نشست سران ناتو دیروز در حالی برگزار شد که حاضران با ادعای ظاهری وحدت تلاش کردند تا اختلافات شدید داخلی یا همان مرگ مغزی ناتو را پنهان سازند.
نشست سران ناتو دیروز در حالی برگزار شد که آندرس فوگ راسموسن که بین سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۴ دبیرکل ناتو بود، تاکید کرد این ائتلاف نظامی هیچگاه تا به این اندازه اختلاف و تفرقه سیاسی را تجربه نکرده بود.
در حالی که ناتو برای جشن هفتاد سالگی خود آماده میشود، آندرس فوگ راسموسن دبیرکل پیشین ناتو تاکید کرد شرایط کنونی با وضعیت ایدهآل فاصله دارد. راسموسن در مصاحبه با «ریدیو دنیش» گفت: «هیچگاه پیش از این در تاریخ ناتو، ما چنین حجمی از اختلاف و تفرقهای که اکنون شاهد هستیم، تجربه نکردهایم.» این مقام پیشین ناتو سه موردی که موجب پیش آمدن بحران کنونی شده است و ممکن استس بزم ناتو در لندن را تحتالشعاع قرار دهد، ذکر کرد. او در ابتدا از دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا نام برد که بنیاد همکاری ناتو موسوم به ماده ۵ را زیر سوال برده است. براساس این ماده، حمله به یک کشور عضو باید به مثابه حمله به کل ائتلاف در نظر گرفته شود.
مورد دوم که راسموسن به آن اشاره داشت، اظهارات اخیر امانوئل ماکرون، رئیسجمهوری فرانسه است که اخیرا ناتو را در وضعیت «مرگ مغزی» توصیف کرده بود. این سخنان بحثها و انتقادهای زیادی را به همراه داشت.
سومین و آخرین موردی که دبیرکل پیشین ناتو به آن پرداخت، مخالفت داخلی شدید با عملیات نظامی اخیر ترکیه در شمال سوریه است. راسموسن گفت: «یکی از موارد نگرانی این است که ترکیه به علت خرید تجهیزات دفاعی روسیه با خطر به حاشیه رانده شدن در بحث همکاری دفاعی ناتو روبرو شود. با این حال ناتو باید ترکیه را حفظ کند و این خطایی تاریخی است که ناتو به ترکیه پشت کند، چه رسد به اینکه بخواهد آن را از این ائتلاف بیرون بیندازد.»
به گفته راسموسن، چنانچه هر کدام از این مباحث در نشست ناتو در لندن مطرح شود، اوضاع به سادگی از کنترل خارج میشود. او افزود: «مساله دیگر تردیدی است که درباره انتخابات بریتانیا که قرار است چند روز پس از این نشست برگزار شود، وجود دارد. این مورد میتواند تبعات جدی برای کشورم دانمارک و دیگر کشورهای عضو به همراه داشته باشد.» دراین میان در اقدامی ظاهرسازانه برای پنهان سازی اختلافات، «ینس استولتنبرگ» دبیرکل ناتو روز سهشنبه در مصاحبهای گفت، ائتلاف ناتو به هر گونه حمله به لهستان و کشورهای حوزه دریای بالتیک پاسخ خواهد داد.استولتنبرگ پیش از نشست ناتو گفت: «با حضور نیروهای ناتو در لهستان و کشورهای حوزه دریایی بالتیک، ما پیام محکمی را به روسیه ارسال میکنیم که در صورت حمله به لهستان یا کشورهای بالتیک، تمام ائتلاف ناتو به آن پاسخ خواهند داد.» وی به گروهی از روزنامهنگاران، گفت، ناتو هیچ لیستی از دشمنان ندارد اما متحدان در صورت نیاز پاسخ خواهند داد. همچنین رئیس جمهور ترامپ ضمن «زننده» خواندن اظهارات اخیر «امانوئل ماکرون» رئیسجمهور فرانسه درباره ائتلاف ناتو تأکید کرد که هیچکس بیش از فرانسه به ناتو نیازی ندارد. ترامپ که برای حضور در نشست دو روزه ناتو به انلگیس سفر کرده است، به اظهارات اخیر ماکرون که گفته بود ناتو دچار مرگ مغزی شده است، واکنش نشان داد.
وی تأکید کرد که هیچ کس به اندازه فرانسه به ناتو نیاز ندارد و آمریکا کشوری است که «کمترین منفعت» را از ائتلاف سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) میبرد. رئیسجمهور آمریکا در ادامه تأکید کرد که شاهد فاصله گرفتن فرانسه از ائتلاف ناتو است و توضیح داد: «من رابطه خوبی با ماکرون دارم اما برخی اوقات، حرفهایی را که نباید، میزند».این مقام آمریکایی تأکید دارد، مسئلهای که مانع همکاری مؤثر میان اعضای ناتو میشود، فقدان «تقسیم مسئولیت» کافی شرکای اروپایی ائتلاف است. لازم به ذکر است کاخ سفید فرانسه را تهدید به وضع تعرفههای گمرکی صددرصدی بر روی کالاهای ساخت آن کشور کرده است.
در این میان یک رسانه انگلیسی در بحبوحه مبارزات انتخاباتی این کشور، درباره سخنان سال ۲۰۱۴ «جرمی کوربین» رهبر حزب کارگر علیه ناتو افشاگری کرد و خبر داد که کوربین گفته است: «ای کاش، هیچ ائتلاف نظامی غربی وجود نداشت». با شدت گرفتن مبارزات «جرمی کوربین» و «بوریس جانسون» سران حزب کارگر و محافظهکار انگلیس برای حضور قویتر در انتخابات سراسری ۱۲ دسامبر (۲۱ آذرماه) حالا امروز سه شنبه یک روزنامه انگلیسی گزارشی افشاگرانه درباره مواضع کوربین علیه ناتو و ائتلافهای نظامی غربی منتشر کرده است. در این میان سخنگوی نخست وزیر انگلیس گفت جانسون قصد دارد در نشست ناتو اعضای آن را به اتحاد دعوت کند.