مدیران تازه شهری می‌خواهند طرح ترافیک تهران را تغییر دهند؛ اصرار بر این است که این تغییرات در سال آینده اجرایی شود اما طرح ابهامات زیادی دارد که جواب روشنی به آنها داده نشده است.
به گزارش مهر، این روزها مدیران ترافیکی شهرداری، روزهای شلوغی را پشت سر می‌گذارند. قرار است جزئیات طرح جدید را برای تمام مخالفان توضیح دهند. از نمایندگان مجلس تا رسانه‌ها. از کمیسیون سلامت تا کمیسیون عمران و حملونقل شورای شهر تهران. در جلسه صبحگاهی اعضای شورا نیز این طرح تشریح شده است. اما تنها کلیات آن مورد موافقت اعضا قرار گرفته و هنوز جزئیات آن مورد نقد برخی از اعضای شورای شهر است. روز یکشنبه یک فوریت این طرح در شورای شهر تهران به تصویب رسید تا نرخ عوارض طرحی به تصویب برسد که هنوز در شورای عالی ترافیک تهران به تصویب نرسیده است.
پلیس به عنوان مجری طرح نیز بارها در مصاحبه با رسانه‌ها مخالفت خود را با اجرای زود هنگام آن اعلام و تاکید کرده است این طرح در سال ۹۷ اجرایی نمی‌شود. با وجود اصرارهای مدیریت شهری بر اجرای این طرح در سال ۹۷ هنوز پرسش‌های زیادی درخصوص بازنگری طرح ترافیک تهران وجود دارد.
طرح جدید و آلودگی
یکی از دستاوردهایی که برای بازنگری در طرح ترافیک جدید مطرح می‌شود، کاهش آلودگی هوا است. اما مسئولان شهری تاکنون پاسخی دقیق به این پرسش‌ها نداده‌اند که شاخص‌های آلودگی در محدوده طرح ترافیک و زوج و فرد چقدر است؟
این شاخص‌ها در مقایسه با شاخص‌ها در سایر مناطق به چه صورت است؟ با توجه به اینکه طبق بررسی ذرات معلق نواحی ۲، ۱۸، ۶، ۲۰ و ۲۱ به ترتیب آلوده‌ترین مناطق هستند اجرای طرح ترافیک در محدوده مرکزی طرح چه توجیهی در کاهش آلودگی هوای شهر دارد؟ این طرح تردد چه وسائط نقلیه آلاینده و چه نوع آلودگی را محدود می‌سازد؟
ایجاد محدودیت در محدوده طرح بدون توسعه حملونقل عمومی پاک تمایل به استفاده از وسایل نقلیه غیر قابل کنترل و آلاینده تر مانند موتورسیکلت بنزینی را افزایش می‌دهد. چه برنامه‌ای ارائه شده است و ناوگان حملونقل عمومی نظیر اتوبوس در صورت فرسودگی خود آلاینده به مراتب قوی‌تری هستند برنامه برای مدیریت آن در طرح چیست؟برنامه برای کنترل تاکسی‌ها که به راحتی در محدوده طرح رفت و آمد می‌کنند به شکل مسیری حاضر عمده ساعات روز با ظرفیت خالی یا تک مسافر تردد دارند که سرانه آلودگی به مراتب بیشتر از خودروهای سواری شخصی دارند چیست؟
می‌توان گفت، کنترل تردد در محدوده طرح حاضر به هیچ عنوان تأثیری بر آلودگی کلی هوای شهر تهران ندارد و تا حدی نیز با افزایش تقاضای سفر با وسیله شخصی موجب افزایش آلودگی هوا در محدوده مرکزی شهر خواهد شد. نیازمند طرح جامع‌تری مثل محدودیت از مبدا یا در محدوده وسیع‌تری هستیم.
