آشفتگی در بازار، افزایش قیمتها و فشار اقتصادی بر مردم آنقدر بالا گرفته که نمایندگان مجلس یازدهم ، طرح سوال از رئیس جمهور را امضا و به حد نصاب رساندند. این درحالی است که برخی از جریانهای سیاسی این امر را به حساب تسویه حسابهای سیاسی با دولت گذاشته اند. دیروز این طرح در جلسه علنی مجلس این طرح به جریان افتاد و این طرح از مرز ۱۳۰ امضا گذشت. از جمله محورهای طرح سؤال از رئیس جمهور، نوسانات در بازار مسکن و همچنین افزایش قیمت اقلام ضروری مورد نیاز مردم است. موضوع کاهش ارزش پول ملی، افزایش قیمت در بازار سکه و ارز و مشکلاتی که در این حوزه وجود دارد نیز محور دیگر طرح سؤال از رئیسجمهور است. در حال حاضر یکی از مهمترین پرسشهای مردم این است آیا رئیس جمهور از شرایط بازار و اقتصاد جامعه خبر دارد؟ و اگر خبر دارد چرا هیچ اقدامی برای سر و سامان دادن به این آشفته بازار نمیکند؟ در این میان بسیاری نیز عقیده دارند که همواره سوال از رییس جمهور پر چالش و پرحاشیه است و از آنجا که روحانی حدود یک سال دیگر در مسند ریاست جمهوری قرار دارد ممکن است که مجلس متهم به انتقام گیری و تسویه حساب شود.
سابقه سوال از رئیس جمهور
اولین بار نیست که رئیس جمهور برای پاسخگویی به نمایندگان مردم در مجلس حاضر می شود. اولین بار در مجلس دهم حضور یافت، اما زمانی که به پرسشهای نمایندگان پاسخ داد، برخی نمایندگان از پاسخ ها قانع نشده و به رئیس جمهور کارت زرد دادند. در آن زمان اعضای مجلس میتوانستند سوالات خود را برای دریافت پاسخ مناسب به قوه قضائیه ارسال کنند و مقدمات طرح استیضاح وی را با رعایت مفاد اصل ۸۹ قانون اساسی و مواد آیین نامه داخلی در دستور کار مجلس قرار دهند اما به گفته برخی از نمایندگان مجلس دهم، لاریجانی رئیس وقت مجلس با این کار مخالفت کرد و اجازه ارسال آن را نداد در نتیجه نمایندگان تصمیم گرفتند مسئله را پایان دهند. حالا روحانی در مجلس یازدهم مورد پرسش قرار گرفته و رکورد اولین رئیس جمهوری که دوباره طرح سوال در مورد وی اجرا میشود را خواهد شکست.
نظرات نمایندگان
طرح سوال از رئیس جمهور بر اساس اصل ۸۸ قانون اساسی و وظیفه نظارتی نمایندگان تدوین شده و نمایندگان بر این باورند که افزایش لجام گسیخته در بازار و نوسانات نرخ سکه و ارز موجب افزایش قیمتها از سالها پیش شده که نه تنها درمانی از سوی دولت برای آن اتخاذ نشده بلکه افزایش نرخ مسکن و قیمت کالاها نیز بر این شرایط افزوده شده است. علی نیکزاد، نایب رئیس دوم مجلس در خصوص گزارش عملکرد سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت، گفت: اینکه گفته میشود در ستاد تنظیم بازار ۱۴ نفر هستند و هرکدام از وزرا یک رأی دارند باید شفاف شود. وی افزود: همه باید پاسخگوی مردم باشند از این رو رئیس جمهور و مسئولان در این حوزه تصمیم مناسبی را اتخاذ کنند، اینطور که نمیتوان کشور داری کرد.
محمد علی پور مختار نماینده مردم کبودرآهنگ در مجلس گفت: سوال نمایندگان از رئیس جمهور تخصصی و برای رفع دغدغههای معیشتی است. وی با اشاره به مطرح شدن مسائلی مبنی بر اینکه سوال از رئیسجمهور سیاسی است، اظهار داشت: نگاه و رویکرد طراحان سوال از رئیس جمهور مطلقاً سیاسی نیست و دغدغه آنها همان دغدغه اقتصادی و معیشتی مردم است. سید ناصر موسوی لارگانی نماینده مردم فلاورجان و عضو هیئت رئیسه مجلس نیز در این باره تصریح کرد: نمایندگان به دنبال استیضاح رئیس جمهور نیستند زیرا استیضاح رئیس جمهور به صلاح کشور نیست.
