آنچه در معادلات ترکیه و اروپا در مقطع کنونی قابل توجه است تنشهای شدید ایجاد شده میان ترکیه و آلمان است چنانکه رجب طیب اردوغان"، رئیس جمهور ترکیه این کشور را متهم به در پیش گرفتن شیوه‌های نازی‌ها کرد. در نقطه مقابل از یک سو مقامات ارشد آلمان از جمله مرکل صدر اعظم این کشور ترکیه را متهم به رفتارهای ضد بشری و مغایر با عرف دیپلماتیک و حتی قطع روابط دو کشور نموده و از سوی دیگر رسانه‌های آلمانی گزارش‌های متعددی در باب وضعیت بحرانی حقوق بشر در ترکیه و سرکوب‌های گسترده در این کشور منتشر کرده‌اند. با توجه به این شرایط این سوال مطرح است که چرا ترکیه چنین رویکرد تندی را در قبال آلمان در پیش گرفته است و تا چه میزان توان اجرای آن را دارد؟
بخشی از تنشهای میان دو کشور دارای ریشه‌ای قدیمی است که از محورهای آن را مسئله توافقات آلمان با اروپا بر سر آوارگان و پناه‌جویان عراقی و سوریه تشکیل می‌دهد. بر اساس توافق اولیه اروپا باید ۲۰ میلیارد دلار به ترکیه برای نگهداری از پناه‌جویان و مقابله آن با سیل پناه‌جویان به اروپا می‌پرداخت که محقق نشده است. با توجه به اینکه آلمان محور تصمیمات اروپاست روابط ترکیه با آلمان در دو سال گذشته خوب نبوده و پس از اتهام‌های اروپا به اردوغان در زمینه استفاده از مساله پناهندگان سوری به عنوان برگه‌ای برای باج‌خواهی از اروپا و دستیابی به امتیازهای اقتصادی و سیاسی، وارد مرحله‌ای از تنش و بحران شد. بعد دیگر تنش میان طرفین برگرفته از سیاست‌های داخلی ترکیه است. اردوغان تلاش دارد تا طرح تغییر قانون اساسی که زمینه‌ساز تغییر ساختار سیاسی ترکیه از پارلمانی به ریاستی و تحقق انحصارطلبی وی را محقق می‌سازد اجرایی سازد. ترکیه در حالی خود را برای برگزاری همه پرسی تغییر قانون اساسی آماده می‌سازد که از یک سو اردوغان فضای تبلیغاتی گسترده‌ای را در داخل و خارج ترکیه برای کسب رای مردم ایجاد کرده و از سوی دیگر سعی دارد تا خود را فردی مقتدر نشان داده تا رضایت مردم را برای این تغییر کسب نماید. تاثیر این دو مولفه را در روابط ترکیه با آلمان می‌توان مشاهده کرد چنانکه روند تنش ترکیه و آلمان تشدید شد زیرا دولت آلمان چند تجمع هواداران حزب عدالت و توسعه در خاک خود را لغو کرد.
اردوغان با موضع‌گیری تند علیه آلمان از یک سو به دنبال تغییر رویه برلین در قبال تجمعات آینده است و از سوی دیگر سعی دارد اقتدار خود را به مردم ترکیه نیز اثبات نماید چنانکه با همین تصور همچنان بر نظامی‌گری علیه سوریه تاکید دارد. با تمام این تفاسیر بسیاری از ناظران سیاسی بر این عقیده‌اند که اردوغان توان ادامه چنین تنشی با آلمان را ندارد و در نهایت گزینه‌ای جز عذرخواهی از برلین نخواهد داشت چنانکه پیش از این نیز در قبال روسیه با همین وضعیت مواجه شد .
دریافت صفحه با کد QR