روز گذشته رئیسجمهور در دیدار با وزیر و معاونان وزارت امور اقتصاد و دارایی با اشاره به حوادث روزهای اخیر و اغتشاشات اظهار داشت: مشکلی که امروز با آن مواجه هستیم، فاصله ما مسئولان با نسل جوان است. امروز آنطوری که ما فکر میکنیم، با آنچه که جوانان فکر میکنند، متفاوت است و اینکه خواسته مردم فقط به اقتصاد محدود شود، آدرس غلط و توهین به مردم است.
این سخنان حسن روحانی جای تامل دارد. اگر چه ایشان در سخنان خود سوءاستفاده از اعتراضات مردمی به حق را تقبیح و اشاره کردند که سوءاستفاده عدهای از این اجتماعات طبیعی است و مردم حق نقد به دولت دارند اما به نظر میرسد که دولت برای توجیه و نا کارآمدی برنامههای اقتصادی خود به دنبال منحرف کردن خواستههای اقتصادی مردم است.
باید گفت که به نظر میرسد که در ابتدای امر این خود دولت است که توجهی به رویکردها و افکار نسل جوان ندارد، چراکه بسیاری گرههای کوری که زندگی این نسل را تهدید میکند در مسائل اقتصادی نهفته است. مسائل معیشتی و بیکاری، مشکلات اقتصادی، تبعیضها، مشکل مسکن، اینک گریبان جوانان را گرفته و بسیاری از آنان را از ادامه تحصیل، ازدواج، سایر پیشرفتهای سنین جوانی باز داشته است. آیا دولت تاکنون برای سر و سامان دادن به وضعیت جوانان گامی برداشته است و فرصتی برای تحقق نیازها و خواستههای جوانان ایجاد کرده است؟
البته هیچکس تفاوت نسلها را انکار نمیکند اما این تفاوت نسلها زمانی بیشتر شاهد میشود که ما شاهد ظهور جوانانی در قامت مدافعین حرم هستیم. سوال دیگر این است که دولت چرا پیش از این و در فرصت چهارساله قبلی خود، سخنی از افکار نسل نو و خواستههای آنان به میان نیاورد و مطلباتشان را پیگیری نکرد؟ از سوی دیگر اینکه ایشان میگویند محدود کردن مشکلات مردم به شرایط اقتصادی توهین به آنان است آیا به این معناست که مردم دلیل دیگری برای اعتراضات خود داشتند ولی آنچه که در شعارهای مردم به گوش میرسد این بود که دلیل اصلی این اعتراضات از سوی مردم بیعدالتی اقتصادی، مشکلات معیشتی و عمل نکردن دولت به وعدههای خود بود و اعتراض به فضای سیاسی و شرایط جامعه نشد.
از سوی دیگر ایشان این پرسش را طرح کردند که آیا کسی حاضر است ماهیانه پول قابل توجهی دریافت کند، اما به طور مثال شبکه مجازی کاملاً مسدود باشد و یا در تردد با خودرو و رفت و آمد به بیرون از خانه با محدودیتی مواجه بوده و حتی حق حرف زدن نداشته باشد. مگر میشود آزادی و زندگی مردم را با پول خریداری کرد، چرا عدهای آدرس غلط میدهند و این توهین به مردم است.
باید پرسید آیا چنین شرایطی در کشور ایران حاکم است؟ آیا قبل از اعتراضات مردم از شبکههای مجازی محروم بودند یا محدودیتی در زندگی روزانه خود داشتند یا اینکه حق انتقاد یا حرف زدن نداشتند؟ آیا این توصیف همان چیزی نیست که مدعیان حقوق بشر در مورد ایران بیان میکنند؟
مردم حق میگویند
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری، رئیسجمهور در ادامه این سخنان با اشاره به اینکه مردم به حق میگویند ما را ببینید، به حرفمان گوش کنید و به خواست ما عمل کنید اظهارداشت: در این حوادث یک موضوع اساسی وجود داشت که با کمال تأسف در رسانه ملی و سایر رسانهها آن موضوع دیده نشده و و معتقدم توجه به آن میتواند، آرامش و امنیت بلندمدت باثبات و تأثیرگذاری در کشورمان بوجود آورد.
