با وجود تبلیغات و ترویج ازدواج و فرزندآوری بیشتر، بسیاری از طبقات متوسط شهری در ایران هنوز نسبت به فرزند آوری تردید دارند.
طبقه متوسط ایرانی و جوانانی که هنوز ازدواج نکرده اند و یا ازدواج کرده و زیر بار هزینه های زندگی رفته اند، نسبت به فرزند آوری بیشتر تردید دارند.
در چارچوب سیاست های جدید ازدیاد موالید، تسهیلاتی که پیشتر در قالب سیاست " تنظیم جمعیت" برای جلوگیری از بارداری از سوی دولت ارایه می شد قطع شده است و سطح شهرها پر از بیلبوردها و تبلیغات ترویج موالید شده است.
نیویورک تایمز با اشاره به آمار ها می نویسد: متوسط فرزند آوری برای زوج های ایرانی هم اکنون ۱.۳ فرزند به ازای هر زوج است و این رقم حتی کمتر از کشوری توسعه یافته و مرفه همچون آلمان است که متوسط فرزند آوری زوج های آن ۱.۴ است. نداشتن چشم انداز روشنی درباره آینده مهم ترین نگرانی زوج ها از فرزند آوری است.
اما در حاليكه ترديد ايرانيان براي فرزندآوري موضوعي جهاني شده است رئیس کمیسیون "فرهنگی- اجتماعی و پیوست نگاری فرهنگی" دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص وضعيت زاد و ولد در ايران به نكته جديد تري نيز اشاره مي كند و مي گويد:نرخ فرزند آوری در میان خانواده های مرفه و دارای در آمد بالا از سایر خانوادهها پائین تراست چراكه این خانوادهها به دلایل غیر اقتصادی از فرزند آوری خودداری می کنند از همین رو موضوع جمعیت و افزایش آن باید از طریق فرهنگی دنبال شود. حسن بنیانیان در مورد ابعاد فرهنگی موضوع جمعیت گفت: : تشویق بانوان جامعه به اشتغال بیرون از خانه، کم اهمیت جلوه دادن نقش مادری و مدیریت خانواده، ترویج فرهنگ فردگرایی و گریز از مسئولیت هم جزء مواردی بود که در کاهش موالید و به تبع آن کاهش جمعیت تاثیر فراوانی داشت.
بنیانیان گفت: ما باید به این نکته توجه کنیم که در هر حال فرزند آوری و قبول مسئولیت تربیت یک انسان در جامعه، مستلزم نوعی ایثار و از خودگذشتگی و صرفنظر از بسیاری از رفاهها و لذتها می باشد و هنگامی که روحیه لذت طلبی حداکثری در یک جامعه حاکم شد، دیگر صحبت از این موارد کمی غیر قابل باور به نظر می آید. وی افزود: بنابر این ما مشاهده می کنیم که طبق آمار ارائه شده، نرخ فرزند آوری در میان خانواده های مرفه و دارای در آمد بالا از سایر خانوادهها پائین تر است و این خانوادهها به دلایل غیر اقتصادی از فرزند آوری خودداری می کنند.
رئیس سابق حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی ادامه داد: نکته دیگری که متاسفانه در جامعه ترویج شد، در تقابل قرار دادن تعداد زیاد فرزندان و تربیت درست آنان بود؛ به این معنا که اگر خانوادهای پر جمعیت باشد، دیگر پدر و مادر آن خانواده فرصت برای تربیت صحیح فرزندان خود نخواهند داشت.
این کارشناس فرهنگی گفت: موارد بسیار زیادی در جامعه وجود دارد که خانوادههایی با تعداد فرزند زیاد موفق شده اند با تکیه بر اصول تربیت اسلامی همه فرزندان خود را به درستی تربیت کرده و به مدارج بالای مادی و معنوی برسانند و در مقابل هم دیدهایم که در خانوادهای دارای یک یا دو بچه تربیت مناسبی صورت نگرفته و فرزند آن خانواده نتوانسته است زندگی موفقی داشته باشد.