طرح جدید و مدیریت ظرفیت ترافیکی
یکی از ادعاهای مدیریت شهری کاهش بار ترافیکی در ساعات پیک پس از اجرای طرح جدید است. اما شاخص‌های ترافیک و ازدحام در محدوده طرح در حال حاضر چیست و در مقایسه با شاخص‌های مشابه در مناطق دیگر تهران به چه صورت است؟با توجه به اینکه گره‌های ترافیکی شهر تهران بسیار فراتر از محدوده طرح ترافیک و ساعات ترافیک است اجرای طرح در این محدوده و این بازه زمانی چه توجیه یا تاثیری در روانسازی عمومی ترافیک شهر دارد؟
همچنین روش مدیریت ظرفیت آیا صرفا محدود کردن مبادی ورودی محدوده طرح است؟ جایگاه ایجاد محدودیت در مقاصد و نقاط جذب سفر یا معابری که ترافیک را روانه محدوده مرکزی می‌سازند (مانند بزرگراه‌ها) در طرح کجاست؟ اولویت ایجاد محدوده طرح نسبت به سایر روش‌های مدیریت ضرفیت مثل مدیریت پارک حاشیه‌ای و توقفگاه‌های عمومی چیست؟
در حال حاضر با توجه به محدودیت فروش طرح تعداد محدودی (حدود صد هزار خودرو ) واجد شرایط ورود به طرح هستند با توجه به حجم متقاضی یک میلیونی برای دریافت مجوز ورود به محدوده طرح با دریافت عوارض میزان تردد در محدوده طرح چقدر می‌شود؟ مطالعات میدانی اشاره شده در طرح حاکی از رضایت نسبی ساکنان داخل محدوده طرح از مکانیزم جدید است که خود گویای افزایش تقاضای سفر به این محدوه است. تکلیف معابری نظیر بزرگراه رسالت که نقش ترانزیت از شرق به غرب را دارند در طرح جدید چیست؟ براساس پاسخ‌های احتمالی این پرسش‌ها می‌توان نتیجه گرفت، طرح جدید باعث افزایش تقاضای سفر با وسیله شخصی در محدوده طرح ترافیک و ازدجام چند برابری در محدوده مرکزی شهر خواهد شد.
طرح جدید و ناوگان حملونقل عمومی
یکی از نگرانی‌های کارشناسان ترافیک نبود ظرفیت تازه در حملونقل عمومی شهر تهران است که به نظر می‌آید نیمی از نیازهای شهروندان تهرانی را پاسخ می‌دهد. اما مدیران شهری معتقدند تا سال آینده به ظرفیت ناوگان اتوبوسرانی افزوده خواهد شد و بهره‌برداری از خط ۶ هم به کمک مسافران مترو خواهد آمد. اما طراحان این پیشنهاد تازه مشخص نکرده‌اند، ظرفیت ناوگان حملونقل عمومی در محدوده طرح و از نقاط تولید سفر به مقاصد داخل محدوده طرح چقدر است؟ چه حجمی از مسافر در حال حاضر و آینده با این ناوگان جابجا خواهد شد؟
شاخص‌های مطلوبیت ناوگان حملونقل عمومی در این محدوده چطور؟ در مقایسه با سایر مناطق چطور است؟ وضعیت شاخص‌ها و ظرفیت ناوگان حملونقل عمومی از خارج شهر تهران و نقاط دور از مرکز به داخل محدوده مرکزی چطور است؟
می‌توان پیش‌بینی کرد با وجود اینکه طرح جدید محدودیت تردد خودروی شخصی در محدوده طرح را کاهش می‌دهد، ناوگان حملونقل عمومی به هیچ عنوان نه ظرفیت و نه مطلوبیت لازم برای پاسخگویی به نیاز شهروندان را ندارد و کندی توسعه و تأخر زمانی توسعه آن از محل درامد طرح نسبت به زمان اجرای طرح مشوق مردم به استفاده از وسایل شخصی بجای عمومی خواهد شد.
طرح جدید و شهرسازی
از آنجا که مناطق مرکزی شهر تهران بر خلاف مناطق مرکز پایتخت‌های اروپایی ارزش تاریخی و گردشگری قابل توجهی ندارند و عمدتا بافت‌های فرسوده نیازمند بازسازی در این مناطق قرار گرفته و با توجه به ضعف ناوگان حملونقل عمومی در این این مناطق طرح ترافیک قبلی با کاهش ارزش اراضی محدوده شده و روند بازسازی این مناطق را بسیار کند یا متوقف کرده است. علاوه بر آن با مهاجرت کسب و کارها و ساختمان‌های اداری به خارج از محدوده و پراکنده شدن آنها در سرتاسر تهران افزایش تقاضای سفر برای تعاملات بین این کسب و کارها را به دنبال داشته است.
