتمی درباره ماده ۶ قانون اقدام راهبردی به تهران سفر کند و از سوی دیگر بر اساس اعلام قبلی وزارت خارجه فرانسه، وزرای خارجه سه کشور اروپایی عضو برجام (آلمان، فرانسه و انگلیس) روز پنجشنبه ۳۰ بهمن ماه در پاریس با هم دیدار و با آنتونی بلینکن همتای آمریکایی خود از طریق مجازی درباره ایران به گفتوگو پرداختند.
در همین راستا روز پنجشنبه این نشست برگزار و در پایان بیانیهای از سوی چهار کشور صادر و در آن از اقدامات جبرانی ایران ابراز نگرانی شد.
انگلیس میگوید وزیران خارجه سه کشور اروپایی و آمریکا از اقدامات اخیر ایران برای غنیسازی ۲۰ درصدی و تولید اورانیوم فلزی ابراز نگرانی کردند. وزیران خارجه دو طرف همچنین بر هدف مشترک خود برای بازگرداندن ایران به اجرای کامل تعهداتش تأکید کردند.
وزیران خارجه ۴ کشور بعد از رایزنی با یکدیگر در خصوص مسائل مختلف از جمله ایران بیانیهای منتشر کردند. متن ترجمهشده بخشهایی از این بیانیه که به مسئله ایران مربوط میشود، به شرح زیر است: در خصوص ایران، سه کشور اروپایی و ایالات متحده منافع بنیادی مشترک خود در زمینه حفظ نظام منع اشاعه هستهای و جلوگیری ابدی از دستیابی ایران به سلاح هستهای را ابراز کردند.
سه کشور اروپایی از نیت اعلامشده ایالات متحده برای بازگشت به دیپلماسی با ایران و از سر گیری گفتوگوهای عمیق و قابلاتکا میان سه کشور اروپایی و ایالات متحده استقبال کردند.
سه کشور اروپایی و ایالات متحده در خصوص ماهیت خطرناک هر گونه تصمیم برای محدودسازی دسترسی آژانس اتمی همنظرند و از ایران میخواهند تبعات چنین اقدام پرمخاطرهای را به خصوص در این برهه که فرصت جدیدی برای دیپلماسی فراهم شده، در نظر بگیرد. آنها حمایت کامل خود را از نقش حرفهای و بیطرف آژانس بینالمللی انرژی اتمی و مدیر کل آن و تلاشهایشان در جهت راستیآزمایی و نظارت بر تعهدات هستهای ایران ذیل برجام مورد تأکید قرار دادند.
*اقدام را با اقدام پاسخ میدهیم
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در واکنش به بیانیه تروئیکای اروپا (انگلیس، فرانسه و آلمان) و ابراز نگرانی از اقدامات جبرانی ایران در توئیتی نوشت: به جای سفسطه و قرار دادن بار مسئولیت بر دوش ایران، تروئیکای اروپایی، اتحادیه اروپا باید به تعهدات خود عمل کرده و خواستار آن شود که میراث تروریسم اقتصادی ترامپ علیه ایران پایان یابد.
ظریف اضافه کرد: تدابیر جبرانی ما پاسخی هستند به نقضهای ایالات متحده و تروئیکای اروپایی. اگر از معلول هراسانید، علت را حذف کنید.وی تصریح کرد: ما «اقدام» را با اقدام پاسخ میدهیم.
عزم جمهوری اسلامی ایران برای اقدام متقابل در قبال بی تعهدی غرب در حالی است که چند روز پیش حضرت آیتالله خامنهای، رهبر معظم انقلاب در ارتباط تصویری با مردم تبریز تأکید کردند که طرفهای غربی درباره برجام وعده زیاد دادهاند و این بار به حرف قانع نخواهیم شد. ایشان فرمودند: درباره برجام، حرفها و وعدههایی گفته میشود ولی ما حرف و وعده خوب که نقض و بر ضدّ آن عمل شود، زیاد شنیدیم بنابراین حرف و وعده فایده ندارد و این بار فقط عمل مهم است.
