کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

سیاست روز اقدامات متولیان در خصوص گاز سوز کردن خودروها را بررسی می کند؛

سنگ اندازی از جنس انحصار و ناامنی

4 دی 1398 ساعت 0:10


چند صباحی است که در هر اتفاق و رویدادی که در کشور رخ می دهد رد پای یک مساله بنزینی به وضوح دیده می شود .
این اتفاق که دامنه گسترده ای دارد از مواردی همچون گرانی کالاهای اساسی، افزایش هزینه حمل و نقل و کمبود محصولاتی مانند گوجه فرنگی و .. تا تورم موجود در کشور را تحت الشعاع قرار داده و ماحصل آن این شده که بوی بنزین و تصمیماتی متاثر از بنزین در تمام تصمیمات و مصوبات اجرایی متصاعد می شود و شاید بتوان گفت «هرجا سخن از اتفاق است ،رد پای یک طرح بنزینی به چشم می خورد»
مصداق این جمله را به خوبی می توان در اقدامات وزارت نفت به عنوان متلی اصلی در اجرایی شدن طرح سهمیه بندی بنزنین و افزایش ۳۰۰ درصدی آن دید ،طرحی که تا چند هفته قبل از آن زنگنه همچنان از بی برنامگی برای آن خبر می داد و مدعی بود دولت برنامه ای برای افزایش قیمت بنزین ندارد. نخستین دقیقه های بامداد روز ۲۴ آبان ماه سال جاری و همزمان با اعلام خبر افزایش قیمت بنزین هنوز هم نشان از بی برنامگی متولیان در روند اقدامات کشور دارد اما هر چه که بود و هست و به واسطه مشکلات عدیده ای که در کشور وجود داشته و دارد دولت بر اساس قانونی نسبت به اجرای آن اقدام کرد. اما تمام داستان به این افزایش قیمت و تبعات ناشی از آن خلاصه نشد چرا که اصل داستان و برنامه های ناشی از آن به مراتب جذاب تر و پر حاشیه دار تر از خود بنزین و افزایش قیمت آن بود. 

حکایتی از جنس گازسوز کردن
در میان دهها داستان بنزینی جالبی که وجود داشته و دارد شاید جذابترین آن همین حکایت گاز سوز کردن خودروها باشد کهبه اعتقاد متولیان وزارت نفت ؛تجرایی شدن کامل آن می تواند بخش زیادی از مشکلات مصرف بنزین و البته آلودگی هوا را مرتفع کند . آلودگی هوایی که سالانه جان ۷ میلیون انسان را در دنیا میگیرد و این روزها ایران به شدت درگیر آن است.
طرح گاز سوز کردن خودروها طرحی نیست که تازه به سرانجام رسیده باشد و شاید عقبه ای ۲۰ ساله داشته باشد عقبه ای که بخشی ازآن به زمانی باز می گردد که اسحاق جهانگیری در سمت وزیر صنایع و معادن نقش آفرینی می کرد و همواره در تلاش بود تا از اجرای این طرح به عنوان اقدامی در راستای کاهش مصرف سوخت یاد کند.
فارغ از تاریخچه این طرح ،طی هفته های اخیر و درست زمانی که بهبوهه کاهش مصرف بنزین مطرح شد و در پی آن در شورای اقتصاد مصوب شد که تا سقف ۶ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان در طرح گازسوز کردن خودروهای پرمصرف سرمایه‌گذاری شود ؛این طرح وارد فاز جدید از اجرا شد. به این ترتیب با اجرایی شدن این تفاهم‌نامه یک میلیون و ۴۶۴ هزار تاکسی، ون (تاکسی)، وانت و مسافربر شخصی بنزینی به دوگانه‌سوز تبدیل می‌شوند و همچنین حمایت از توسعه و تولید خودروهای تجاری نیمه‌سنگین گازسوز محقق خواهد شد. اگرچه تا پیش ازاین مصوبه و همزمان با افزایش قیمت بنزین بخش قابل توجهی از تقاضا به این سمت سرازیر شد ؛آن هم در شرایطی که متولی این طرح معلوم نبود اما ابتکار عمل وزارت نفت دراین میان حکایت جالبتری بود . 

