روز گذشته عبدالرضا رحمانیفضلی وزیر کشور در گفتوگوی ویژه خبری اظهار داشت که با توجه به انصرافها و ائتلافهایی که صورت گرفته پیشبینی ما این است نتیجه انتخابات ریاست جمهوری در مرحله اول مشخص میشود و دیگر نیازی به مرحله دوم نیست.
رحمانیفضلی در مورد نحوه اعلام نتیجه انتخابات ریاستجمهوری تصریح کرد: قانون انتخابات ریاست جمهوری میگوید نتیجه یک باره به وسیله وزیر کشور اعلام شود و اعلام این آمار مقطعی نباشد. روند کار اینگونه است که آمار از تک تک شعبهها جمع میشود و اعضای هیاتهای اجرایی و نظارت آن را امضا میکنند سپس یک نسخه برای شورای نگهبان و وزارت کشور میآید که این آمار تطبیق داده شده و تجمیع میشود و سپس شورای نگهبان و وزارت کشور آن را امضا میکنند و وقتی همه آمار نهایی شد، وزیر کشور آن را اعلام میکند اگر هم اختلافی پیش آمد مبنا صورتجلسه شعبههاست.
این درحالی است که این اظهارات وزیر کشور موجب تردیدهایی در مورد انتخابات شده است به طوری که بسیاری بر این باورند که اظهارات وزیر کشور در مورد یک مرحلهای بودن انتخابات از جمله صحبتهایی است که مورد صحت انتخابات تشکیک ایجاد میکند.
در این زمینه نماینده مردم خمینیشهر در مجلس با اشاره به اظهارات وزیر کشور درباره تک مرحلهای بودن انتخابات گفت: قطعاً انتخابات تک مرحلهای است، اما روحانی هشتمین رئیسجمهور نیست.
سیدجواد ابطحی افزود: قطعاً انتخابات ریاستجمهوری تکمرحلهای است، اما آقای روحانی هشتمین رئیسجمهور کشور نخواهد بود.
وی با بیان اینکه نظرسنجیها حاکی از کاهش آرای آقای روحانی دارد، افزود: با کنارهگیری محمدباقر قالیباف از صحنه انتخابات به نفع حجتالاسلام رئیسی، معادلات انتخاباتی برای جریان رقیب به هم ریخته است.
اینگونه اظهارات نشان میدهد که واکنش مطلوبی به این سخنان وزیر در کشور وجود ندارد و همین امر سبب شد تا ستاد انتخابات کشور برای جلوگیری از متشنج شدن فضای افکار عمومی بلافاصله واکنش نشان داد و در اطلاعیهای تصریح کرد: اظهارات وزیر کشور درباره یک مرحهای شدن انتخابات فقط یک ارزیابی مشروط و مطلقاً غیر قطعی است.
ستاد انتخابات کشور افزود: اظهارات وزیر کشور درباره یک مرحلهای شدن انتخابات فقط یک ارزیابی مشروط و مطلقاً غیر قطعی است.
در توضیحات کمیته اطلاع رسانی ستاد انتخابات کشور در این خصوص تصریح شده است:
نظر به اینکه وزیر محترم کشور در برنامه گفتوگوی ویژه خبری شب چهارشنبه و نشست خبری صبح دیروز در پاسخ به پرسشهای خبرنگاران درخصوص گمانهزنی از شرایط انتخابات، احتمال موکول شدن انتخابات ریاست جمهوری به مرحله دوم را درصورت ادامه روند انصراف نامزدها و اعلام رسمی انصرافها به وزارت کشور، ضعیف ارزیابی کردهاند به استحضار عموم ملت شریف ایران و احزاب و جریانهای سیاسی و اصحاب رسانه میرساند؛
اظهارات جناب آقای دکتر رحمانی فضلی در این موضوع، صرفاً یک ارزیابی مشروط و مطلقاً غیر قطعی است و اظهار نظر درخصوص یک مرحلهای یا دو مرحلهای شدن انتخابات، منوط به پایان اخذ رأی در شعب، شمارش همه آرا و اعلام نتایج خواهد بود.
دو نظر متفاوت میان شورای نگهبان و وزارت کشور
از سوی دیگر وزیر کشور به مسائل دیگری هم اشاره کرد که با واکنشهای بسیاری روبرو شد بطوری که رسانههای غربی آن را اختلاف میان وزارت کشور و شورای نگهبان بر سر چگونگی اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری تحلیل کردند.
