به تازگی آمریکا خواستار همکاری اروپا برای فشار به ایران شده است؛ چنانچه نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل از اتحادیه اروپا خواست پیامی به ایران منتقل کند و از تهران بخواهد حمایت از آنچه آمریکاییها تروریسم میدانند را متوقف کند.
به گزارش دیپلماسی ایرانی، نمایندگان اعضای دائم و موقت شورای امنیت سازمان ملل دیروز به مناسبت روز اروپا، دربیانیههایی در خصوص روابط کشورهایشان و اتحادیه سخن گفتند.
یکی از سخنرانان نشست دیروز «نیکی هیلی» نماینده آمریکا بود که در خصوص همکاری با اروپاییها در تقابل آمریکا و دشمنانش در گوشه و کنار جهان سخن گفت.
هیلی گفت که آمریکا در پی تشدید تحریمها علیه تأمین کنندگان تسلیحات شیمیایی برای ارتش سوریه است و در این راه، همکاری سازمان ملل و اتحادیه اروپا را خواستار است.
نیکی هیلی ادامه داد: «ما از حمایت اتحادیه اروپا از اعمال تحریمهای سوریه تقدیر میکنیم ولی از اتحادیه و سازمان ملل میخواهیم که شدت تحریمها علیه رژیم بشار اسد را افزایش دهند تا از ادامه جنایات جنگی وی، جلوگیری شود.»
نماینده آمریکا در سازمان ملل گفت: «در خصوص ایران، ما در پی تعمیق همکاریها با اتحادیه اروپا برای مقابله با اقدامات ثبات زدایانه این کشور و مسئول کردن آنها به خاطر اقداماتشان هستیم.»
نیکی هیلی ادامه داد: «قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت باید کاملاً اجراء شود علیالخصوص مفاد مرتبط با انتقال تسلیحات و پرتاب موشکهای بالستیک.»
هیلی در انتها گفت: «اتحادیه اروپا میتواند و باید به ایران خاطرنشان کند که اقدامات ثبات زدایانهاش از جمله حمایت از افراط گراها و تروریستها، باید متوقف شود.»
حال سوال این است که آیا اروپا با سیاستهای آمریکا برای فشاربیشتر علیه تهران همراهی خواهد کرد؟
در حالی که نزدیک به دو سال از اجرای برجام میگذرد اما هنوز تقریبا هیچ گشایشی میان روابط اقتصادی تهران و غرب ایجاد نشده است!
نه از لغو تحریمهای توافق برجام خبری است و نه از همراهی اروپاییها برای توسعه مناسبات تجاری و اقتصادی با تهران. گرچه دراولین روزهای اجرای برجام شاهد رفت و آمد هیاتهای اروپایی به تهران بودیم، هیاتهایی چند ده نفره که گویا تنها برای ایران گردی به کشورمان سفر کرده بودند و بعد از آن هیچ خبری از آغازمناسبات دو طرف صورت نمیگرفت!
پای معامله نیامدن اروپا نیز بیشتربه دلیل ترس از تحریمهای آمریکا علیه بانکها و تجارتخانههای آنان مطرح میشد.
هنوز یادمان نرفته بهمن سال گذشته فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درشورای آتلانتیک بیان کرد: یک سال پس از روز اجرای برجام، ما چهار گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی را درباره اجرای کامل تعهدات هستهای ایران داشتیم. این برای اروپا اهمیت دارد.
موگرینی مدعی شد: سایر موضوعاتی هم وجود دارد که ما به همراه آمریکا و بسیاری دیگر در دنیا نسبت به آنها نگرانی داریم. این موضوعات به برنامه هستهای ایران ارتباط ندارند، به توافقنامه هستهای(برجام) ارتباط ندارند که شامل نقش ایران در منطقه و آزمایشهای موشکی و مسائل این چنینی میشود.
این ادعا در حالی است که عدم پایبندی ۱+۵ در انجام تعهدات برجام، مهمترین موضوع در دوره پسابرجام است. ولیکن طرف غربی با طرح موضوعاتی چون توان موشکی ایران و محور مقاومت در منطقه در پی منحرف کردن اذهان از موضوع اصلی است.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با لحنی گستاخانه گفت: ما به عنوان اروپاییها تحریمهای خود[علیه ایران] را درباره موضوعات غیرهستهای پابرجا داریم. در برخی موارد تحریمهای ما شدیدتر از تحریمهای آمریکا هستند. پس ما نیز نگران برخی چیزها هستیم اما چیزی که برای ما روشن است این است که اروپا احساس میکند که در تماس با ایران منافع و مسئولیت دارد.