ایشان تأکید کردند: اگر عملِ طرف مقابل را ببینیم، ما هم عمل خواهیم کرد و این بار، جمهوری اسلامی با حرف و وعده قانع نخواهد شد.
*حق ایران است که از پروتکل الحاقی خارج شود
حسن هانی زاده کارشناس مسائل سیاست خارجی در گفت وگو با سیاست روز درباره بیانیه تروییکای اروپایی و آمریکا و نیز اقدام جمهوری اسلامی ایران پیرو مصوبه قانونی مجلس شورای اسلامی گفت: بیانیه اخیر تروییکای اروپا و آمریکا، نقض آشکار متن توافق نامه برجام محسوب میشود، از این رو جمهوری اسلامی ایران حق دارد اگر طرف های دیگر ۱+۵به توافقات و تعهدات خود عمل نکردند بتواند پروتکل الحاقی را نادیده بگیرد.
وی افزود: لذا ایران در طول ۵ سال گذشته به تمام تعهدات خود در برجام عمل کرد اما به نظر می رسد یک نوع بازی دو گانهای را آمریکا و کشورهای اروپایی علیه ایران آغاز کردند و سعی میکنند با صدور بیانیهها و ارائه راهکارهای غیر عملی از تعهداتشان شانه خالی کنند.
هانی زاده با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران یک فرآیند زمانی مشخصی را برای اجرایی کردن برجام به طرف اروپایی ارائه داد، تصریح کرد: اما چون کشورهای اروپایی به تبعیت از آمریکا به تعهدات خودشان عمل نکردند لذا این حق برای تهران محفوظ است که پروتکل الحاقی را نادیده و از آن خارج شود.
وی خاطرنشان کرد: اگر در این فرآیند زمانی آمریکا به برجام باز نگردد و اروپاییها نیز به بی تعهدی خودشان ادامه دهند، جمهوری اسلامی ایران گامهای دیگری را از جمله ادامه غنی سازی که نوعی اقدام متقابل است بر می دارد.
*یکجانبه گرایی غربیها در اجرای تعهدات
دکترسیدرضا صدرالحسینی نیز درگفت وگو با سیاست روز پیرامون بیانیه تروییکای اروپایی و آمریکا ونیز اقدام جمهوری اسلامی ایران پیرو مصوبه قانونی مجلس شورای اسلامی گفت: با توجه به ضرب الاجل جمهوری اسلامی ایران مبنی بر تسریع در کاهش تعهدات برجامی که از اردیبهشت سال جاری آغاز و با انجام ۵ گام به مصوبه مجلس شورای اسلامی رسید؛ این مصوبه به منظور تأمین منافع ملت ایران باید در تاریخ پنجم اسفندماه توقف کامل اجرای پروتکل الحاقی را اجرا کند و متاسفانه همانگونه که پیش بینی می شد یکجانبه گرایی کشورهای غربی در این مرحله نیز بطور کامل نشان داده شد.
وی افزود: علیرغم صحبتها و اظهارنظرهای مختلف مقامات اروپایی و آمریکایی در آخرین جلسه مشترک تروییکای اروپا و آمریکا نیز هیچ اقدام قابل توجهی در مسیر بهره مندی ملت ایران از توافق نامه برجام مورد تاکید قرار نگرفت و مجدداً بر سست بودن این توافق نامه تاکید شد.