مدیران جدید ترافیکی شهر تهران باید مشخص کنند طرح جدید به چه میزان سهولت دسترسی به مناطق مرکزی را فراهم می‌آورد و چه تاثیری بر مطلوبیت و ارزش املاک در این مناطق خواهد داشت؟
انجام مطالعات موردی در شهرهایی که به لحاظ ساختار شهری و قوانین ساخت و ساز و اقتصاد شهری و ناوگان حملونقل عمومی تفاوت بنیادین با تهران دارند نه ضرورتی دارد و نه کمکی به اثبات طرح می‌کند و بیشتر شبیه شعبده‌بازی و تبلیغات بازاری برای اثبات طرح است. همچنین از نتایج همان مطالعات بر می‌آمد که تعریف چندین و چند محدوده طرح منسوخ است و در طرح جدید هنوز اعمال شده است.
می‌توان نتیجه گرفت که طرح جدید با افزایش آلودگی و ازدحام ترافیکی و ایجاد معضلات فضای پارک و... موجب کاهش مطلوبیت اراضی محدوده مرکزی شده و بر مضرات طرح قبلی می‌افزاید. یکی دیگر از امتیازات طرح جدید ترافیک را عدالت اجتماعی و مبارزه با رانت عنوان می‌کنند اما این موارد چه ربطی به شاخص‌های ترافیکی و حملونقل دارند؟ به نظر می‌آید این موارد صرفا برای استفاده ابزاری، تکثیر ادله و پوشاندن ضعف مطالعاتی طرح جدید پیشنهادی مطرح می‌شوند و طرح جدید هیچ تاثیر مثبتی بر این پارمترهای شعاری ندارد.
یکی دیگر از نقاظ ضعف این طرح فرمول محاسبه عوارض در طرح جدید ترافیک است که به نظر می‌آید این فرمول کوچکترین پایه و اساس مطالعاتی ندارد. ضرایب آن بطور بی‌معنی و سلیقه‌ای انتخاب شده است یا اگر براساس معیاری تعیین شده‌اند آن معیارها شفاف سازی نشده است به طور مثال عدم تردد در ساعات پیک ضریب ۰.۷ و خودروی با معاینه فنی برتر ۰.۸ و پیش پرداخت هزینه عوارض ۰.۸ دارد.
اگر عوارض را از پیش پرداخت کنید و کیف پول شما شارژ داشته باشد معادل آنست که هزینه کنید و خودروی با معاینه فنی برتر خریداری کنید و تقریبا با اینکه در ساعات آفپیک تردد کنید فرقی ندارد. یعنی ارزش پرداخت به موقع بیش از خود محدودیت ترافیکی طرح است! خودروی هیبریدی ۰.۱ مگر طرح ترافیک فقط برای مهار آلودگی است؟
تردد در محدوده طرح اصلی ۱.۵ و زوج و فرد ۰.۵ برابر هزینه دارد چراکه قبلا می‌توانسته نصف هفته رایگان در محدوده زوج و فرد بیاید! نتیجه‌گیری اینکه فرمول ارائه شده کاملا غیر کارشناسی و من درآوردی است.
طرح جدید و چالش‌های پیاده‌سازی
با توجه به پیچیدگی نسبی طرح جدید برای پیاده سازی که نیازمند ثبت ورود و خروج خودرو هاست نسبت به طرح حاضر که در بهترین حالت نتایج رضایت‌بخشی از نظر دقت عملکرد ندارند و نرخ پلاک‌های مخدوش و ناخوانده و از دست رفته بیداد می‌کند بعید است طرح زمینه را برای تردد بیشتر متخلفان فراهم می‌آورد و بعید است به زودی موفق به اخذ تاییدیه مراجع قانونی برای اعمال قانون گردد چراکه دوربین‌های زوج و فرد نزدیک به دوسال پس از نصب تا حدی موفق به اخذ تاییدیه هایی بصورت مشروط گشتند.
