از روزهای نخست دولت یازدهم و پیشرفت مذاکرات هستهای هر روز شاهد پس زدن مردم و منتقدان به بهانه‌های مختلف اینکه «شما مذاکره نمی‌فهمید» و امثالهم بودیم! بارها به رسانه‌ها در این مسیر تذکر داده می‌شد که نقد نکنند شرایط خاص مذاکره‌شونده‌ها را درک کنند.
آن زمان حتی اجازه ندادند که یک نماینده از مجلس به همراه تیم مذاکره‌کننده جزئیات مذاکرات را رصد کند و این کار را تمام قد به عهده گرفتند، حتی نمایندگان مجلس هم از جزئیات مذاکرات اعلام بی‌اطلاعی داشتند و فکت‌شیتی بعد از امضای برجام ارائه نشد تا عملا همه جزئیات تا زمانی که طرف مقابل سخن نگفته و موضوع را منتشر نکرده است برای همگام به جز تیم هستهای مخفی بماند.
در این مسیر رهبر معظم انقلاب نیز با مشخص کردن چارچوب‌های مشخص و گذاشتن شروط اصلی و تبیین مجدد خط قرمز نظام مذاکرات را در چارچوب صحبت‌های هستهای پذیرفتند، اما همه آنها ختم به خروج امریکا از برجامی شد که ادعا شده بود هیچ رئیس‌جمهوری حق نقض و خروج آن را به دلیل داشتن پشتوانه حقوقی در سازمان ملل ندارد! اما حالا باید چه کرد؟! این سوالی است که سعی خواهد شد در خلال گزارش به آن پاسخ شایسته‌ای داده شود.
ممانعت از تجربه تلخ گذشته
بارها در طی مذاکرات منتقدان نادیده گرفته شدند و با برچسب‌هایی رانده شدند تا همه صداهای منتقد و مخالف ساکت شود، حتی در این مسیر شخص رئیس‌جمهور منتقدان را با برچسب‌هایی چون کاسب تحریم روانه خانه کردند و بیشترین تبلیغات برای رای نیاوردن منتقدان برجام در مجلس صورت گرفت تا تقریبا همه منتقدان از میدان به در شوند!
در این میان حتی کار کارشناسی که در کمیسیون ویژه برجام صورت گرفته بود به سمع مردم نرسید و برجام در مجلس به تصویب رسید تا همه چیز آماده و حاضر در اختیار دولت و تیم هستهای قرار گیرد. در این میان منکر زحمات شبانه‌روزی تیم هستهای و سفرهای مکرر و مذاکرات طولانی نمی‌توان شد اما شاید اگر کمی هم منتقدان جدی گرفته می‌شدند و اجازه داده می‌شد تا صدای مخالف و چرایی نقدشان شنیده شود شاید تبعات کمتری به ما تحمیل میشود و اجازه می‌یافتیم که متنی با استدلال بهتر و با تضمین بنویسیم که برای ارائه به محاکم قضایی و دیوان بین‌المللی لاهه دست پرتری داشته باشیم.
شاید آن زمان اگر به صحبت‌های مقام معظم رهبری توجه بهتری می‌شد و چارچوب‌ها و خط قرمزهایی که تعیین کردند بیشتر و عمیق‌تر خوانده می‌شد و به جای پنهان‌کاری با صداقت با مردم از مفاد برجام سخن گفته می‌شد شاید مردم از افشای رازی که موگرینی و امثالهم بیان می‌کردند! شوک‌زده نمی‌شدند و دلشان کمتر به درد می‌آمد.
شاید مردم هم از رندی اروپایی‌ها در مقابل همه توان تیم هستهای در نوشتن بهترین قرارداد کمتر متضرر شده و ترامپ نمی‌توانست با خلاء‌های قانونی و تکیه به کمیته ناظر به برجام که عملا خوشان بودند چندین ماه مردم کشور ما را معطل نمی‌‌کرد و رکود با بازار نمی‌‌داد. شاید اگر آن موقع تدابیر لازم برای اخذ غرامت در دیرکرد به تعهدات برجامی چیده شده بود الان غرامت سنگینی گرفته بودیم و هیچ فردی نمی‌توانست با تهمت و افترا در حالی که گزارشات آژانس بین‌المللی هستهای به نفع ماست ما را تهدید کند!
برچسب زدن ممنوع
حالا اما باید چه کرد؟! شاید در اولین گام لازم باشد که تیم هستهای و دولت نقدها را به جان خریده و به جای برچسب زدن به صدای داخلی‌هایی و منتقدانی که دلسوز هستند گوش فرا دهد. شاید در اولین گام و برای اعتمادسازی لازم باشد منتقدان را دعوت و از نظراتشان برای ادامه مذاکرات با اروپا استفاده کرد و مردم را هم محرم دانست و چیزی از آنها پنهان نکرد تا بتوان بار مسئولیت را تقسیم کرد و بعدا برای تبری جستن از تبعات بدعهدی احتمالی متوسل به اتهام‌زنی به این و آن و آزمایشات طبیعی نیروی نظامی نشد.
