ماکرون رئیسجمهور فرانسه سفری دورهای را به غرب آسیا آغاز کرده است که از آن جمله سفر به امارات، عربستان و جمهوری اسلامی ایران است. حال این سوال مطرح است که اهداف وی از این سفر چیست و چه رویاهایی را در سر میپروراند؟
چنانکه از اظهارات ماکرون بر میآید بخشی از سیاستهای وی را توسعه مناسبات اقتصادی فرانسه با منطقه تشکیل میدهد بویژه اینکه فرانسه شرایط اقتصادی مناسبی نداشته چنانکه دولتهای سارکوزی و اولاند به همین دلیل سقوط کردند و ماکرون تلاش دارد با یافتن بازارهای فروش و نیز زمینههای سرمایهگذاری خارجی از این بحران خارج شود. نکته مهم آنکه عمر تروریسم در منطقه رو به پایان است و زمان بازسازی آغاز خواهد شد. رقابتی شدید میان کشورهای منطقهای و فرامنطقهای برای حضور در این عرصه وجود دارد و بعدی از سفر ماکرون نیز در این چارچوب است.
بعد دیگر سفر ماکرون را باید در اقدامات آن به عنوان میانجی بحرانهای عربی دانست. از یکسو روابط میان سعودی و قطر متشنج است و از سوی دیگر اقدام سعودی مبنی بر دخالت در لبنان زمینهساز بحرانهای جدید در ساختار عربی شده است. ماکرون به دنبال ایفای نقش میانجی در این عرصههاست تا ضمن کسب موقعیت منطقهای در عرصه جهانی نیز به عنوان حلال بحرانها شناخته شود. اما در سفر ماکرون به منطقه یک نکته مهم مشاهده میشود و آن تقارن جنجالهای عربی و غربی علیه توان دفاعی و موشکی و موقعیت منطقهای جمهوری اسلامی ایران و نیز نقش و جایگاه حزبالله در منطقه است. این اقدامات در حالی صورت میگیرد که ماکرون و البته پس از آن جانسون هدف از سفر به ایران را بررسی وضعیت موشکی و رفتارهای منطقهای ایران عنوان کردهاند.
با توجه به اینکه ایران تاکید دارد که در این عرصهها مذاکرهای صورت نخواهد گرفت این سناریو مطرح است که ائتلاف آمریکایی، اروپایی، عربی و عبری با ایجاد زنجیرهای از بحرانهای منطقهای برآن باشند تا ایران را در وضعیت بحرانی قرار داده تا با خطای محاسباتی وارد عرصه مذاکره با ماکرون و جانسون شود. آنها به جهانیان چنان القا میکنند که ریشه تمام بحرانهای منطقه ایران و توان موشکی و منطقهای و البته جبهه مقاومت منطقه است و با مهار آن میتوان به ثبات دائمی رسید. آنها با این فشارها در حالی استمرار تحریمهای ضد ایرانی را توجیه میکنند که همزمان به دنبال کشاندن ایران به مذاکرات مربوطه هستند که هدف از آن نیز خلع سلاح توان دفاعی و گرفتارسازی ایران در مذاکرات منطقهای است که حاصل نهایی آن نیز تامین منافع غرب خواهد بود.
به هر تقدیر میتوان گفت سفر ماکرون به منطقه نه برگرفته از سیاست حل بحرانهای منطقه بلکه اقدامی در چارچوب اهداف و منافع اقتصادی و سیاسی فرانسه است که البته بخشی از آن را مهار مقاومت و حذف آن از معادلات منطقه تشکیل میدهد در حالی که در ظاهر ادعا میشود که سعی در حل بحرانها و ایجاد ثبات پایدار در منطقه دارد.
نویسنده: قاسم غفوری