روحانی تصریح کرد: مشکلی که امروز با آن مواجه هستیم، فاصله ما مسئولان با نسل جوان است. امروز آنطوری که ما فکر میکنیم، با آنچه که جوانان فکر میکنند، متفاوت است. وی با بیان اینکه نمیتوان سبک زندگی خود را به نسلهای آینده تحمیل کرد، افزود: اشکال این است که ما میخواهیم دو نسل بعد از ما، آنطور که ما میپسندیم زندگی کنند، در حالی که نمیتوان برای آنها تعیین تکلیف کرد.
روحانی گفت: نسل جوان ما یک حرف بیشتر ندارد و آن که میگوید من هم میفهمم و حرف دارم و باید به حرف من گوش کنید. مردم هم صراحتاً اعلام میکنند که حرف دارند و باید به حرف مردم گوش داده و بالاتر از آن به آن عمل کنیم و اگر اکثریت کشور با نسل جوان است به معنای آن است که باید به نظر اکثریت عمل کنیم. البته در اینکه در یک اجتماع و تظاهراتی عدهای سوءاستفاده کنند یک موضوع طبیعی است.
رئیسجمهور با اشاره به شرایط ویژه کشورمان در منطقه و جهان و اهداف دشمنان برای ایجاد ناامنی در ایران، گفت: کشورمان از جایگاه تأثیرگذاری در منطقه و جهان برخوردار بوده و با دشمنان سرسختی نیز مواجه هستیم. امروز عدهای در منطقه در کنار رژیم صهیونیستی و آمریکا با کشورمان دشمنی میکنند. وی با اشاره به اشتباهات دولت جدید آمریکا در مواجهه با ملت ایران، اظهار داشت: در روزهای اخیر حیثیت سیاسی آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل از بین رفت.
روحانی در بخش دیگری از سخنان خود با تأکید بر اینکه دولت از انتقاد استقبال میکند گفت: هیچ استثنایی در کشور برای انتقاد کردن وجود ندارد و در کشور ما معصوم نداریم، ضمن اینکه پیامبر اسلام(ص) هم به مردم اجازه انتقاد میدادند.
رئیسجمهور تصریح کرد: اگر نقد توأم با امید، اراده و راهحل درست باشد، بسیار مفید و سازنده است. وی با بیان اینکه فرهنگ انتظار به معنی اعتراض به بیعدالتیها و امید به گشایش امور است، خاطر نشان کرد: مردم باید بتوانند از تمام مسئولین کشور انتقاد کنند، چراکه صاحب کشور هستند و تمام افتخار ما مسئولین این است که نماینده مردم امانتدار امور کشور از سوی آنها هستیم.
روحانی نقد را بسیار مفید و سازنده و نفی را بسیار بد و مخرب توصیف کرد و گفت: نباید کسی را نفی کرد و باید توجه داشت که نفی وضع موجود خطرناک اما نقد وضع موجود سازنده است.
رئیسجمهور با بیان اینکه حوادث چند روز گذشته تجربهای برای مردم و نسل جوان و کسانی بود که زندگی بهتر میخواهند، اظهارداشت: بعضیها تصور میکنند که مردم فقط پول و اقتصاد میخواهند، اما آیا کسی حاضر است ماهیانه پول قابل توجهی دریافت کند، اما به طور مثال شبکه مجازی کاملاً مسدود باشد و یا در تردد با خودرو و رفت و آمد به بیرون از خانه با محدودیتی مواجه بوده و حتی حق حرف زدن نداشته باشد. مگر میشود آزادی و زندگی مردم را با پول خریداری کرد، چرا عدهای آدرس غلط میدهند و این توهین به مردم است.
روحانی افزود: مردم مطالباتی دارند که بخشی از آن اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و امنیتی است و باید همه این مطالبات مورد توجه قرار بگیرد.
وی تصریح کرد: همه باید در یک جا به این تصمیم برسیم که مردم همه کاره کشور هستند و بیتردید اگر این موضوع را با جان و دل و عمل خود قبول کنیم، تمام مسایل حل و فصل خواهد شد.
روحانی خاطر نشان کرد: در حوادثی که پیش میآید بایستی ضرر و نفع آن محاسبه شود. اینکه حوادث اخیر از نظر اقتصادی، کسب و کار، سرمایهگذاری و اشتغال در کشور چه تأثیری داشته ، باید مورد محاسبه قرار بگیرد و لازم است همه اینها به مردم توضیح داده شود.