اما منتقدان هم باید جانب انصاف را رعایت کنند و در این هیچ شکی نیست.
نقد سازنده چه شکلی است؟!
منتقدان دلسوز باید با ارائه راهکار در کنار بیان انتقادهای سازنده و تحلیل رفتارهای اشتباه دولت و تیم هستهای در مذاکرات برجام با راهکار پیشنهادهایشان را ارائه داده و تنها دولت تیم هستهای را گوشه رینگ نگذارند و انتقاد کنند. آنها با شنیدن شرایط سخت مذاکره و بیان راهبردهای بهتر باید مسیری را به دولت و تیمش نشان دهند که بتواند بهترین راه برای استیفای حق مردم باشد. در این مسیر دولت هم باید شنوا بوده و مذاکرات جدید را حزبی نکرده و در مسیر استیفای حق گام بردارد. شاید اگر دولت و تیم هستهای به این بیندیشند که مرگ برجام نتیجه گوش نکردن به صدای منتقدان بوده است ضرورت توجه به منتقدان دلسوز و با راهکار را حس کرده و مذاکرات بعدی را فراجناحی و ملی ببینند.
نگاهی به بیانات رهبر انقلاب درباره‌ی مسئله‌ی هستهای در دوران پس از مذاکرات مطرح‌شده در ۴ سخنرانی و پاسخ به نامه‌ی آقای رئیس‌جمهور
۱ متن فراهم‌آمده در مسیر قانونی پیش‌بینی‌شده قرار گیرد برای تصویب این متن، یک مسیر قانونیِ پیش‌بینی‌شده‌ای وجود دارد که باید این مسیر را طی کند و خواهد کرد؛ ان‌شاءالله. انتظار ما این است که دست‌اندرکاران، با دقّت مصالح را -مصالح کشور را، مصالح ملّی را- در نظر بگیرند و آنچه را تحویل ملّت خواهند داد، بتوانند با گردن افراشته، در مقابل خدای متعال هم ارائه بدهند.
پاسخ به نامه رئیس‌جمهور درباره مذاکرات هستهای ۱۳۹۴/۰۴/۲۴ خطبه‌های نماز عید فطر ۱۳۹۴/۰۴/۲۷
۲ راه نقض عهدهای طرف مقابل
بسته شود در صورت تصویب، مراقبت از نقض عهدهای محتمل طرف مقابل صورت گرفته و راه آن بسته شود. به خوبی میدانید که برخی از شش دولت طرف مقابل به هیچ رو قابل اعتماد نیستند.
پاسخ به نامه رئیس‌جمهور درباره مذاکرات هستهای ۱۳۹۴/۰۴/۲۴
3 چه متن تهیه‌شده در مذاکرات هستهای تصویب بشود و چه نشود...
اجر دست‌اندرکاران این مذاکرات طولانی و نفس‌گیر محفوظ است نکته‌ی اوّل تشکّر از دست‌اندرکاران این مذاکرات طولانی و نفس‌گیر است، رئیس جمهور محترم و بالخصوص هیئت مذاکره‌کننده که حقیقتاً زحمت کشیدند و تلاش کردند؛ چه این متنی که تهیّه شده است، در مجاری قانونی پیش‌بینی‌شده‌ی خود تصویب بشود و چه نشود، اجر آنها محفوظ است؛ این را به خود آن برادران هم از نزدیک عرض کردیم.
خطبه‌های نماز عید فطر ۱۳۹۴/۰۴/۲۷
۴ چه متن تهیه‌شده در مذاکرات هستهای تصویب بشود و چه نشود...
اجازه‌ی هیچ‌گونه سوءاستفاده‌ای از این متن داده نخواهد شد به حول و قوّه‌ی الهی، اجازه‌ی هیچ‌گونه سوءاستفاده‌ای از آن داده نخواهد شد؛ اجازه‌ی خدشه‌ی در اصول اساسی نظام اسلامی به کسی داده نخواهد شد؛ قابلیّتهای دفاعی و حریم امنیّت کشور، به فضل الهی حفظ خواهد شد، اگرچه میدانیم دشمنان بر روی این نقطه‌ی بخصوص، تکیه‌ی زیادی دارند. جمهوری اسلامی، در زمینه‌ی حفظ قابلیّتهای دفاعی و امنیّتی خود -آن‌هم در این فضای تهدیدی که دشمنان برایش به‌وجود می‌آورند- هرگز تسلیم زیاده‌خواهی دشمن نخواهد شد.
