در سفری ناگهانی ژان ایو لودریان وزیر خارجه فرانسه که در اردن به سر میبرد، پس از ورود شاه اردن به بغداد، وارد عراق شد. وزیر خارجه فرانسه در اردن، راهحل سیاسی را تنها راه حل بحران سوریه برشمرد گفت که اولویت کشورش، مبارزه با تروریسم است و ممانعتی برای نامزدی مجدد «بشار اسد» برای ریاستجمهوری در سوریه ندارد. در همین حال منابع رسانهای عراق اعلام کردند که «عبدالله دوم» شاه اردن، وارد بغداد شد. حال این سوال مطرح میشود که سفر وزیر خارجه فرانسه به عراق با چه اهدافی صورت گرفته و چرا وی سفری دورهای به منطقه را آغاز کرده است؟
سفر لودریان به منطقه در حالی صورت میگیرد که چند نکته اساسی در منطقه در حال روی دادن است که مهمترین آن سفر دورهای پومپئو وزیر خارجه آمریکا به کشورهای عربی حوزه جنوبی خلیج فارس است. وی در حالی به منطقه سفر کرد که از یک سو پروژه ایران هراسی را اجرا کرد و از سوی دیگر به دنبال ایجاد اجماع میان کشورهای عربی در قبال تحولات منطقه از جمله سوریه و حل اختلافات میان اعضا شورای همکاری خلیج فارس بود. آنچه در رفتارهای فرانسه مشاهده میشود تحرکات رقابتی این کشور با آمریکا در منطقه است چنانکه همزمان با اعلام خبر خروج نیروهای آمریکایی از سوریه، فرانسه بر ادامه حضور نظامی در سوریه تاکید کرد. در همین حال در سفر لودریان به اردن وی معامله قرن اعلام شده از سوی آمریکا را یک نمایش تبلیغاتی دانسته و بر نقش آفرینی فرانسه در روند صلح خاورمیانه تاکید کرده است. با توجه به این شرایط بخشی از اهداف سفر لودریان را میتوان برگرفته از این رقابت دانست که انتخاب اردن و عراق به عنوان همسایگان سوریه می تواند موید این امر باشد.
اما در باب سفر به عراق در کنار مسئله سوریه، تقلای جمعی فرانسه در معادلات خاورمیانه در کنار تامین منابع انرژی در قالب توسعه نظامی گری در منطقه است. فرانسه تلاش دارد تا عدم تمایل کشورهای منطقه به آمریکا برای تقویت موقعیت خود بهره گیرد و در این چارچوب عراق را کشوری می داند که از سایر کشورهای عربی از ظرفیت بالاتری برای تحقق این مهم برخوردار است. فرانسه می داند که نمی توان به کشورهای عربی حوزه جنوبی خلیج فارس اعتماد کرد و لذا رویکرد به اردن و عراق را در دستور کار قرار داده است. البته فرانسه همزمان رویکرد شیطنت آمیزی نیز داشته و تلاش دارد تا مقابله با ایران را نیز در جمع این سفر قرار دهد تا ضمن بر هم زدن روابط میان تهران- بغداد از این مقوله به عنوان ابزاری برای باج خواهی احتمالی از ایران بهره گیرد چنانکه اخیرا فرانسه خواستار بررسی مسئله موشکی ایران شده بود.
نویسنده: فرامرز اصغری