رئیسجمهور ضرورت ارایه گزارش از سوی مسئولین به مردم را مورد تأکید قرار داد و گفت: نمایندگان شورای شهر، نمایندگان مجلس و مسئولین دستگاههای اجرایی بایستی با مردم سخن گفته و حرف آنها را بشنوند و باید ساعات زیادی برای گوش دادن و حرف زدن با مردم اختصاص یافته و در مقابل حرف و انتقاد آنها را بشنوند، اگر چنین باشد بیتردید پیشرفت زیادی در اداره امور ایجاد خواهد شد. وی ضرورت توجه به فرهنگ و فرهنگسازی را در پیشبرد امور کشور حائز اهمیت توصیف کرد و گفت: اگر به دنبال رفع مشکل بیمه بانکها، بازار سرمایه و مالیات هستید، ابتدا باید فرهنگ لازم در این زمینه شکل گیرد.
روحانی با بیان اینکه مهمترین رکن اقتصاد با توزیع درست درآمدهایی مثل مالیات و زکات است، افزود: معتقدم بخشی از مالیات باید در بودجه باشد و بخشی از آن در همان جامعه بازتوزیع شود.
رئیسجمهور در بخش دیگری از سخنان خود به لایحه بودجه سال ۱۳۹۷اشاره کرد و گفت: در این بودجه تبصرههایی پیشبینی کردیم که فقر مطلق را از بین ببریم و اگر نمایندگان مجلس نخواهند پای آن بایستند و دست دولت را ببندند، یا باید راهحل جایگزین بهتری ارایه دهند و یا خودشان پاسخگوی مردم باشند. دولت صدها ساعت جلسه و کار کارشناسی انجام داده و تبصرههایی برای رفع مشکلات کشور تنظیم کرده است.
اعتبار برای اشتغال جوانان
روحانی تصریح کرد: دولت برای اشتغال جوانان و رفع بیکاری ۳۰۰ هزار میلیارد تومان برای ۵ سال پیش رو طراحی کرده است اما این تصمیم که حاصل کار کارشناسی است با یک رأی باید از بین برود؟
رئیسجمهور با اشاره به سابقه ۲۰ ساله نمایندگی خود در مجلس شورای اسلامی، اظهار داشت: به امور نمایندگی مجلس اشراف کامل دارم و رشته تخصصیام نیز حقوق و قانون اساسی است. طبق قانون اساسی مسئول مستقیم برنامه و بودجه در کشور شخص رئیسجمهور است. البته قبول داریم که مجلس هم باید نظراتی در این حوزه داشته باشد، اما نه اینکه اصل بودجه را زیر سوال ببرد. وی تصریح کرد: امروز برای آینده و رفع بیکاری و فقر و معضلات جامعه اهمیت دارد که به صحنه آمده و سخن بگوییم.
رئیسجمهور خاطرنشان کرد: عدهای میگویند اصلاح قیمتها را انجام ندهید و مبلغ مالیات هم افزایش نیابد و در مقابل خواهان افزایش حقوق و رسیدگی به فقرا هستند، اگر بر روی حرف اولشان تأکید دارند، پس بخش دوم ادعاها، شعار میشود مشکلاتی مانند اشتغال و فقر با شعر و شعار حل نمیشود و ما خواهان راهحل هستیم.
رئیسجمهور در ادامه لزوم شفافیت و نظارت مردم بر مسئولین را مورد تأکید قرار داد و گفت: همچنان که دولت باید در اتاق شیشهای باشد مجلس شورای اسلامی و دیگران هم باید در اتاق شیشهای قرار بگیرند و تصمیماتی که اتخاذ میگردد بایستی به طور شفاف به مردم، توضیح داده شود و مردم باید قضاوت کنند.
روحانی افزود: افتخار دولت یازدهم و دوازدهم گردش آزاد اطلاعات است اما عدهای از فضای مجازی خوششان نمیآید. یک عده میگویند که مردم فقط باید به صدا و سیما نگاه کنند البته معتقدیم که صدا و سیما باید صدای ملت را منعکس کند نه صدای جناح خاصی را.