خطبه‌های نماز عید فطر ۱۳۹۴/۰۴/۲۷
۵ چه متن تهیه‌شده در مذاکرات هستهای تصویب بشود و چه نشود...
ما از حمایت دوستانمان در منطقه دست نخواهیم کشید ما از حمایت دوستانمان در منطقه دست نخواهیم کشید: از ملّت مظلوم فلسطین، از ملّت مظلوم یمن، از ملّت و دولت سوریه، از ملّت و دولت عراق، از مردم مظلوم بحرین، از مجاهدان صادق مقاومت در لبنان و فلسطین؛ [اینها] همواره مورد حمایت ما خواهند بود.
خطبه‌های نماز عید فطر ۱۳۹۴/۰۴/۲۷
۶ چه متن تهیه‌شده در مذاکرات هستهای تصویب بشود و چه نشود...
سیاست ما در مقابل دولت مستکبر آمریکا هیچ تغییری نخواهد کرد در هر صورت سیاست ما در مقابل دولت مستکبر آمریکا هیچ تغییری نخواهد کرد. همان‌طور که بارها تکرار کردیم، ما با آمریکا در مورد مسائل گوناگون جهانی و منطقه‌ای مذاکره‌ای نداریم؛ در مورد مسائل دوجانبه مذاکره‌ای نداریم؛ گاهی در موارد استثنائی مثل این مورد هستهای، بر اساس مصلحت، مذاکره کرده‌ایم؛ این مورد هم فقط نبوده است، قبل از این هم مواردی بوده است که من در سخنرانی‌های عمومی قبلی به آنها اشاره کرده‌ام. سیاستهای آمریکا در منطقه با سیاستهای جمهوری اسلامی ۱۸۰ درجه اختلاف دارد.
خطبه‌های نماز عید فطر ۱۳۹۴/۰۴/۲۷
۷ مبنای ایران برای ممنوعیت سلاح هستهای فتوای شرعی است؛ نه حرف آمریکا و غیرآمریکا
(میگویند) ما ایران را تسلیم کردیم، ما مانع از سلاح هستهای ایران شدیم، ما فلان امتیاز را گرفتیم و از این قبیل! خب، حقیقت قضیّه چیز دیگری است. میگویند ما جلوی سلاح هستهای ایران را گرفتیم؛ سلاح هستهای ایران، ربطی به گفتگوی با آمریکا و غیر آمریکا ندارد؛ خود آنها هم میدانند؛ گاهی هم اهمّیّت فتوای حرمت سلاح اتمی را بر زبان آورده‌اند؛ ما بر اساس حکم قرآن و شریعت اسلامی، تولید سلاح هستهای و نگهداری آن و به‌کار بردن آن را حرام میدانیم و به آن اقدام نمیکنیم؛ این هیچ ربطی به آنها ندارد، به این مذاکرات هم ربطی ندارد. آنها خودشان میدانند که این واقعیّت است -میدانند که آنچه مانع جمهوری اسلامی در زمینه‌ی تولید سلاح هستهای است، تهدید و توپ‌وتشر آنها نیست؛ یک مانع شرعی است؛
خطبه‌های نماز عید فطر ۱۳۹۴/۰۴/۲۷
۸ تداوم غنی‌سازی، تحقیق و توسعه و گردش صنعت هستهای
با امضای توافق ده سال، دوازده سال کشمکش با جمهورى اسلامى، نتیجه[اش] این شد که این شش قدرت، امروز ناچار شدند که گردش چند هزار سانتریفیوژ را در کشور تحمّل کنند؛ ناچار شدند ادامه‌ى این صنعت را در کشور تحمّل کنند؛ ناچار شدند ادامه‌ى تحقیقات و توسعه‌ى این صنعت را تحمّل کنند. تحقیق و توسعه‌ى صنعت هسته‌اى ادامه خواهد یافت؛ گردش صنعت هسته‌اى ادامه خواهد یافت؛ این چیزى است که آنها سالها تلاش کردند، [ولى] امروز روى کاغذ آوردند و امضا دارند میکنند که حرفى ندارند. این معنایش چیست جز اقتدار ملّت ایران؟
خطبه‌های نماز عید فطر ۱۳۹۴/۰۴/۲۷
۹ اثبات اقتدار ملت ایران در مذاکرات هستهای
۱۰ به آمریکا نمیشود اعتماد کرد، در همین مذاکرات بی‌صداقتی‌های متعدّد و مکرّر آنها در طول این زمان نشان داده شد به اینها نمیشود اعتماد کرد؛ اینها کسانی نیستند که حرف راست از دهانشان خارج بشود؛ صداقت در اینها نیست. در همین آزمایش دشواری هم که آقای رئیس جمهور اشاره کردند(-که واقعاً زحمت کشیدند، هم ایشان، هم دیگر دست‌اندرکاران- بی‌صداقتی‌های متعدّد و مکرّر آنها در طول این زمان نشان داده شد. خب، [البتّه] مسئولین ما خوشبختانه برخورد کردند؛ در یک مواردی برخوردهای واقعاً انقلابی کردند، کار کردند، و به یک نتایجی تا حالا رسانده‌اند؛ تا ببینیم چه میشود. بیانات در دیدار مسئولان نظام و سفراى کشورهاى اسلامى ۱۳۹۴/۰۴/۲۷
۱۱ بین مردم نباید دودستگی به‌وجود بیاید. دشمن این را میخواهد. ملّت ایران باید متّحد باشد. از این قضایای هستهای و غیر هستهای و مانند اینها، دودستگی درست نشود که هر دسته یک‌جور بگویند -بالاخره یک کاری است دارد انجام میگیرد، مسئولینی دارد، دنبال میکنند؛ ان‌شاءالله آنچه منافع ملّی است تشخیص بدهند و دنبال آن باشند- بین مردم نباید دودستگی به‌وجود بیاید. دشمن این را میخواهد.
