رقابتهای جام جهانی ۲۰۱۸ فوتبال در روسیه رویدادی بزرگی است که اکثر مردم ایران به آن نگاه ویژهای دارند و بیتردید از حالا همگان برای موفقیت تیم ملی فوتبال کشورمان دعا میکنند.
حمایت از تیم ملی فوتبال وظیفه هر ایرانی است و موفقیت آن در آوردگاهی بزرگ به نام جام جهانی، افتخاری وصف ناشدنی برای همه مردم کشور است ، اما در این میان انتشار اخباری مبنی بر سفر تعداد زیادی از مسافران غیرمرتبط با جام جهانی به روسیه ، موضوعی است که از نگاه مردم کشورمان پنهان نمانده و انتقاد آنان را به همراه داشته است.
انتشار این اخبار این سوال رامطرح میکند که ضرورت حضور این افراد در کاراوان ایران چیست و چرا باید در شرایط نه چندان مطلوب اقتصادی کشور که مردم با مشکلات بسیاری دست به گریبان هستند، هزینه بیت المال صرف سفر غیر ضروری این گروه شود؟
بارها دیده شده که انتشار سلفیهای متعدد یا حضور این مدیران در اماکن توریستی در شبکههای اجتماعی یا حتی برخی از رسانهها موجب انتقاد بخش عمدهای از مردم شده است.
در این میان حضور برخی از نمایندگان در این سفر موضوعی است که حساسیت ویژهای را برانگیخته است چرا که مردم معتقدند نمایندگان آنان باید بیشترین حساسیت را برای هزینه کرد بیتالمال داشته و نظارت آنان بر این امور بیش از سایرین باشد.
سوال مردم این است، آیا سفر نمایندگان دستاورد ویژهای برای کشورمان به دنبال دارد و حضور آنان در این مسابقات به چه عنوان است و درنهایت خروجی آن چه خواهد بود ؟
هزینه سفر به روسیه
باید در نظر داشت که هزینه سفر به روسیه در این ایام که دوران جذب توریست در این کشور به اوج رسیده و فارغ از برگزاری مسابقات فوتبال جذابیتهای توریستی فراوانی در آن وجود دارد، سفر کم هزینهای نخواهد بود. بخصوص اگر این افراد از نمایندگان کشور باشند چرا که برای رعایت شان آنان، بلیتهای ویژه هواپیما و هتلهای لوکس در نظر گرفته میشود که برخی از افراد هزینه آن را بیش از ۲۰ میلیون تومان برآورد کردهاند.
به طورحتم به این هزینه، هزینه ماموریت و سایر هزینههای جانبی نیز اضافه خواهد شد که به نظر نمیرسد کسی بخواهد آن را از جیب خود پرداخت کند.
در این صورت آیا نمیتوان این هزینه را به عنوان مثال به بهترین مربی جوان لیگ برتر یا لیگ دسته اول کشور یا بهترین بازیکن جوان لیگ برتر اختصاص داد تا تضمینی برای رشد فوتبال کشورمان باشد؟
وظیفه نظارتی
اگرچه برخی از نمایندگان ضروت نظارت میدانی بر مدیران، مربیان و ورزشکاران را یکی از دلایل این حضور عنوان کردهاند اما شاهد هستیم که با وجود برگزاری مسابقات ورزشی متعدد و حضور برخی از نمایندگان در آنها تا کنون گزارشی از آثار مثبت و نظارتی آنها منتشر نشده است.
دراین زمینه سیدعلی ادیانی عضو فراکسیون ورزش مجلس گفت: اعزام نمایندگان به جام جهانی از محل بیتالمال منطق پارلمانی و حقوقی ندارد.
وی افزود: نظارتهای مجلس مشخص است و یکی از وظایف نمایندگان اعمال نظارت بهشمار میرود اما در بحث جام جهانی موضوعیت ندارد.
عضو فراکسیون ورزش مجلس بیان کرد: هرچه فکر میکنم و در قانون اساسی نگاه کردم و آییننامه داخلی مجلس را بررسی کردم جایی نیافتم که شأنیت نظارت نمایندگان مجلس در خصوص جام جهانی وجود داشته باشد.
