روز گذشته مرکز آمار از رسیدن نرخ تورم آبان ماه به رقم ۴۱.۱ درصد خبرداد و اعلام کرد؛ تازه ترین اعلام مرکز آمار از تغییر شاخص کالا و خدمات نشان می‌دهد که نرخ تورم سالانه برای خانوارها به ٤١,١ درصد رسیده که نسبت به ماه قبل، ۰.۹ درصد کاهش دارد.این خوشحالی از کاهش یک درصدی نرخ تورم درشرایطی صورت گرفت که به باور کارشنااسن و تحلیلگران اقتصادی افزایش نقدینگی در جامعه به افزایش نرخ تورم به صورت طبیعی دامن می زند و این یک رابطه کاملا مستقیم است که هرچه افزایش نقدینگی تشدید شود به همان میزان هم نرخ تورم افزایش می یابد.
بررسی های علم اقتصاد نشان می دهد که ارتباط بین تورم و رشد اقتصادی یکی از مهم ترین مسائل اقتصاد کلان است اما به اعتقاد تحلیلگران حوزه اقتصادی در طول سالهای اخیر نرخ تورم مطابق با رابطه‌های موجود در علم اقتصاد عمل نکرد ه به این معنا که بر خلاف تئوری‌ها نه تنها افزایش نیافته بلکه روند نزولی را در پیش گرفته است.

رابطه ناهمخوان
به گفته کارشناسان اقتصادی و براساسا رابطه تعریف شده میان تورم و رشد نقدینگی و مطابق با رابطه مقداری پول در علم اقتصاد؛ میزان رشد نقدینگی باید با جمع رشد اقتصادی و تورم برابر باشد اما این رابطه طی سال‌های گذشته با اختلاف بالایی برقرار نبوده و همچنان با یکیدیگر همخوانی ندارد. به اعتقاد این گروه از تحلیلگران درسال‌های اخیر به دلایلی چون کاهش انتظارات تورمی ، تداوم واردات و نرخ سود سپرده‌های بانکی، از شدت رشد قیمت‌ها کاسته شده که بی شک در بلند مدت آثار تورمی خودرا نمایان خواهد کرد و همین نکته مجالی برای خوشحالی برای یک یا حتی ۱۰ درصد نمی گذارد.
براساس اعلام نظر بانک مرکزی در خرداد ماه سالجاری ؛ حجم نقدینگی به ۱۹ هزار و ۷۹۹ هزار میلیارد ریال رسیده که نسبت به اسفندماه سال گذشته ۵.۲ درصد و نسبت به مدت مشابه سال قبل (خرداد ۹۸ نسبت به خرداد ۹۷)، ۲۵.۱ درصد افزایش نشان می‌دهد. حجم پول در این دوره ۳۱۰۸.۷ هزار میلیارد ریال با ۵۰.۹ درصد افزایش نسبت به خرداد ماه سال قبل بوده و حجم شبه پول نیز با ۲۱.۲ درصد رشد، ۱۶۶۹۰.۴ هزار میلیارد ریال است.
براساس همین اطلاعات رشد بخش پول که شامل اسکناس و سکوک ؛با رشد حدود ۵۱ درصدی همراه بوده که بیش از دو برابر رشد بخش شبه پول بوده است. حجم پول در خرداد ماه سال جاری به ۳۱۰ هزار میلیارد تومان رسیده و این در شرایطی است که حجم پول در خرداد سال گذشته حدود ۲۰۶ هزار میلیارد تومان بوده است. از سوی دیگر، حجم شبه پول نیز از ۱۳۷۶ هزار میلیارد تومان در پایان خرداد ماه سال گذشته با افزایش ۲۱ درصدی به ۱۶۶۹ هزار میلیارد تومان رسیده است.

کاهش یک درصدی
براساس گزارش مرکز آمار ؛ نرخ تورم سالانه برای خانوارهای شهری ٤٠,٣ درصد است که نسبت به ماه قبل یک درصد کاهش داشته است. هم‌چنین این نرخ برای خانوارهای روستایی ٤٥,١ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ١,٢ واحد درصد کاهش دارد.به این ترتیب نرخ تورم نقطه‌ای در آبان ماه ١٣٩٨ به عدد ۲۷درصد رسیده است؛ به این معنا که خانوارهای کشور به طور میانگین ٢٧.٠ درصد بیشتر از آبان ١٣٩٧ برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کرده اند. گزارش یاد شده براین نکته تاکید دارد که نرخ تورم نقطه‌ای آبان ماه ١٣٩٨ در مقایسه با ماه قبل ١,٣ واحد درصد کاهش داشته به این معنا که نرخ تورم نقطه‌ای گروه‌های عمده «خوراکی ها، آشامیدنی ها و دخانیات» و «کالاهای غیر خوراکی و خدمات» به ترتیب ٢٨,٨ و ٢٦.٢ درصد بوده و نرخ تورم نقطه‌ای هر دو گروه عمده در مقایسه با ماه قبل کمتر شده است. البته درهمین راستا گزارش یاد شده به این گزینه نیز اشاره کرده که نرخ تورم نقطه‌ای برای خانوارهای شهری ٢٧,٠ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ١,٣ واحد درصد کاهش داشته به طوریکه این نرخ برای خانوارهای روستایی ٢٧,٣ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ١,٢ واحد درصد کاهش داشته است.
به اعتقاد تدوین کنندگان این گزارش نرخ تورم ماهانه آبان ١٣٩٨ به ١,٦ درصد رسیده که در مقایسه با ماه قبل، ٠.١ درصد کاهش دارد. به این ترتیب که تورم ماهانه برای گروه‌های عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» و «کالاهای غیر خوراکی و خدمات» به ترتیب ١.٤ درصد و ١.٧ درصد بوده است. بنابر اطلاعات منتشر شده ؛نرخ تورم ماهانه برای خانوارهای شهری ١,٥ درصد بوده که نسبت به ماه قبل، ٠.٤ درصد کاهش داشته است. هم‌چنین این نرخ برای خانوارهای روستایی ١.٨ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ١.٠ واحد درصد افزایش یافته است.

اثرات منفی
کارشناسان براین ادعا هستند که افزایش نقدینگی هیچگاه منجر به کاهش تورم نخواهد شد بلکه هر میزان و درصدی که به میزان نقدینگی اضافه شود به همان میزان هم بر تورم تاثیرگذار خواهد بود بنابراین رابطه نقدینگی با تورم یک رابطه مستقیم بوده و یک رابطه معکوس نیست.
عمده تحلیلگران اقتصادی براین باورند که رشد نقدینگی در اقتصاد یک علامت منفی است به این ترتیب که هر تلاشی که منجر به افزایش نقدینگی شود به این معناست که نرخ تورم دیر یا زود روند افزایش به خود می گیرد.
به اعتقاد این گروه از منتقدین افزایش نقدینگی برای هر دولتی به عنوان یک شاخص منفی ارزیابی می شود و اگر سیاست های اقتصادی دولت ها در اقتصاد موثر باشد طبیعتا باید نرخ رشد نقدینگی را متوقف یا کاهش دهد در صورتی که در چند سال گذشته میزان نقدینگی همچنان در حال افزایش است که این مساله به ضرر اقتصاد و دستاوردهای حاصله در حوزه کاهش نرخ تورم است.