بیانات در دیدار مسئولان نظام و سفراى کشورهاى اسلامى ۱۳۹۴/۰۴/۲۷
۱۲ نیت دشمن از مذاکرات و توافق این بود که وسیله‌ی نفوذ پیدا کند به داخل کشور،
ما راه نفوذ را بستیم و به‌طور قاطع خواهیم بست آنها به خیال خودشان، در این جریان مذاکرات هستهای - این توافقی که حالا نه در اینجا هنوز تکلیفش معلوم است، نه در آمریکا؛ هم اینجا معلوم نیست که رد بشود یا قبول، هم آنجا معلوم نیست که رد بشود یا قبول- نیّت آنها این بود که از این مذاکرات و از این توافق، وسیله‌ای پیدا کنند برای نفوذ در داخل کشور. ما این راه را بستیم و این راه را به طور قاطع خواهیم بست؛ نه نفوذ اقتصادی آمریکایی‌ها را در کشورمان اجازه خواهیم داد، نه نفوذ سیاسی آنها را، نه حضور سیاسی آنها را، نه نفوذ فرهنگی آنها را؛ با همه‌ی توان -که این توان هم بحمدالله امروز توان زیادی است- مقابله خواهیم کرد؛ اجازه نخواهیم داد.
بیانات در دیدار اعضای مجمع جهانی اهل بیت علیهم‌السلام و اتحادیه‌ی رادیو و تلویزیون‌های اسلامی ۱۳۹۴/۰۵/۲۶
۱۳ ختم مذاکرات کار خیلی مهمی بود، ان‌شاءالله اگر گوشه‌کنارش مشکلی هم وجود داشته باشد، با تدبیر مسئولین برطرف خواهد شد آنچه مهم است این است که این مذاکرات را آقایان توانستند ختم کنند، چون بالاخره خود کِش دادنِ مذاکرات یک مسئله‌ای بود و توانستند سر این مسئله را ببندند؛ خود این خیلی کار مهمّی است. حالا ان‌شاءالله که اگر گوشه‌کنارش مشکلی هم وجود داشته باشد، با تدبیر شماها و دیگرانی که مسئولند، برطرف خواهد شد. به‌هرحال از همه‌ی برادران و خواهران که مشغول کار هستند، ما تشکّر میکنیم.
بیانات در دیدار رئیس‌جمهور و اعضاى هیأت دولت ۱۳۹۴/۰۶/۰۴
۱۴ توجه کنید یک جاهایی اِعمال دشمنی‌ها مهار میشود
اما دشمنی‌ها کم نخواهد شد یک نکته‌ای را من در این مسئله‌ی هستهای و تمام شدن مسئله‌ی هستهای در ذهنم هست که جزو نگرانی‌های من است، جزو دغدغه‌های بنده است و آن این است که ما توجّه کنیم به هدفهایی که دشمنان صریح جمهوری اسلامی در ذهن خودشان دارند میپرورانند و کارهایی که میخواهند انجام بدهند. مسلّم است که دشمنی‌های دشمنان جمهوری اسلامی از اوّل انقلاب تا حالا کاسته نشده؛ بله، یک جاهایی دشمنی‌ها و اِعمال دشمنی مهار میشود -در این شکّی نیست- لکن این به‌معنای این نیست که دشمنی‌ها کم شده. اعتقاد ما این است که دشمنیِ رژیم جعلی و غاصب صهیونیستی یا دولت ایالات متّحده‌ی آمریکا با ما از اوّل تا حالا هیچ کم نشده؛ البتّه هر کدام به یک دلیل. بیانات در دیدار رئیس‌جمهور و اعضاى هیأت دولت ۱۳۹۴/۰۶/۰۴
نویسنده: مائده شیرپور
دریافت صفحه با کد QR