وی افزود: ما به دنبال آن هستیم که اگر روحانی برنامهای برای اصلاح امور ندارد، مجلس به او برنامه بدهد. شرایط فعلی قابل تحمل نیست. احمد توکلی نیز در گفتگویی با تاکید بر اینکه صدردصد موافق استیضاح روحانی است گفت: رئیس جمهور در حال نزدیک کردن کشور به لبه پرتگاه است. هر کشوری در دنیا به بحران ارزی میخورد کاهش ارزش پول ملی اش بین ۲۵ تا ۵۰ درصد میشود، اما در ایران وضعیت فاجعه است. وی در پاسخ به این سوال که منابع دولت محدود است و نمیتواند ارز به بازار تزریق کند، گفت: دست دولت اول بسته نبود. ۱۰۰ بار به آقای روحانی گفتند که دستت بسته میشود، اما او اعتنا نکرد.
در این میان مردم در زمان انتخابات مجلس نشان دادند که به دنبال تحقق مجلس انقلابی هستند و حالا مجلس باید نشان دهد که آنها امید واهی ندارند. محمد علی پور مختار عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس گفت؛ سوال از رئیس جمهور باید همانند سوال از وزرا امری طبیعی تلقی شود، نماینده مجلس باید در مقابل مردم پاسخگو باشد و از حقوق آنها دفاع کند. اگر سوالی از طرف مردم مطرح است، نماینده به عنوان رابط میان ملت و دولت سوال را مطرح کرده و پاسخ آن را دریافت کند. وی تصریح کرد: امیدوارم توضیحات رئیسجمهور در صحن علنی درباره سوالات نمایندگان، توضیحات کامل و جامعی باشد و سبب بازگردادن آرامش به اقتصاد کشور و فعالکردن بخشهای اقتصادی دولت شود.
اولین آزمون
اینک که نمایندگان به تازگی پا در خانه ملت نهادهاند، حکایت از اولین آزمون بزرگ مجلس یازدهم دارد تا نمایندگان حاضر نشان دهند چقدر در وعدههایی که به مردم دادهاند راسخ هستند و میتوانند به شعارهای خود جامه عمل بپوشانند. از سوی دیگر نباید اقدامات نمایندگان تنها به سوال از رئیس جمهور ختم شود چرا که این اقدام بخش کوچکی از اقداماتی است که باید از سوی مجلس در برابر نابسامانیهای موجود انجام شود و راهکارهای لازم برای حل این موارد با کمک نخبگان اقتصادی و افراد کاربلد نیز ارائه شود. در عین حال نمایندگان مجلس در نظر داشته باشند که موضوع تنها به رئیس جمهور ختم نمی شود، بلکه بایستی وزرا و دیگر مسئولین نیز بازخواست شوند. نمایندگان در نظر داشته باشند رئیس جمهور موظف است به سؤال آنها پاسخ دهد چرا که اگر رئیس جمهور سوال نمایندگان مجلس را بدون پاسخ گذارد مجلس ممکن است سراغ اصل ۸۹ قانون اساسی رفته و استیضاح رئیس جمهور را در دستور قرار دهد که این امر تبعات زیانباری خواهد داشت.
اما مسئله این است که آنها باید از فرصت سوال حداکثر استفاده را کرده و درست، منطقی و قانونی این فرصت را به کار گرفته و طرح مسئله کنند. اینکه مانند مجلس دهم طرح سوال از رئیس جمهور به گفتگویی چند ساعته در صحن علنی مجلس ختم شده و پیگیری و ضمانتی برای حل مشکلات وجود نداشته باشد، نمی تواند گرهی از مشکلات مردم گشوده و تنها وقت مجلس و رئیس جمهور را هدر می دهد. از سوی دیگر حالا همه نگاهها معطوف به نمایندگان این دوره مجلس است. سوال از رییس جمهور در مجلس تازه کار یازدهم میتواند حواشی زیادی را ایجاد کند. بنابراین نمایندگان مجلس باید به دور از حاشیه به حل مساله اقتصادی مردم فکر کنند نه اینکه صرفا شعارهای بلندپروازانه اقتصادی و سیاسی برای زیر سوال بردن رئیس جمهور بدهند. نمایندگان باید به شرایط فعلی کشور توجه داشته و بدون ملتهب کردن روابط دو قوه، سیاسی شدن ماجرا و تسویه حساب، دولت را وادار به اقدامات سریع و فوری برای رفع مشکلات اقتصادی کنند. مجلس همچنین باید ابزارهای نظارتی در مقابل دولت را بیشتر در دستور کار قرار داده و به سمت استفاده هرچه بیشتر از این مقوله به منظور وادار کردن دولت و وزیران به انجام اقدامات مطلوب و تاثیر گذار به نفع مردم برود. این بهترین اقدامی است که در یک سال باقی مانده از دولت، مجلس میتواند انجام دهد و از آن بهره بگیرد. همانگونه که امام فرمود ند مجلس رأس امور است، این رأس امور بودن باید به سرعت نشان داده شود. در غیر این صورت مجلس بدنه مردمی خود را از دست میدهد.