آنچه تحت عنوان طرح جدید بیان می‌شود بدون هیچ مطالعه ترافیکی بر وضعیت کنونی محدوده طرح ترافیک و بدون هیچ برنامه‌ای برای بهبود شاخص‌ها و توسعه ناوگان حملونقل عمومی مطرح شده است تنها تفاوت طرح جدید، دادن مجوز به فروش نا محدود مجوز تردد براساس تقاضا و نیاز شهروندان با هدف درآمدزایی کوتاه‌مدت شهرداری تهران است که موجب افزایش ازدحام و آلودگی در محدوده مرکزش شهر و اخلال در عملیات عمده دستگاه‌های دولتی و مراکز اقتصادی که در این محدوده قرار دارند نیز می‌شود. در میان مدت هزینه‌های جبران‌ناپذیری به شهر و شهرداری تحمیل خواهد کرد و در بلند مدت با افزایش سطح مطالبات شهروندان و عدم پاسخگویی مناسب موجب افزایش نارضایتی عمومی شهروندان می‌شود.
هیچ سند مکتوبی در مورد طرح جدید ترافیک به اعضای شورا ارسال نشده است
عضو شورای شهر تهران گفت: هیچ طرحی در مورد محدوده طرح ترافیک به صورت مکتوب به اعضای شورای شهر ارائه نشده است.
محمد علیخانی در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران؛ با اشاره به اظهارات اخیر پلیس راهور مبنی بر اجرای طرح ترافیک پیشنهادی از سوی شهرداری تهران اظهار کرد: مصوبه این طرح ابتدا باید در شورای ترافیک تهران انجام شود و در نهایت به شورای شهر برسد که تاکنون چنین کاری انجام نشده است. وی با بیان اینکه پلیس یکی از اعضای شورای ترافیک تهران است، تصریح کرد: در حال حاضر چند روایت از طرح جدید ترافیک شنیده ایم، اما هنوز مشخص نیست که طرح نهایی چیست.
رئیس کمیسیون حملونقل و ترافیک شورای شهر تهران با تأکید بر اینکه هیچ طرحی به صورت مکتوب به اطلاع هیچ یک از اعضای شورای شهر نرسیده و شهرداری فقط لایحه نرخ را داده است، افزود: ابعاد طرح جدید روشن نیست و هر دفعه که مصاحبه می‌کنند یک چیزی می‌گویند و هنوز طرح به صورت مکتوب و مستند به شورا ارائه نشده است.
علیخانی با تاکید بر اینکه تصویب طرح جدید در چارچوب وظایف شورای ترافیک و نهایتا شورای شهر است، بیان کرد: شخصا با تصویب نرخ مخالفم، چون هنوز طرحی نیامده که برای آن نرخ تعیین کنیم و تعیین نرخ برای طرحی که وجود ندارد بی‌معنی است. وی با تاکید بر اینکه طرح جدید نیاز به انجام مطالعات دارد، بیان کرد: نتایج مطالعات باید در شورا مطرح شود و چنانچه شورا با آن موافق بود آن وقت می‌توان نرخ را نیز مصوب کرد.
مشکلات طرح ترافیک جدید برای شهروندان و دستگاه‌های دولتی
رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران در سی و هشتمین جلسه شورای شهر تهران گفت: جلسه گذشته اعضای شورای شهر به یک فوریت طرح ترافیک شهرداری رای دادند. وی افزود: یکی از شعار‌های شورای شهر جدید این بوده است که در تصمیم گیری‌ها نظر افکار عمومی و عموم مردم پایتخت مدنظر قرار گیرد، اما در بحث طرح ترافیک به این موضوع توجه نشد.
رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران با اشاره به مشکلات طرح ترافیک برای شهروندان تهرانی اظهارکرد: طرح ترافیک جدید، همه ذی‌نفعان شهر تهران و دستگاه‌های دولتی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. رای یک فوریت اعضای شورای شهر به چنین طرحی، اشکال اساسی داشت. وی ادامه داد: برنامه شورای شهر و شهرداری مغایرت اساسی داشت. درخواست از معاون حملونقل شهرداری این است که اگر این طرح شکست بخورد، شورا و شهرداری در ماه‌های اولیه کار خود دچار مشکل جدی می‌شود.
سالاری تاکید کرد: درخواست ما این است که بستری فراهم شود که همه افرادی که در این زمینه دغدغه و نظر دارند، نظرات خود را اعلام کنند و تصمیم‌گیری مبتنی بر نظر همه باشد.
دریافت صفحه با کد QR