موگرینی به صراحت و البته با گستاخی اعلام کرده است که «تحریمهای اروپا در برخی موارد شدیدتر از تحریمهای آمریکا است». این اظهارنظر جدیدترین مصداق شباهت رفتار برخی از کشورهای اروپایی و آمریکا در مواجهه با ایران است. این رفتار خصمانه سابقهای طولانی دارد و پس از امضای برجام - برخلاف فضاسازی گسترده روزنامههای زنجیرهای و رسانههای مدعی اصلاحات - نه تنها کاهش نیافت بلکه ابعاد گستردهتری نیز پیدا کرد.
در حالی که این رفتار خصمانه علیه ملت ایران روزبهروز ابعاد گستردهتری به خود میگیرد، اما عدهای در داخل کشور - بدون توجه به منافع ملی - با تغییر صورت مسئله همچنان به دنبال نشان دادن آدرس غلط به افکار عمومی هستند.
با گذشت نزدیک به دو سال از آغاز اجرای تعهدات ۱+۵ ذیل برجام و پس از عهدشکنیهای پیدرپی آمریکا زمانی که تشت رسوایی برجام از بام افتاد، این رویکرد ۱۸۰ درجه تغییر جهت داد. مقامات ارشد دولت یازدهم تاکید کردند که «آمریکا بدعهدی میکند اما ما با جامعه جهانی توافق کردهایم و آمریکا نمیتواند آن را نقض کند».
به اذعان مقامات ارشد دولت یازدهم، برجام تقریبا و تحقیقا هیچ دستاوردی برای کشورمان در پی نداشته است و در این میان اروپا نقش بسزایی در بیدستاوردی برجام ایفا کرده است.
«علیاکبر صالحی» رئیس سازمان انرژی اتمی در تیر ماه سال ۹۵ گفت: «هماکنون و پس از پیش آمدن قضایای روادید تعداد زیادی از دانشمندان اروپایی که مقداری احتیاط میکنند از آمدن به ایران استنکاف دارند. به قول دانشگاهیها این یعنی وضعیت آنها پیشاز برجام بهتر از پس از برجام بوده است». «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه دولت یازدهم نیز در حاشیه سفر به آمریکا در روزهای پایانی شهریور ۹۵ در شورای روابط خارجی آمریکا گفت: «۸ ماه پس از اجرای برجام، به خاطر مجازاتهای آمریکا، هیچ یک از بانکهای بزرگ اروپایی کار با ایران را شروع نکردهاند». علاوه بر اذعان مقامات ارشد دولت یازدهم، رسانهها، تحلیلگران و مقامات غربی نیز به نقش اروپا در بیدستاوردی برجام اشاره کردهاند. برای نمونه، سال گذشته «مایکل پریجنت» کارشناس مؤسسه هادسون و افسر سابق اطلاعاتی آمریکا در عراق در نشست چندی پیش این مؤسسه با عنوان «برجام در دوران ترامپ» درباره نوع برخورد اروپا با ایران میگوید: «خبر خوب این است که کشورهای اروپایی میگویند تاوقتی ایالات متحده به ایران اجازه ندهد به شبکه بانکی آمریکا دسترسی پیدا کند، اروپاییها حاضر نخواهند بود با ایران تعامل اقتصادی داشته باشند».
در دی ماه سال گذشته، در سالگرد آغاز اجرای تعهدات ۱+۵، کمیسیون مشترک برجام به منظور بررسی نگرانیهای مطروحه از سوی ایران در خصوص نقض برجام توسط آمریکا با تمدید قانون آیسا، تشکیل جلسه داد. پس از پایان نشست، در بیانیهای که در سایت اتحادیه اروپا قرار گرفت، تصریح شد که نشست وین به مناسبت سالروز اجرایی شدن برجام است و بدین ترتیب، گویا اعتراض ایران به رسمیت شناخته نشد و حتی در متن بیانیه نیز به آن اشاره نشد. همچنین به این نکته نیز اشاره نشد که نقض برجام صورت گرفته است. در بیانیه مذکور تصریح شد که نظر آمریکا مبنی بر اینکه قانون آیسا مشکلی برای برجام به وجود نمیآورد پذیرفته شده و به آمریکاییها برای تصویب این قانون اعتراض نکردهاند.
آمریکا بارها به بهانه آزمایش موشکی ایران تحریمهای جدیدی را علیه کشورمان تصویب کرد. در حالی که آمریکاییها همواره یکی از موانع و مشکلات خود در مورد ایران را عدم حضور و رابطه مستقیم عنوان کردهاند، این ماموریت را به اروپاییها سپردهاند. به نظر می رسد اروپا برادر خوانده آمریکا هرگز نمی تواند پشت این کشور خالی کند و انتظار اینکه آنان در همراهی با تحریمهای ضد ایرانی از واشنگتن تبعیت نکنند کمی دور از انتظار است.