هنوز دو ماه از سخنرانی رئیسجمهوری در نمایشگاه مطبوعات نگذشته است که خبرهایی از شکایت دولت از رسانههای منتقد میرسد، ناخودآگاه دلمان میخواهد دوباره سخنرانی رئیس دولت را که توصیه میکرد: «نشکنید قلمها را» گوش دهیم و یکبار دیگر برای مجموعه دولت بازپخش کنیم هر چند که چند روز بعد حجتالاسلام انصاری معاون حقوقی رئیس دولت که به نمایشگاه مطبوعات رفته بود خبر از شکایت دولت از چند رسانه داد اما دلمان خوش بود که شاید رئیس دولت به زیرمجموعه خود سخنان روز قبلش را گوشزد کند، اما درست چند روز بعد رئیس قوهقضائیه هم از رفتار دوگانه دولت با رسانهها خبر داد و تلویحا القا کرد که رئیس دولت پشت پرده از درخواستهایش برای توبیخ مخالفان میگوید!
با توجه به اینکه در سال آخر کار دولت یازدهم قرار داشتم، فکر کردیم شاید رویه قبلی دولت با توجه به سخنان صریح روز افتتاح نمایشگاه اصلاح شده باشد و صحبتهای رئیس قوه قضاییه را هم با همین خوشبینی به رفتار قبلی دولت نسبت دادیم اما مرور چند شکایت اخیر مجموعههای دولت از رسانهها نشان میدهد که رویه اصلاح نشده است.
اصلاح نشده تا ما بتوانیم بگوییم قلمها را نمیشکنند اگر شما نشکنید! هر چند که شکایتهای اخیر و تبرئههای نشریههای مخالف نشان از این دارد که نقد رسانه خلاف واقع نبوده است.
در همین راستا سردبیر یکی از سایتهای توقیف شده به تسنیم گفته که حدود یک ماه از تشکیل دادگاه مطبوعات میگذرد اما حکم قاضی پرونده صادر نشده است؛ با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جهموری، شکایتهای دولت از رسانههای منتقد افزایش خواهد یافت.
مرتضی خلفیزاده درباره برخورد با نشریات حاشیهساز ادامه داد: این شایسته نیست برخورد با رسانههایی که برای انقلاب حاشیهساز بودهاند و در جهت تشویش افکار عمومی و شایعهسازی فعالیت میکردند بدینگونه با رأفت باشد و در مقابل منتقدانی که همواره مخالف افراطگرایی و تصمیمهای غیرعقلانی دو طرف بوده، اینگونه در محاق قرار گیرد.
وی با مخاطب قرار دادن رسانههای انقلابی و دلسوزان کشور متذکر شد: اینگونه رفتارها باید برای کسانی که دلسوز هستند و دغدغه اظهارنظر آزاد را دارند یک مسئله جدی و حساسیتبرانگیز باشد، رسانههای انقلابی باید نسبت به اینگونه برخوردها واکنش نشان دهند چراکه فکر میکنم با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جهموری، شکایتهای دولت از رسانههای منتقد افزایش خواهد یافت.
اما این تنها شکایت دولت از رسانهها نبوده و چند روز اخیر هم دولت از زاکانی سردبیر یکی از نشریات منتقد شکایت کرده بود که دادگاه او را مجرم نشناخت! بد نیست مروری داشته باشیم به رفتارهای یکساله اخیر دولت در شکایت از رسانههای منتقد و البته رای دادگاههای آنها.
۴۰شکایت از ۷ رسانه تنها در یک سال!
در حالی که دولتمردان بارها از نقدپذیری و تحمل سخنان مخالف، سخن به میان آوردهاند اما در عمل راه دیگری را در پیش گرفتهاند که رسانهها و شکایتهای متعدد از آن از جمله این برخوردهاست.
«خداوندا، به تو پناه میبرم از استبداد رأی، عجله در تصمیم و بستن دهان رقیبان و منتقدان.» این جمله معروف ۳ سال پیش روحانی در زمانی که تازه رئیسجمهور شده بود، است.
البته دیری نپایید که او و دولتمردانش تنها راه مقابله با رقیبان و منتقدان را در بستن دهانشان دیدند. آنهایی که میشد با شکایت و شکایت کشی، آنهایی هم که نمیشد با برچسب و قطع کردن یارانه!
«دانا» برای مدتی فیلتر شد، «جهاننیوز» و «۹ دی» توقیف شدند. «فارس»، «کیهان»، «جوان»، «وطن امروز»، «رمز عبور»، «دانشجو» و... بخشی از رسانههایی هستند که این روزها با شکایت دولتیها دادگاهی شدهاند. اینها بخشی از همان رسانههای منتقدی هستند که آقای روحانی وجودشان را ضروری میداند.
