روز گذشته همزمان با ابلاغ بسته جدید ارزی دولت عکس‌العمل بازارهای اقتصادی؛ عکس‌العمل جالب و البته درخور انتظار بود. همراستا با برخورد قابل توجه فعالان بازار ارز و سکه با این بسته اما نقطه نظر کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی نیز اقدام قابل توجهی بود.
حال و هوای فردوسی بعد از ابلاغ بسته ارزی در روز گذشته حکایت از هجوم دلار و سکه‌فروشان به بازار و درپی آن آغاز دور تازه برای سقوط قیمت داشت به طوریکه این بازارها که تا روز قبل روند صعودی را درپیش گرفته بودند به ناگاه عششان فروکش کرد و سیر نزولی را بار دیگر از سر گرفتند.
کارشناسان و فعالان بازار بروز چنین اتفاقی را ناشی از آزاد شدن خرید و فروش ارز در صرافی‌ها، حباب ارز و سکه درپی صحبت‌های رئیس کل جدید بانک مرکزی دانسته و معتقدند عکس‌العمل بازار به این اتفاق نکته مثبتی برای اقتصاد در شرایط کنونی خواهد بود. دو شب قبل رئیس کل بانک مرکزی در اولین گفت‌وگوی رسمی خود آزاد شدن خرید و فروش ارز و برداشتن عنوان قاچاق از این معاملات خبرداد و اعلام کرد با این اتفاق حباب سکه کاهش خواهد یافت.
روز گذشته در ساعات و تا لحظه تنظیم گزارش؛ قیمت دلار به حدود ۹ هزارو ۶۵۰ تومان رسید و همراستا با آن قیمت سکه نیز به رقم به ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسید ولی با مقاومت به ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسید و پیش‌بینی می‌شود این روند نزولی ادامه داشته باشد.
چراکه به گفته دلالان چهارراه استانبول با آزاد شدن خرید و فروش ارز ارزهای خانگی به این بازار واردشده و قیمت‌ها به یکباره فروکش کردند.
واکنش تاریخی بورس
البته درکنار عکس‌العمل قابل توجه بازار سکه و ارز حرکت شاخص بورس هم قابل توجه بود چراکه با صعودی بی‌سابقه و رشدی بیش از ۵۰۰۰ و احدی خود از کانال ۱۳۳ هزار واحد، از ۱۲۸ هزار واحد به ۱۳۳ هزار و ۵۴۶ واحد رسید تا یک روز تاریخی دیگر در تالار شیشه‌ای رقم بخورد. تحلیلگران بازار این اقدام را واکنش قابل توجه بورس به بسته ارزی برشمرده و پیرو آن تابلو بورس به یکباره سبزپوش شد.
روز گذشته صنایع مختلف بورس نقش ویژه‌ای را در این رکورد تاریخی رقم زدند به طوریکه این صنایع پتروشیمی، فولادی و کانه‌های فلزی بیشترین تاثیر را در جهش شدید شاخص داشته‌اند. برخی کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی درارزیابی این روند بابیان اینکه بسته جدید ارزی از سوی بانک مرکزی در جهت مدیریت بازار و شفاف‌سازی گامی رو به جلو است اعلام کردند که بازار در بعضی موارد دچار ابهام و گرفتاری بود و عمده این موضوعات هم خارج از بانک مرکزی بود و مسائل در بیرون بانک مرکزی دنبال می‌شد که با اختیاراتی که سران سه قوه دادند و رئیس بانک مرکزی بعضی از جنبه‌ها را اعلام کرد انتظار می‌رود شرایط نسبت به گذشته به حالت خیلی بهتری برگردد مشروط بر اینکه اتفاق جدیدی پیش نیاید.
شروط اساسی
در این زمینه رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی ایران با اشاره به اینکه از جمله اتفاقات داخلی که ممکن است مسیر و شرایط را سخت‌تر کند، تصمیمات برای فروش ارز در بازار سرمایه است گفت: معامله ارز در بورس ممکن است شرایط را پیچیده‌تر کند، درست مانند همان اتفاقی که در مورد سکه آتی افتاد زیرا عرضه ارز در بورس مستلزم یک سری اقدامات و فراهم آورد یک سری زیرساخت‌ها است.
