بی‌طرفی از نظر مقامات سعودی ممنوع است؛ فقط یک گزینه وجود دارد، یا با ما یا دشمن ما. قتل پاسخ آل‌سعود به منتقدان شده است.
ولیعهد سعودی از سپتامبر سال گذشته میلادی سیاست مشت آهنین را در قبال شاهزادگان، فعالان حقوقی و اجتماعی، چهره‌های دانشگاهی و مبلغان این کشور درپیش گرفته است. پس از روی کار آمدن بن‌سلمان ۶۰ عالم و مبلغ دینی، ۵۰ استاد دانشگاه، ۱۰ وکیل، ۲۰ فعال حقوقی، ۲۵ خبرنگار و فعال رسانه‌ای، ۶۰ دارنده مدرک دکترا و ۴۰ نویسنده به زندان افتاده‌اند.
بن‌سلمان که از او در رسانه‌های غربی به عنوان مصلح عربستان یاد می‌شد، در حال حاضر با بحران سرکوب مخالفان مواجه است. بحرانی که با انتشار خبر به قتل رسیدن جمال خاشقچی نویسنده و منتقد عربستانی در کنسولگری این کشور در ترکیه موجی از انتقادها را برای مقامات سعودی به همراه داشت. «جمال خاشقچی» فعال معارض سعودی چند سالی است که خارج از عربستان زندگی می‌کند و زمانی که برای ثبت ازدواج خود به سفارت کنسولگری عربستان در ترکیه مراجعه کرده بود، به گفته نامزدش دیگر از سفارت خارج نشده است. نام جمال خاشقجی پیش‌تر در فهرست افراد بازداشتی تحت تعقیب توسط بن‌سلمان ولیعهد سعودی قرار گرفته بود، لذا برخی از فعالان نوشتند که خاشقچی به دستور بن‌سلمان ربوده شده و در نهایت به قتل رسیده است. این خبر واکنش سناتور آمریکایی را نیز به همراه داشت. کریس مورفی عضو کمیته روابط خارجی سنای امریکا بیان داشت که اگر خبر کشته شدن خاشقجی حقیقت داشته باشد، باید روابط مان را با ریاض کاملاً قطع کنیم.
برخورد عربستان در برابر این خبرنگار منتقد رفتاری خشونت‌آمیزی بود که در گذشته نیز چندین نوبت توسط مقامات سعودی با روش‌های مختلف تکرار شده است. در ادامه به چند نمونه از سرکوب‌های منتقدین توسط آل‌سعود می‌پردازیم که منجر به مرگ منتقدان شده است.
شهید آزادی‌بیان
نمر باقر النمر روحانی شیعه عربستان سعودی بود که برای حقوق شیعیان این کشور فعالیت می‌کرد. شیعیان سعودی به تبعیض حکومت ریاض در برخورداری از امکانات و عدم برخورداری از حقوق مساوی با دیگر شهروندان عربستان سعودی اعتراض دارند. مقامات سعودی دی‌ماه ۱۳۹۴ تلاش کردند با اعدام شیخ نمر در کنار اعضای داعش و القاعده، اعدام او را تحت لوای مبارزه با تروریسم نشان دهند.
خنجر بر گلوی فعالان حقوق بشری
یک سال بعد از شهادت شیخ نمر فریادهای جابر حبیب حسن العقیلی، فعال حقوق بشر عربستانی نیز در مرکز پلیس تاروت در شرق عربستان خاموش شد. جابر العقیلی شهروند عربستانی در یک مرکز امنیتی در شرق عربستان بازداشت بود و درپی شکنجه، به شهادت رسید. در حالی که رژیم سعودی مدعی شده است که العقیلی خود را در داخل زندان دار زده است، خانواده وی این روایت رژیم را که قبلاً نیز مرتکب جنایات مشابهی در داخل زندان شده است، رد کردند.
اندکی بعد خبر درگذشت دومین فعال سیاسی در زندان‌های آل‌سعود منتشر شد. نظامیان سعودی در ادامه سیاست‌های سرکوبگرانه خود علیه مردم و شیعیان این کشور، یک جوان را به شهادت رساندند. محمد رضی الحساوی یکی از شهروندان منطقه العوامیه در قطیف واقع در شرق عربستان که در زندان الدمام به مدت ۴ سال در حبس بود، بر اثر شکنجه نظامیان سعودی به شهادت رسید. پزشک این شهید عربستانی نیز تأکید کرد که وی بر اثر شکنجه با برق جان باخته است. سعودی‌ها مدعی شده‌اند که این جوان عربستانی بر اثر سکته قلبی درگذشته است.