تلاش در مسیر صرفه جویی
طی هفته های اخیر وزارت نفت به منظور کاهش مصرف بنزین نسبت به امضای تفاهم‌نامه توسعه ناوگان دوگانه‌سوز کشور با شرکت خودروسازی ایران خودرو اقدام کرد اقدامی که در ظاهر مزایای بی شماری داشته و دارداما حاشیه هایی به مراتب بیش از این متن برای آن ثبت شد. در این مزاسم صادق آبادی مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی از صرفه‌جویی ۱۰ میلیون لیتری در بنزین مصرفی روزانه کشور با گازسوز کردن نزدیک به یک میلیون و ۵۰۰ هزار خودروی ناوگان حمل‌ونقل عمومی خبر داد و پیش‌بینی کرد؛ با گازسوز کردن یک میلیون و ۴۶۴ هزار خودرو عمومی، مصرف روزانه بنزین کشور حدود ۱۰ میلیون لیتر کاهش یابد. به باور وی و با احتساب اینکه قیمت هر لیتر بنزین ۵۰ سنت باشد، از محل گازسوز کردن خودروهای حمل‌ونقل عمومی در کشور، حدود یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار صرفه‌جویی محقق خواهد شد. وی هدف از انعقاد تفاهم‌نامه توسعه ناوگان گازسوز کشور را کاهش مصرف بنزین، کاهش آلایندگی هوا با جایگزینی سوخت پاک و کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل بار و مسافر عنوان کرد و مدعی شد که «گام بزرگ توسعه صنعت سی‌ان‌جی در سال ۸۴ برداشته شد و به جایی رسیدیم که امروز پس از سال‌ها تلاش و همکاری تنگاتنگ وزارت نفت و بخش صنعت در بخش عرضه گاز طبیعی فشرده به خودروها هیچ مشکل و کمبودی نداریم.» 

ایمنی ؛اصل گمشده
اگر چه وی براین ادعاست که مشکلی در این خصوص وجود ندارد اما بررسی های صورت گرفته تمام این خوش بینی ها را نقض میکند به این ترتیب که براساس اعلام کارشناسان و تحلیلگران ایمنی و استاندارد قطعات و تجهیزات کارگاهی یک دغدغه جدی است و کارشناسان سازمان ملی استاندارد یا حتی خودروسازان در مورد ایمن نبودن برخی از قطعات و تجهیزات کارگاه‌هایی که هم اکنون وظیفه اصلی دوگانه‌سوز کردن را به عهده دارند، هشدار می دهند. وزارت نفت در حالی قرار است ۶۵۰۰ میلیارد تومان درآمدحاصل از افزایش قیمت بنزین را به این مهم اختصاص دهد که هنوز استانداردی برای این مهم تدوین نشده و چالش گاز سور کردن کارگاهی خودروها خو یک مساله مهم و درخور توجه است. 

انحصار درد همیشگی
دراین طرح مقرر بود تا در ابتدا خودروهای پر مصرف مانند وانت ،تاکسی و ون ها در اولویت قراربگیرند و به ترتیب سایر متقاضیان از این طرح بهر مند شوند اما دراین بین اقدامات وزارتنفت آن هم بدون هماهنگی با وزارت صنعت؛معدن و تجارت که در واقع متولی اصلی این طرح است حکایت جالبی است . اینکه وزارت نفت باز هم انحصار را به چرخه فعالیت های این چنین وارد کرده و از میان این تعداد خودرو ساز در کشوزر مهر تایید بر پیشانی ایرانخودرو زده به یک طرف و اینکه هماهنگی لازم با سایر نهادهای متولی را نداردبه طرف دیگر براساس اعلام رئیس اتحادیه سوخت‌های جایگزین ؛روزانه ۳۰ هزار تقاضا در سامانه این اتحادیه برای گازسوز کردن محصولات بنزین سوز ثبت می‌شود ؛اما همچنان راهکاری برای چالش هایی مانند تامین تجهیزات و قطعات مورد نیاز در این زمینه و صد البته استانداردهای این تجهیزات باقی است و نکته اصلی و مهم آن است که وزارت نفت براین باور است که روند خوبی را طی کرده و به سرمنزل مقصود رسیده است اما اینکه قراردادهای انحصاری و تجهیزات غیر استاندارد واز همه مهمتر ناهماهنگی با متولی اصلی این طرح که همانا وزارت صمت است چه تبعاتی رابرای کشور و البته مردم دارد سوالی است که همچنان پاسخی ندارد و درنهایت اینکه می توان خوشحال بود که اگراین طرح با همه این موانع به سرانجام نرسد اما ۶۵۰۰ میلیارد تومان دیگر به درآمدهای دولت افزوده شده که نمی تواند آن را هزینه کند و بعه ناچار باید در پروژه های دیگر سرازیر شود. 

نویسنده: سارا علیاری


کد مطلب: 112163

آدرس مطلب :
https://www.siasatrooz.ir/fa/report/112163/سنگ-اندازی-جنس-انحصار-ناامنی

سیاست روز
  https://www.siasatrooz.ir