به گفته وی هر چند روشن کردن تکلیف بخش‌های مختلف در بسته ارزی بسیار مهم است اما همکاری عرضه‌کنندگان ارز هم دارای اهمیت است و در این بین نقش ارز پتروشیمی‌ها بسیار قابل توجه است. به گفته وی مکانیزم اجرایی ارز پتروشیمی‌ها کاملا روشن نیست اما مساله مهم این است که این ارز در بازار تزریق شود.
اما در مقابل این دیدگاه رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس برای موفقیت این بسته شرط و شروط گذاشته و معتقد است که نمی‌توان کشور را با نرخ واحد ارز اداره کرد.
به اعتقاد محمدرضا پورابراهیمی متأسفانه سیاست‌های ارزی گذشته اشکالات بسیار زیادی داشت به این ترتیب که نتیجه سیاست‌های غلط ارزی موجب شد در بازه زمانی بیش از چهار ماه، هم در حوزه تولید و هم در حوزه واردات و صادرات مشکلاتی ایجاد شود. وی با اشاره به مشکلات چندماه اخیر می‌گوید؛ در نهایت دولت هرچند با تأخیر اما با سیاست‌های ارزی مدنظر مجلس، موافقت و براساس آن، سیاست‌های جدید ارزی را نهایی کرد اما در این بین نکته اساسی آن است که سیاست‌های جدید ارزی با دقت اجرا شود، بخش زیادی از مشکلات در حوزه تولید و حتی صادرات برطرف خواهد شد.
نحوه اجرا
هرچند عمده کارشناسان ابعاد مختلف بسته سیاستی ارزی دولت که از سوی هیات وزیران، مصوب شده است، را مثبت می‌دانند اما نکته مهم و کلیدی نحوه اجرای این بسته و سیاست‌های اتخاذ شده همراستا با آن است. در طول ماه‌ها و سال‌های اخیر به کرات متولیان و دست‌اندرکاران بخش خصوصی خواستار این بودند که دولت اقدام عاجلی در این زمینه داشته باشد اما هرچند دیر اما بالاخره چنین بسته‌ای ارایه شد و نکته قابل توجهی که برخی کارشناسان برای آن اعلام می‌کنند نوع نحوه اجرا این بسته است. اینکه آیا این بسته با همین جدیتی که تصویب شده اجرا خواهد شد و یا اینکه در وسط راه مسیری دیگر را بر می‌گزیند؛ از جمله ابهاماتی است که متولیان نسبت به آن شک دارند.
از سوی دیگر این فعالان معتقدند موفقیت بسته ارزی دولت چند الزام دارد که اگر موردتوجه قرار گیرد می‌تواند موثر باشد. به گفته این منتقدان گام اول آن است که متولیان بتواند کالاهای اساسی و ضروری مورد نیاز را با قیمت مناسب تامین کرده و در صورت لزوم به این کالاها یارانه تخصیص دهد. از سوی دیگر اینکه اینکه باید تمام مراحل تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی از ارایه به تولیدکنندگان و واردکنندگان تا رسیدن کالا به دست مصرف‌کنندگان مورد نظر قرار بگیرد تا سوءاستفاده‌ای رخ ندهد.
به سخن دیگر این گروه معتقدند در شرایط کنونی دولت باید در قالب بسته جدید سیاست‌های ارزی انجام دهد، آن است که به برخی بخش‌های اقتصادی که نزدیکی بسیاری با وضعیت معیشتی مردم دارند، ورود کرده و به کالاها یارانه بدهد تا جلوی تاثیرگذاری نوسانات ارزی را بر روی این کالاها بگیرد. همچنین در صورتی که باید بازار ارز به بخش خصوصی واگذار شود و در مقابل دولت در این مناسبات، به نحوی عمل نکند که نشان از دخالت آن به جای نظارت باشد می‌توان به آینده بسته امیدوار بود. بی‌شک اجرای صحیح سیاست‌های ارزی می‌تواند تحرک اقتصادی ایجاد کند اما همه این موارد به شرط آن است که خطایی در این مسیر صورت نگیرد. انشاالله.
نویسنده: سارا علیاری
دریافت صفحه با کد QR