صدرالحسینی اظهار داشت: در این بیانیه به شیوهای نامعقول و غیر قابل قبول و خارج از عرف دیپلماتیک و مغایر مفاد تصریح شده در توافق نامه برجام از جمهوری اسلامی ایران خواسته شده همچنان به تعهدات فرابرجامی و پایبندی خویش به پروتکل الحاقی ادامه دهد و این به معنای آن است که کلیت برجام برای تسلط بیشتر مقامات غرب بر اقدامات صلح آمیز هستهای ایران بوده است و اظهاراتی مبنی بر ساخت بمب هستهای توسط ایران و اعمال تحریم های اقتصادی، مالی و تجاری همگی بهانهای بیش نبوده است و این یعنی تزویر و دروغ آشکار در تهیه و تنظیم مفاد توافق نامه برجام.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه به نظر میرسد تصمیم مجلس شورای اسلامی و تاکید و همصدایی قوای مختلف در ایران مبنی بر انجام اقدامات جدید و تداوم تحقیق و توسعه در انرژی حیاتی هستهای کاملاً منطقی بوده و نشانه شناخت دقیق طرفهای بدعهد مذاکرات ۱+۵ است، بیان داشت: بر این اساس با توجه به پایان زمان ضرب الاجل تصریح شده در مصوبه مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سازمان انرژی هستهای ایران هفته گذشته با ارسال نامهای متقن و مستدل تمامی اقدامات پیش رو را برای اعضای سازمان انرژی هستهای و دبیرکل آن تشریح نموده و نماینده ایران در این سازمان ابعاد صلح آمیز و در چارچوب بودن این اقدامات بر اساس ماده ۳۶ برجام را توضیح داده است و جای هیچ گونه ابهامی وجود ندارد و نهادهای مرتبط کاملا آمادگی دارند بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی و ابلاغیه دولت وظایف خود را انجام و نتایج آن را به نمایندگان ملت توضیح داده و آماده اقدامات بعدی باشند.
وی خاطرنشان کرد: اقداماتی که بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی تا تاریخ ۵/۱۲/۹۹ در حوزه کاهش تعهدات برجامی و فرا برجامی انجام خواهد شد :کلیات مفاد پروتکل الحاقی
کد ۳.۱ اصلاحی ترتیبات فرعی موافقت نامه پادمان (برای اظهار زودهنگام تاسیسات هسته ای به آژانس)، استفاده از فناوری های مدرن و حضور درازمدت آژانس در ایران،اقدامات شفاف ساز در رابطه با کیک زرد، اقدامات شفاف ساز در رابطه با غنی سازی،دسترسی ها پیرو مفاد برجام، نظارت و راستی آزمایی اجرای اقدامات داوطلبانه،اقدامات شفاف ساز در رابطه با ساخت قطعات سانتریفیوژ.
این کارشناس مسائل سیاست خارجی ابراز داشت: جمهوری اسلامی ایران در این مرحله توجه کامل به قوانین داخلی و توافقات بین المللی داشته و خواهد داشت و تأکید نموده موضوع خروج از ان.پی.تی مطرح نیست و همه اقدامات در چارچوب قانونی مفاد تصریح شده در توافقنامه برجام بوده است.
وی همچنین تصریح کرد: اقدامات آمریکا در ساعات اخیر برای منحرف کردن و عقب انداختن احقاق حقوق مردم ایران۱. پذیرش دعوت اروپا از طرف آمریکا برای مذاکره در قالب ۵+۱ با ایران در مورد بازگشت به برجام۲. کاهش محدودیت سفر اعضای نمایندگی ایران در واشنگتن۳. استرداد درخواست دولت ترامپ از سازمان ملل برای اعاده تحریم های سازمان ملل ۴. اعلام رسمی اعتبار قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت از طرف آمریکا به شمار می رود.
وی خاطرنشان کرد: اروپا و آمریکا از طریق آغاز بازی جدیدی به دنبال متقاعد سازی افکار عمومی داخلی و خارجی در مورد قصد آمریکا برای تغییر مسیر گذشته و بازگشت به برجام بوده و تلاش میکنند، اراده ایران برای توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را تحت تاثیر قرار دهند؛ همچنین طرفهای غربی با اعلام پذیرش دعوت اروپا از آمریکا براى شركت در نشست ۱+۵ و گفت وگوی آمریکا با ایران، مجدداً عملیات تأخیری را با اجرای بازی قدیمی برای حفظ وضع موجود و وادار سازی ایران به اجرای تعهدات برجامی را بدون دریافت هیچ امتیازی آغاز کردهاند.
صدرالحسینی در پایان گفت: خواست اساسی مردم ایران، رفع عملی تحریمها، فروش نفت، آزادی مبادلات بانکی و تعهد آمریکا به اجتناب از بهانه جویی های آینده درباره مکانیسم ماشه است.
نویسنده: هدی دهقان بذرافشان