رئیسجمهور گفت: مردم از صدا و سیما هم استفاده میکنند اما نباید عدهای بخواهند که شبکههای مجازی که به خاطر شرایط خاص چند روزی مسدود شده برای همیشه مسدود باشد. با این کار بیش از صد هزار نفر شغل خود را در یک هفته اخیر از دست دادهاند و ما باید به فکر زندگی و راحتی مردم باشیم. وی افزود: فضای مجازی همانند فضای حقیقی است و باید در کنار در زمینه فرهنگسازی و استحکام خانواده اندیشه کرد و نمیگوییم که دولت مسئولیتی در این زمینه ندارد اما پذیرفتنی هم نیست که بخاطر یک خطا کل یک مجموعه را به تعطیلی کشاند و ما باید به فکر منافع، زندگی و آینده مردم باشیم.
مسیر درستی در حوزه اقتصاد طی شده است
روحانی توجه به درستی و یا نادرستی مسیر اقتصادی کشور در ۴.۵ سال گذشته را مورد تأکید قرار داد و گفت: اگر چه اشکالاتی ممکن است در مسیر تحولات اقتصادی کشور وجود داشته باشد، اما با توجه به رشد شاخصهای اقتصادی باید به مردم توضیح داده شود که مسیر درستی در حوزه اقتصاد طی شده است.
رئیسجمهور خاطرنشان کرد: در بودجه ۹۷ که بودجه شفافتری از سایر بودجههای کشور است، کاملاً مشخص کردیم که اگر قرار است اصلاح قیمتی داشته باشیم، صرفاً برای اشتغال هزینه خواهد شد و آن را در سایت گذاشته و به مردم گزارش خواهیم داد. اگر مجلس همکاری و همراهی لازم را در این زمینه داشته باشد، باید تصمیماتی که گرفته شده را ادامه دهیم و معتقدم در سال ۹۷ با بودجهای که تقدیم مجلس شده اقدامات خوبی را در مسیر بهتر شدن زندگی مردم، شاهد خواهیم بود. وی لزوم اتصال بانکها به بازار سرمایه را مورد تأکید قرار داد و گفت: بانکها باید مشتریان خود را راهنمایی کرده و بهترین راه را برای سرمایه گذاری به آنها پیشنهاد دهند و بایستی ارتباط تنگاتنگی با بازار سرمایه برقرار نمایند و در این مسیر لازم است اصلاحاتی در سیستم خود انجام دهند.
روحانی افزود: بانکها نقش اساسی در رشد اقتصادی ایفا میکنند، اما با برخی اقدامات خود را گرفتار و بدهکار بانک مرکزی کردهاند و بعضاً سرمایههای خود را به اموال غیرمولد، تبدیل میکنند که با این کار در حقیقت سرمایههای خود را منجمد کردند و با چنین اقداماتی مشخص است که نمیدانند که چگونه از پول و سرمایهای که در اختیارشان است استفاده کنند. بانکها سرمایهها را برای کمک به اقتصاد آزاد کنند.
رئیسجمهور در ادامه با تأکید بر اینکه در حوزه بیمه و مالیات باید اقدامات بزرگی صورت گیرد، گفت: اولاً اینکه همه باید مالیات بپردازند و هیچ استثنایی را نمیتوان پذیرفت که چطور فلان آستان یا دستگاه مالیات نمیپردازد. همه باید مالیات بدهند، حتی آنهایی که طبق قانون برای چند سال از پرداخت مالیات معاف میشوند، باید مالیاتشان مشخص شود اما دریافت نکنند ولی مهم است که میزان مالیات آنها محاسبه شود. مالیات باید فرهنگ عمومی شود ، حتی اگر حداقلی باشد.
روحانی افزود: مالیات باید گسترش یابد، اما بایستی به گونهای برنامهریزی شود که فشاری هم به مالیاتدهندگان وارد نشود ضمن اینکه بایستی از کسانی که با درآمد و ضرر ناگهانی مواجه میشوند، مالیات عادلانهای گرفته شود لذا سیستم مالیاتی کشور بایستی در هر شرایطی، شرایط آن زمان را در نظر بگیرد.
رئیسجمهور توسعه فرهنگ بیمه را مورد تأکید قرار داد و گفت: اگر در حوادثی مانند زلزله، خشکسالی، سیل، مردم دچار مشکل میشوند، بهترین راهحل، بیمه است. فرهنگ بیمه باید توسعه یابد تا زندگی مردم از حوادث کمتر آسیب ببیند.