سومین قربانی نیز مکی العریض بود. جوان شیعه اهل شهر عوامیه که از سوی نیروهای امنیتی عربستان در منطقه صفوی ربوده شده بود، بر اثر شکنجه نیروهای امنیتی سعودی کشته شده است. نیروهای امنیتی سعودی ۶ ماه پیش این جوان را به اتهام تصویربرداری از یک منطقه نظامی در استان قطیف، دستگیر و به نقطه نامعلومی منتقل کرده بودند.
شهادت عموزادگان شیخ نمر
کمتر از دو سال از شهادت شیخ نمر گذشته بود که دو جوان از خانواده او در نتیجه شلیک گلوله نظامیان آل‌سعود در العوامیه در استان القطیف در شرق عربستان به شهادت رسیدند. نیروهای سعودی به یکی از مزارع العوامیه در قطیف حمله کردند که براثر آن دو جوان به نام‌های «محمد طاهر النمر» و «مقداد محمد النمر» از عموزادگان شیخ النمر به دست نیروهای سعودی به شهادت رسیدند.
زندان قتلگاه مبلغ منتقد محمد بن‌سلمان
بار دیگر سناریوی قتل منتقدان در زندان تکرار شد و این‌بار سلیمان الدویش مبلغ سعودی که به دلیل انتقاد از محمد بن‌سلمان به زندان افتاده بود، در زندان کشته شد. حساب کاربری زندانیان عقیدتی عربستان در توییتر ذکر کرده است که سلیمان الدویش بیش از یک سال در زندان بوده است و به دلیل شکنجه کشته شده است.
رگبار گلوگه دستمزد کارگران آرامکو
در ادامه رفتار سرکوبگرایانه آل‌سعود باید به برخورد آل‌سعود با کارگران آرامکو بپردازیم که نیروهای امنیتی به سوی کارگران شرکت ازمیل در پروژه اجیال آرامکو در شهر ظهران عربستان تیراندازی کردند، این افراد در اعتراض به تأخیر در پرداخت حقوقشان به مدت بیش از ۶ ماه تظاهرات کرده بودند که در نهایت گلوله دستمزد آنها شد.
احتمال تکرار سناریو خاشقجی برای نویسنده عرب
کمتر از یک روز بعد از انتشار خبر قتل خاشقجی احمد بن‌راشد بن‌سعید، نویسنده و شخصیت آکادمیک عربستانی تهدید به ربوده شدن و مرگ شده است. این شخصیت آکادمیک عربستانی مقیم ترکیه اعلام کرد که هم‌زمان با آنچه برای جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی پیش آمده، وی نیز در معرض آنچه آن را حمله تروریستی علیه عربستانی‌ها توصیف کرده، قرار گرفته است. صفحاتی با اسامی خیالی و بعضاً واقعی او را تهدید به ربوده شدن و قتل می‌کنند و اهانت‌هایی را به او وارد می‌کنند. بن‌سعید، بارها از سوی مسئولان عربستانی به اتهام ارتباط با تروریسم بازداشت شده است.
در حالی که عربستان سعودی وجود زندانیان سیاسی در این کشور را انکار می‌کند، کمیسیون حقوق بشر اسلامی از حضور هزاران زندانی سیاسی در زندان‌های رژیم آل‌سعود خبر داده است. فعالان و گروه‌های دفاع از حقوق بشر معتقد هستند که دادگاه‌های سعودی از معیارها و استاندارهای بین‌المللی محاکمه به دور هستند به همین دلیل محاکمه عادلانه افراد دارای اتهامات مطبوعاتی، سیاسی و امنیتی در عربستان سعودی قابل شک و تردید است.
رویکرد مقامات سعودی در سال‌های گذشته سیاست خطرناکی است که بر خلاف توقع سعودی‌ها برای برقراری آرامش می‌تواند، منجر به بی‌ثباتی عربستان و متشنج کردن روابط این کشور در عرصه روابط بین‌المللی شود. سرکوب مخالفان توسط آل‌سعود به خنجری دو لبه تبدیل شده است که دیر یا زود به مقامات آل‌سعود نیز آسیب می‌زند. بی‌طرفی از نظر مسئولان عربستان ممنوع است؛ فقط یک گزینه وجود دارد، یا با ما یا دشمن ما. قتل پاسخ آل‌سعود به منتقدان شده است. با وجود سکوت کرکننده حقوق بشر غربی و در شرایطی که عربستان هیچ ابایی از کشتار در داخل و خارج از محدوده مرزی‌اش ندارد، تکرار اخبار این فجایع دور از ذهن نیست.
نویسنده: رویا رئیسی
دریافت صفحه با کد QR