با این اوصاف، در آستانه جام جهانی فوتبال روسیه، تعدادی از نمایندگان مجلس با قرعه کشی انتخاب و برای این وظیفه معرفی شدهاند، اما انتقاداتی که انتشار خبر آنها برای تماشای مسابقات جام جهانی فوتبال در پیداشت، موجب شد تا برخی نمایندگان سفر به روسیه منصرف شوند. برخی از خبرها نیز حکایت از آن دارد که شماری دیگر از نمایندگان کماکان بر انجام این مسافرت اصرار دارند و حتی تاکید کردهاند که با هزینه شخصی در این مسابقات حضور خواهند داشت.
غلامرضا کاتب نماینده گرمسار، پروانه سلحشوری نماینده تهران و محمدعلی وکیلی نماینده تهران (فراکسیون امید) و محمداسماعیل سعیدی نماینده تبریز از طرف کمیسیون فرهنگی و رحیم زارع نماینده آباده، همایون یوسفی نماینده اهواز و علی اصغر یوسفنژاد نماینده ساری هم از سوی فراکسیون ورزش مجلس برای این سفر به وزارت ورزش و جوانان معرفی شدند.
آخرین خبرها حکایت از این دارد که اسماعیل سعیدی و غلامرضا کاتب از جمله نمایندگانی هستند که از این سفر انصراف داده اند.
غلامرضا کاتب عضو کمیسیون فرهنگی در این باره گفت: طبق سنوات گذشته، کمیسیون فرهنگی مجلس به عنوان ناظر چندین نماینده را به مسابقات جام جهانی فوتبال اعزام میکند، به نظر من اگر یک یا دو نفر از همکاران برای دیدن از این مسابقات حضور یابند کفایت میکند ولی این که هفت نفر برای تماشا اعزام شوند غیرمنطقی و غیراصولی است و باعث افزایش هزینهها میشود.
محمداسماعیل سعیدی، نماینده مردم تبریز و عضو کمیسیون فرهنگی نیز در این باره تصریح کرد: لازم نمیبینم به این مسابقات بروم، چرا که وضعیت اقتصادی کشور به گونهای نیست که وجدان انسان بپذیرد، با پول بیتالمال و مردم بازیهای جام جهانی ببیند .
از سوی دیگر اعتقاد دارم، وظایفی هم که در بحث نظارت بر عهده نمایندگان است را میشود از مسیرهای دیگر انجام داد و لزومی به حضور در این مسابقات نیست؛ اگر هم خیلی ضروری باشد، میشود یک یا دو نفر حاضر باشند.
رحیم زارع و محمد علی وکیلی نیز از قرار داشتن نامشان در این لیست اظهار بیاطلاعی کرده و اعلام کردند در صورتی که نامشان در این لیست باشد انصراف میدهند.
رحیم زارع رییس کمیته فوتبال مجلس در این باره تاکید کرد: اینکه برخی نمایندگان تمایل دارند با پول بیتالمال به روسیه محل برگزاری جام جهانی فوتبال بروند، قابل توجیه نیست.
وی افزود: همه باید از ملی پوشان حمایت کنیم اما برای حمایت از تیم ملی نباید از جیب مردم هزینه های نامتعارف پرداخت شود.
محمد علی وکیلی عضو هیات رییسه و فراکسیون امید مجلس نیز در این باره اظهارداشت: اگر سهمیهای برای اعزام نمایندگان به جام جهانی وجود دارد، آن را به بانوان فوتسال ایران که قهرمان آسیا شدهاند، اختصاص دهد تا مباحث در خصوص اعزام نمایندگان به جام جهانی نیز برطرف شود. پروانه سلحشوری نماینده تهران نیز اعلام کرد که از حضور در این سفر انصراف نمیدهد ولی با هزینه شخصی برای تماشای این بازیها در روسیه حضور مییابد.