اين در حالي است كه وزیر بهداشت،سید حسن هاشمی در حاشیه همایش روز جهانی جمعیت که با حضور رئیس مجلس شورای اسلامی و جمعی از دست اندرکاران نظام سلامت برگزار شد، گفت: آنچه که در مباحث جمعیتی به دنبال آن هستیم، افزایش نرخ باروری به روشی معقول و منطقی است. این موضوع باید برای مردم اقناع پذیر باشد. در این زمینه هنوز ابتدای راه هستیم. وی با بیان اینکه در مباحث جمعیتی دو برنامه را دنبال میکنیم، ادامه داد: به این منظور حمایت از زوجهای نابارور و هزینههای دارویی آنها را در دستور کار داریم. در عین حال وزارت بهداشت برای برگزاری همایشها و گردهماییها جهت آموزش و انتقال آن به مردم آمادگی دارد.
هاشمی همچنین گفت: پیش از این مامور کاهش جمعیت بودیم اما اکنون اين مسیر تغییر کرده و در جهت عکس عمل کنیم. به این ترتیب مردم نیز باید تلاش کنند که تغییر رویه داشته باشند.
معاون بهداشت وزارت بهداشت ،علی اکبر سیاری نيز ديروز دوشنبه در همایش روز جهانی جمعیت که در دانشگاه علوم پزشکی تهران برگزار شد، گفت: ما هم اکنون در دوران عروسی جمعیت کشور قرار داریم و باید این دوران را جشن بگیریم و بر همین اساس برنامه ریزی ها می بایست به نحو مطلوب در جهت توسعه کشور تدوین شوند.
وی با اعلام اینکه در دهه ۶۰ نرخ باروری در کشور ۶.۱ بود، گفت: این نرخ هم اکنون به ۱.۸ رسیده است که می بایست بررسی شود دلایل آن چه بوده است. سیاری تاخیر در ازدواج را یکی از دلایل کاهش نرخ باروری در کشور عنوان و تصریح کرد: بیش از ۱۱ میلیون نفر در سن ازدواج قرار دارند ولی ازدواج نمی کنند.
وی با اعلام اینکه در سالهای ۸۵ تا ۹۲ شاهد کاهش آمار ازدواج در کشور بوده ایم، تاکید کرد: یکی از عوامل ازدواج شغل است بطوریکه ۲۰ تا ۲۵ درصد جمعیت آماده اشتغال در کشور بیکار هستند.
معاون وزیر بهداشت با اشاره به بررسیهای کارشناسی در زمینه افزایش نرخ باروری گفت: اگر ۱۰ درصد افراد مجرد ازدواج کنند نرخ باروری به ۲.۶ میرسد. وی با تاکید بر اینکه فرزندآوری جزو ارزشهای کشور ماست و به عنوان تصمیم شخصی افراد تلقی می شود، تصریح کرد: بیش از ۵۰ درصد طلاقها در ۵ سال اول زندگی رخ میدهد .
سیاری ۳ عامل پیوند خانواده را سازگاری، معیشت و سلامت عنوان کرد و افزود: متاسفانه۲۸ درصد جامعه تک فرزندی هستند.
معاون وزیر بهداشت با اشاره به این مطلب که سالها گفتیم فرزند کمتر زندگی بهتر، اظهار داشت: تنظیم خانواده سه خاصیت دارد که شامل کاهش جمعیت، ارتقای سلامت مادر و کودک و افزایش جمعیت می شود که در آن زمان موضوع کاهش نرخ باروری در کشور مطرح بود.
وی با تاکید بر بازنگری در استانداردهای مشاوره خدمات باروری سالم، افزود: بیش از ۳ میلیون زوج نابارور در کشور وجود دارند که میبایست مورد حمایت درمانی قرار بگیرند. سیاری از انجام ۲۲۰ هزار سقط جنین در کشور خبر داد و گفت: از این تعداد، ۱۲۰ هزار سقط غیرقانونی انجام می شود که دو علت اساسی دارد.
وی، سهم مسائل اقتصادی در سقط جنین را ۲۰ درصد و تداخل فرزندآوری با تحصیل را ۵ درصد اعلام کرد و گفت: تنها برای ۷ هزار سقط مجوز صادر شده و بقیه به صورت زیرزمینی اتفاق افتاده است.