وزیر کشور گفته بود نتایج شمارش آرا در زمان کوتاه و به یکباره اعلام میشود اما سخنگوی شورای نگهبان میگوید نتایج همچون دورههای قبل بهتدریج اعلام خواهد شد.
وی اعلام نتایج بهصورت تدریجی در دورههای قبلی را با مشکلاتی همراه دانست و گفت: جابهجایی آرا و بالا و پایین رفتن نتایج سوءتفاهم و گمانهزنی ایجاد میکرد از اینرو تصمیم گرفته شده که آمار پس از شمارش نهایی بهصورت یکباره اعلام شود.
اما عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان در نشست خبری خود در پاسخ به سخنان وزیر کشور پیرامون این مسئله گفت: پیشنهاد ما این است که گزارشها و نتایج شمارش آرا بهتدریج برای مردم اعلام شود.
کدخدایی افزود: اگرچه اعلام اولیه نتایج شمارش آرا برعهده وزیر کشور است، اما پیشنهاد ما این است و سعی میکنیم رایزنیهایی با وزارت کشور در اینباره صورت گیرد تا همین اتفاق هم بیفتد.
وزیر کشور در مورد مشکلات اعلام تدریجی نتایج انتخابات در دورههای قبل بهعنوان مثال گفته بود که "آمار یک نامزد در یک استان نسبت به نامزدهای دیگر ۷۰، ۸۰ درصد بیشتر بود اما در استانهای دیگر نامزدهای دیگر رأی بیشتری کسب میکردند" و همین در نتایج انتخابات شبهه ایجاد میکرد.
تجربه به نفع اعلام تدریجی
در سنوات گذشته عرف بر اعلام تدریجی نتایج انتخابات بوده است و اینکه چرا امسال نظر وزارت کشور بر اعلام قطعی و یکباره است جای سوال دارد .
این در حالی است که تجربه انتخابات در کشورمان نشان داده است که اعلام تدریجی آرای کاندیداهای ریاست جمهوری در کشورمان به نفع مردم و فضای احساسی بعد از انتخابات است و مانع از ایجاد هر گونه سوء برداشت و سو استفاده در اعلام نتایج انتخابات میشود. این در حالی است که ایجاد وقفه بستر لازم برای انتشار شایعات و اخبار ضد نقیض را در جامعه فراهم میآورد.
اعلام یکباره و یک مرحلهای باعث تشویش افکار عموم خواهد شد و لذا بهتر است در طول مراحل برگزاری انتخابات از هرگونه اقدامی که در جامعه شائبه بوجود میآورد دوری کرد.
تجربه اعلام سریع نتایج انتخابات در دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۳۸۸ تجربه مطلوبی برای مردم ایران نبود.
سرعت شمارش ۴۰ میلیون رأی کاغذی، تنها طی چند ساعت، از عوامل تردید برانگیزِی بود که دشمنان برآن دامن زدند و موجب تردید در نتیجه انتخابات ریاست جمهوری ایران شدند.
این در حالی است که در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم نتایج قطعی انتخابات یک روز بعد از برگزاری، یعنی در ۲۵ خرداد ۱۳۹۲ اعلام شد.
در این دوره ۷۲.۷ درصد واجدان شرایط شرکت کردند و حسن روحانی با ۵۰.۷۱ درصد کل آرا به عنوان رئیسجمهوری ایران برگزیده شد.
نماینده مردم خمینیشهر در مجلس با اشاره به اظهارات وزیر کشور درباره اینکه نتایج انتخابات ریاستجمهوری لحظه به لحظه اعلام نمیشود، اظهار داشت: اتفاقی در سال ۸۸ رخ داد که برخی فکر کردند دو ساعت پس از پایان یافتن رایگیریها رئیسجمهور شدهاند و دچار توهم شدند که دولت سعی دارد با این اقدام برخی از شبهات را برطرف کند.
ابطحی با بیان اینکه آرا باید به صورت تدریجی و لحظه به لحظه به مردم اعلام شود، اظهار داشت: شورای نگهبان نیز به دلیل اینکه وظیفه صیانت از آرای مردم را برعهده دارد، باید به این موضوع ورود کند و به وظیفه نظارتی خود به نحو احسن عمل کند تا شک و شبهای در این میان ایجاد نشود.