پروانه سلحشوری رییس فراکسیون زنان در این باره گفت : تا جایی که اطلاع دارم، اصلا موضوع قرعه کشی در مورد حضور نمایندگان در مسابقات جام جهانی فوتبال مطرح نبوده و مانند همیشه که کمیسیونهای مختلف سفرهای مرتبط با کمیسیون خود را انجام میدهند بنا شد تعدادی از نمایندگان عضو کمیسیون فرهنگی و فراکسیون ورزش در این سفر حضور یابند.
وی اظهار داشت: بنده و آقایان وکیلی و کاتب نیز چندین سال بود که از سوی کمیسیون سفری نرفته بودیم از این رو از ما خواسته شد که در این سفر حضور داشته باشیم.
این در حالیست که سلحشوری در تعطیلات نوروزی در نشست مقام زن شرکت کرده بود که این نشست در مقر سازمان ملل در نیویورک برگزار شد. او سرپرست هیات اعزامی ایران بود.
نماینده مردم تهران در مجلس گفت: کمیسیونهای دیگر بیشتر از ما سفر میروند ولی چنین حاشیههایی برای آنان ایجاد نمیشود. بنا شده بود دو نماینده در دو روز سفر به روسیه برای حضور در یک بازی تیم ملی فوتبال حضور داشته باشند و بنا نبود هر هفت نماینده در همه مسابقات باشند.
وی تاکید کرد: بنده از حضور در این مسابقات انصراف نمیدهم و با خرج خودم به روسیه میروم زیرا معتقدم باید ناظر مجلس در جام جهانی فوتبال حضور داشته باشد، امروز بسیاری به دنبال منزوی کردن ایران هستند ما نباید اجازه دهیم که این اتفاق بیفتد و باید نمایندگان ایران در این مسابقات حاضر باشند و نمایندگان میتوانند با هزینه خود به این سفر بروند.
تکرار تجربه
تجربیات متعدد نشان داده است که دستاوردهای چنین سفرهایی عمدتاً با حاشیههای بسیار برای نمایندگان همراه بوده و این موضوعی است که در ذهن افکار عمومی باقی مانده است.
برای نمونه در سال ۲۰۱۴ عده ای از نمایندگان برای برای پیگیری پرونده فساد در فوتبال جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل یه این کشور سفر کردند.
اما در نهایت این سفر نظارتی داستانهای پرحاشیهای را برای همراهی نمایندگان با تیمهای مختلف ورزشی ایران رقم زد.
از جمله اینکه، خبر همراهی «حمید رسایی» عضو پیشین کمیسیون اصل ۹۰ مجلس با تیم ملی فوتبال در جام جهانی برزیل، بسیار مورد توجه رسانهها و عموم مردم قرار گرفت. در آن مقطع، ناگهان فشارهای رسانهای فراوان به این نماینده و حتی مجلس جهت چنین اعزامی وارد شد و درنهایت خود رسایی نیز با مطلبی که در آن جمله «تیترهایتان برایم پشیزی ارزش ندارد» به منتقدان پاسخ داد.
همچنین «حسین سبحانینیا» از دیگر نمایندگان دوره پیشین مجلس اعلام کرد «موضوع حضور رسایی در برزیل، بنا به تقاضای کمیسیون اصل ۹۰ مجلس و ضرورت بوده»، اما در نهایت رسایی به برزیل نرفت و حسین آذین، عضو وقت کمیسیون اصل ۹۰ نیز که قرار بود به جای آن نماینده به جام جهانی اعزام شود، با مخالفت رییس مجلس روبهرو شد تا پرونده سفر نمایندگان به این تورنمنت مهم ورزشی بسته شود.
البته بعدها اعلام شد دو نفر از کارشناسان کمیسیون اصل ۹۰ با هزینه شخصی در جام جهانی حضور یافته بودند! ولی گزارشی از آن سفر و نظارتهای صورت گرفته، جنبه عمومی و علنی پیدا نکرد؛ موضوعی که برای المپیک و پارالمپیک ۲۰۱۶ برزیل هم تکرار شد.
