در شرایطی که هر روز شاهد نوسانات گسترده و عمیق و همچنین فراز و فرودهای اساسی در بازارهای مختلف کشور از جمله بازار ارز، سکه، طلا و...هستیم اما همچنان رئیس کل بانک مرکز بر این ادعاست که بازارهای اقتصادی کماکان در دست نظارت و کنترل است و جای هیچگونه نگرانی وجود ندارد.
نمود این دیدگاه‌های را علاوه بر گزارشات آماری می‌توان در سخنان سیف به عنوان رئیس کل بانک مرکزی مشاهده کرد که مدعی است رشد اقتصادی سال ۹۶ در مقایسه با عملکرد سال ۹۵ به مراتب متوازن‌تر و فراگیرتر بوده است و به تبع آن تورم هم در مسیر تک‌رقمی خود درحال ادامه حرکت است.
از سوی دیگر براساس اطلاعات منتشر شده توسط نهادهای آماری اعلام‌کننده تورم داخلی کشور، یعنی بانک مرکزی و مرکز آمار، تورم ایران را با فاصله حدود یک درصدی، حدود ۸ تا ۹ و نیم درصد اعلام میکنند.
تورم ملموس
در حالی آمارهای ارایه شده از سوی بانک مرکزی از وجود تورم تک‌رقمی در کشور خبر می‌دهد که آنچه مردم عادی در بازارهای کشور با پوست، گوشت و خون خود لمس میکنند نه تنها تک‌رقمی نیست بلکه آنها را هر روز بیشتر به زیر خط فقر می‌برد و فاصله درآمد و دخل و خرج مردم به خصوص اقشار متوسط به پایین جامعه را بیشتر کرده است.
در کنار این رشد تورمی اما تحلیلگران اقتصادی براین باورند که نوسان بازارهای مختلف از جمله دلار موجب شده تا در ۸ ماه اخیر ارزش پول ملی و قدرت خرید مردم ۸۰ درصد کاهش پیدا کند و با در نظر داشتن این اگر هیچ عامل مخرب دیگری بر اقتصاد کشور تاثیر نگذارد شاید ۱۰ سال دیگر قدرت خرید مردم به اندازه قدرت خرید سال ۹۰ برسد.
از سوی دیگر کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی با اعلام هشدار نسبت به بازگشت مارپیچ جهنمی تورم - رکود این کته را مطرح میکنند که در طول سال‌های اخیر دولتمردان بدترین روش کنترل تورم را که همان «حاکمیت رکود بر اقتصاد» است را پیش روی خود قرار داده‌اند تا بتوانند همچنان مدعی شوند که تورم تک‌رقمی است و این اتفاق درحالی است که این روش در همه دنیا مردود شده و عواقب ناشی از آن همین اتفاقی است که امروز در بازارهایی همچون ارز و سکه و طلا و... شاهد آن هستیم.
ادعای واقعی یا توخالی
این انکار متولیان به حدی فاجعه‌آمیز بوده که کارشناسان اقتصادی سایر کشورها را بر آن داشته تا در این زمینه اظهارنظر کنند به طوریکه استیو هنکه، اقتصاددان آمریکایی و استاد دانشگاه جان هاپکینز که چندی پیش نیز اقتصاد ایران را در جایگاه سومین اقتصاد فقیر دنیا، پس از سوریه و ونزوئلا دانسته بود اعلام کرده که «اقتصاد ایران تورم ۹۹ درصدی دارد.» در مقابل این ادعا برخی از متولیان بانک مرکزی این نوع نگاه کارشناسان خارجی را نگاهی مغرضانه برشمرده و معتقدند تحلیل‌های آنها از سر عداوت و دشمنی است.
در مقابل این نوع نگاه متولیان بانک مرکزی باید گفت که این نوع نگاه نه تنها برای کارشناسان خارجی است بلکه اغلب مواقع از سوی نمایندگان مجلس نیز مطرح می‌شود و اینجاست که دیگر نمی‌توان پذیرفت این اختلاف فاحش فاصله تورمی دلیل ندارد جز عداوت و همه چیز خوب و آرام است.
تورم ۸۰ درصدی
طی روزهای اخیر حسین نقوی‌حسینی نماینده مردم ورامین با انتقاد از نادیده گرفتن مسائل و مشکلات اقتصادی کشور اعلام کرد نوع نگاه متولیان دولت به مسایل حاشیه‌ای سبب شده تا دولت روحانی بعد از ۵ سال حاکمیت رکود بر اقتصاد کشور حالا دیگر نمی‌تواند شرایط اقتصادی کشور را کنترل کند.
این نماینده مجلس با طرح این سوال که امروز چه کی می‌خواهد پاسخگوی تورم ۸۰ درصدی در کشور باشد؟ ؛شرایط به وجود آمده را ناشی از توجه متولیان به حاشیه به جای متن دانست و گفت: در حال حاضر ۵ سال است که متولیان دولتی رکود را بر این کشور حاکم کردند و گرانی‌ها کمر مردم را شکسته است، اما متاسفانه تنها مسایل حاشیه‌ای مدنظر متولیان است تا اصل ماجرا و این اقدام چیزی نیست جز فرار از پاسخگویی و قبول واقعیت‌ها.
کارشناسان اقتصادی هموراه رابطه یک به یک و مستقیمی را برای رشد نقدینگی . تورم اعلام میکنند و معتقدند همراستا با رشد نقدینگی تورم رشد خواهد کرد. تحلیلگران اقتصادی با استناد به نظریه مقداری پول، همبستگی بلندمدت قوی را میان رشد نقدینگی و تورم پیش‌بینی می‌کندو معتقدند که رشد پیوسته و زیاد حجم پول در اقتصاد موجب ایجاد تورم بالا می‌شود و بر این اساس نیز کنترل حجم پول به عنوان یکی از ابزارهای اصلی سیاست‌های پولی بانک مرکزی به منظور مهار تورم شناخته می‌شود.
حال با طرح این نکته ؛ متولیان اقتصادی کشور باید دراین زمینه پاسخ باشند که وقتی رئیس کل بانک مرکزی کشور در یک تربیون رسمی اعلام می‌کند که رشد نقدینگی در سال ۹۶ معادل ۲۲.۱ درصد است چطور می‌توان پذیرفت که تورم موجود در اقتصاد تک‌رقمی شده است.
پرواز تورمی
طبق آمار و مستندات موجود حجم تولید ناخالص داخلی در پایان سال ۹۶ به ۱۴۸۰ هزار و ۷۱۰ میلیارد تومان بالغ شده است. بنابراین با یک حساب ساده، می‌توان دریافت که نقدینگی در سال گذشته از میزان تولید ناخالص داخلی فراتر رفته و نسبت آن به ۱۰۳,۳ درصد رسیده است.
کارشناسان از مهمترین دلایل عبور نقدینگی از تولید ناخالص داخلی، تخلیه نشدن اثرات تورمی رشد نقدینگی در سال‌های اخیر دانسته و می‌گویند؛ بررسی نسبت نقدینگی به تولید ناخالص داخلی نشان می‌دهد، این نسبت از ۶۳,۲ درصد در سال ۹۱ با ۴۰,۱ درصد افزایش به ۱۰۳,۳ درصد رسیده و این اتفاق برای اولین‌بار در دهه‌های اخیر در اقتصاد ایران قابل مشاهده است.
نویسنده: سارا علیاری
دریافت صفحه با کد QR