شکایت متعدد از کیهان
مدیر مسئول روزنامه کیهان، برای پاسخگویی به شکایات متعدد دستگاههای دولتی از جمله؛ ریاستجمهوری، شورای عالی امنیت ملی، سازمان بهزیستی، وزیر دادگستری، وزارت ارشاد، میراث فرهنگی و... در دادسرای فرهنگ و رسانه حضور یافت و در مقابل اتهامات وارده دفاع کرد.
حسین شریعتمداری که در میان مدیران مطبوعات بیشترین شکایات مطروحه و مراجعه به دادگاه را داشته است، در شش ماه اخیر نیز بارها و بارها برای پاسخگویی به شکایات متعدد دستگاههای اجرایی راهی دادسرا شده بود، این بار نیز در دادسرای فرهنگ و رسانه رفت و با انبوهی از شکایات زنجیرهای مواجه شد.
در این بین، یکی از عجیبترین شکایات، مربوط به شورای عالی امنیت ملی بود که از مدیر مسئول کیهان، به دلیل بیاحترامی به رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه شکایت کرده بود!
ماجرای این شکایت از آنجا آغاز شد که سال گذشته و پس از شهادت بیش از ششصد تن از حجاج ایرانی بیتاللهالحرام و محکومیت سراسری رفتار حاکمان وهابی عربستان، اردوغان در اظهاراتی، از مدیریت عربستان در برگزاری مراسم حج تقدیر نمود و ایرادات وارده به آنها را واهی دانسته بود! کیهان به دفاع از قربانیان مظلوم ایرانی و غیرایرانی آن فاجعه غمبار و در رثای مهاجران الیالله مطالبی نوشت و در ضمن یکی از مطالب، به سخنان بیارزش اردوغان پرداخته و آن را رد کرده بود.
به دلیل انتشار یک مصاحبه که در آن از آقای اردوغان انتقاد شده بود، به دادگاه رفتم
سیدنظامالدین موسوی مدیرعامل فارس نیز درباره رسانهستیزی دولت به این خبرگزاری گفته که برخی رفتارها رسانهستیزی است. این محرمانهسازی، یعنی یکی از کارهایی که دولت انجام میدهد محرمانهسازی و اینکه اجازه دسترسی به اطلاعات را ندهد. راجع به خیلی از موضوعات مثلاً فیشهای حقوقی، ما میرویم ببینیم منشأ فیشهای حقوقی نجومی چیست. میبینیم که یک دستورالعمل محرمانهای است که آقای طیبنیا و آقای نوبخت امضا کردند، باز هم محرمانه است. اینجا تکلیف انتشار آزاد اطلاعات چیست؟ تکلیف آزادی بیان چیست؟
وی افزود: ماجرای دیگر سنگاندازی در کار رسانهها برای تعامل است. اگر در برابر این سد محرمانهسازی، رسانهای دنبال این بود که شفافسازی کند، میآیند و از طریق حقوقی و قضایی سنگاندازی میکنند. من همین الان به رغم این ادعا که زمانی که این دولت روی کار آمد، آقای معاون اول رئیسجمهور بخشنامه کرد که اگر شکایتهایی بوده، پس گرفته شود و بارها اعلام کردند که ما از رسانهها شکایت نمیکنیم. ولی همین الان من در دادسرای فرهنگ و رسانه دهها شکایت دارم که عموماً مربوط به دستگاههای دولتی است و واقعاً اگر بعضی را تشریح کنم که با چه شکایتهایی مواجه شدهایم، عجیب و غریب است.
موسوی گفت: شاید برای شما جالب باشد من به دلیل انتشار یک مصاحبه که در آن از آقای اردوغان انتقاد شده بود، به دادگاه رفتم. یعنی آدم مسئولی از آقای اردوغان انتقاد کرده بود و به دلیل انتقاد از اردوغان، آقایان دولتی از من شکایت کردند که به دادگاه رفتم، البته آنجا تبرئه شدم. بخشهای مختلف دولت، جاهای مختلف دولت، بلافاصله از رسانهها شکایت میکنند. همچنین به دنبال انتشار خبری در هفته نامه ۹ دی درباره محکومیت اسحاق جهانگیری در دیوان محاسبات کشور و انعکاس آن در سایت رجانیوز، شکایت از هفته نامه ۹ دی و سایت رجانیوز توسط واحد حقوقی ریاست جمهوری صورت گرفت. در نهایت در یکسال گذشته تا آبانماه ۴۰ شکایت دولت از رسانهها ثبت شده حالا باید خود رئیسجمهور پاسخ دهد که چه کسی قلمها را میشکند؟!
سوشیانت آسمانی