در این سفر همچنین محمدرضا تابش، رییس وقت فراکسیون ورزش، غلامرضا تاجگردون و غلامعلی جعفرزادهایمنآبادی و خانمها طیبه سیاوشی و سیدهفاطمه ذوالقدر نمایندگانی بودند که همراه با کاروان ورزشی ایران به برزیل سفر کردند و هزینههای بسیار و کیفیت انجام آن، با انتقاد زیاد رسانهها و شبکههای اجتماعی مواجه شد؛ بهویژه بعد از سلفی ایمنآبادی و تاجگردون در صندلیهای شیک بیزینسکلاس پرواز بازگشت، انتقادات افکار عمومی بیشتر شدت گرفت چرا که در آن مقطع بهدلیل کمبود بودجه، کمیته ملی المپیک با تأخیر مربی تیم پینگپنگ بانوان را برزیل فرستاد و این درحالی بود که با قرعهکشی در فراکسیون ورزش مجلس، فراکسیون زنان و خانواده و همینطور کمیسیون برنامه و بودجه، پنج نفر انتخاب شده و با بودجه این کمیته و منابع دولتی راهی محل گزارش رقابتها شدند.
سفر به برزیل با مبلغ بین ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومان و یا حتی بیشتر با بودجه دولتی، با واکنش تند برخی دیگر از نمایندگان روبهرو و این مسأله مطرح شد که اعزام این تعداد نماینده که عملاً سفرشان جنبه تشریفاتی و تفریحی داشت، با توجه به محدودیتهای مالی دولت، منطقی نبوده است.
مخالفت هیات رئیسه
دراین میان خبرهایی نیز از مخالفت هیات رئیسه مجلس با این سفر شنیده میشود. احمد امیرآبادی فراهانی عضو هیئترئیسه مجلس با اعلام این خبر
گفت: طبق شنیدهها ۴ عضو کمیسیون فرهنگی و ۲ عضو فراکسیون ورزش مجلس قرار است برای تماشای بازیهای جامجهانی از سوی وزارت ورزش به روسیه بروند اما تا کنون وزارت ورزش
هماهنگی برای اعزام نمایندگان با مجلس نداشته است.
وی با تاکید بر اینکه این موضوع باید در کمیته سفرهای خارجی مجلس تصویب و پس ازآن انجام شود، ادامه داد: در حال حاضر هیچ مجوزی برای سفر نمایندگان مجلس به روسیه صادر نشده است.
نماینده مردم قم در مجلس با تاکید براینکه بهتر بود وزارت ورزش و فدراسیون فوتبال هیئترئیسه پارلمان را در جریان اعزام چند نماینده به روسیه قرار میداد، اظهار داشت:حتی اگر وزارت ورزش این اقدام را انجام میداد هیئترئیسه با توجه به شرایط اقتصادی کشور با انجام این کار مخالفت میکرد.
عضو هیئترئیسه مجلس با اعلام اینکه در جلسه امروز هیئت رئیسه موضوع اعزام ۶ نماینده به روسیه را بررسی میکند، ادامه داد: قطعاً این موضوع با مخالفت اعضای هیئترئیسه مجلس مواجه میشود.
امیرآبادی تصریح کرد: در صورت لزوم با طرح سوال، از وزیر ورزش و جوانان خواهیم خواست با حضور در مجلس پاسخ نمایندگان درباره علت اعزام نمایندگان به جامجهانی روسیه را توضیح دهد.
پاسخگوئی
در این میان نمایندگان مجلس، باید توضیح دهند که آیا باز هم برای نظارت و کسب تجربه به روسیه سفر خواهند کرد؟
آیا سایت رسمی مجلس دلایل و میزان هزینهای که این افراد در سفر دو هفتهای مصرف می کنند، شفاف سازی می کند؟
همچنین در مدتی که این نمایندگان در کشور حضور ندارند چه کسی وظایفشان را انجام میدهد؟
در نهایت هیات رئیسه مجلس نباید اجازه دهد که سفرهای خارجی رویکردی مسابقهای در میان نمایندگان به خود بگیرد و با ورود به این قضیه تفاوت نظارت و سیاحت را برای عموم مشخص کند.