در حالی که بسیاری از ملتهای کشورهای اسلامی از تکرار بیکفایتی و عدم مسئولیتپذیری سعودی در میزبانی مراسم حج و تکرار فاجعه منای ۹۴ نگران هستند، کمیته ملی حقوق بشر قطر در نامهای به گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور آزادیهای دینی و عقیدتی، از عربستان به دلیل سیاسی کردن فریضه حج شکایت کرد.
کمیته ملی حقوق بشر قطر در نامه خود به گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور آزادیهای دینی و عقیدتی بشدت از سیاسی کردن شعائر دینی و استفاده از آن برای تحقق دستآوردهای سیاسی انتقاد کرد و آن را نقض آشکار تمامی معاهدات و کنوانسیونهای بینالمللی دانست که بر آزادی شعائر دینی تأکید دارد. در نامه کمیته ملی حقوق بشر قطر آمده است که مقامات سعودی از زمان آغاز محاصره قطر در ۵ ژوئن گذشته، اقداماتی را برای ممانعت از سفر شهروندان قطری جهت به جا آوردن مراسم حج تمتع و عمره اتخاذ کردهاند.
در نامه این کمیته همچنین به اقدام مقامات سعودی برای وادار کردن اتباع قطری در ماه مبارک رمضان به کشورشان و ممانعت از انجام مراسم حج عمره و نیز مجبور کردن اتباع قطری برای ترک هتل محل اقامت خود اشاره کرده است. کمیته ملی حقوق بشر قطر همچنین تصمیم دارد شکوائیهای به سازمان یونسکو ارائه و اقداماتی در رابطه با بینالمللی کردن موضوع ممانعت شهروندان قطری از ادای مناسک حج انجام دهد.
در همین خصوص، عبدالباری عطوان تحلیلگر سرشناس دنیای عرب از تمرکز قطر بر جدا کردن مسائل حج از اختلافات سیاسی و بحران کنونی، به عنوان نشانهای یاد کرد که حاکی از وخیمتر شدن بحران است.
یک روزنامه عربزبان با انتقاد شدید از اقدامات مقامات سعودی در سیاسی کردن فریضه حج تأکید کرد: این اقدام با تعالیم اسلامی و قوانین بینالمللی در تعارض آشکار است. روزنامه قطری الرایه با انتشار مطلبی به انتقاد شدید از اقدامات سعودیها در سیاسی کردن فریضه حج پرداخت.
این روزنامه در مطلب خود آورده است: این حق قطر است که از عربستان سعودی خواستار عدم سیاسی کردن فریضه حج شود. سعودیها وظیفه دارند راه ورود حجاج به عربستان را هموار و امنیت آنها را نیز تأمین کنند.این روزنامه در ادامه میگوید: بنابراین کارشکنیهای عربستان در مسیر حجاج قطری برای شرکت در مناسک حج با تمامی تعالیم اسلامی در تعارض است و نقض آشکار قوانین بینالمللی نیز محسوب میشود؛ قوانینی که بر آزادی عمل به شعائر و آداب و رسوم دینی تأکید دارند.
لازم به ذکر پس از فاجعه منا ملتهای مسلمان خواستار پایان محوریت سعودی در برگزاری مراسم حج هستند. رادیکالیسم بحرانساز سعودی در جهان و جنایات آن در عرصه جهانی نارضایتی شدید ملتهای مسلمان را به همراه داشته است.
در ادامه تنشها میان سعودی و قطر مدیر مرکز مطالعات راهبردی خاورمیانه پیشبینی کرد که ۴ کشور تحریمکننده قطر مواضع سختگیرانهتری علیه دوحه خواهند داشت و احتمالا عضویت این کشور در شورای همکاری خلیجفارس تعلیق میشود. عشقی تأکید کرد که در نشست منامه قرار است ۴ کشور اقدامات خود در دو ماه گذشته را ارزیابی کنند و در عین حال ضمن انجام هماهنگی در اقداماتی که آینده اتخاذ میکنند، بر مطالبات ۱۳ گانه خود تأکید خواهند کرد. این ژنرال بازنشسته عربستانی معتقد است که همه این اقدامات مانند یک اهرم فشار بر قطر تأثیر میگذارد تا در نهایت این کشور رفتارهای خود را که به گفته عشقی برای شورای همکاری خلیج فارس مضر است یا همکاری با تروریسم به شمار میرود، کنار بگذارد.
وزرای خارجه عربستان، امارات، مصر با پادشاه بحرین دیدار و درباره مسائل منطقهای و تحولات پیرامون بحران قطر گفتوگو کردند. سعودی در حالی به بحرانسازی در منطقه میپردازد که این روزها آغاز مراسم حج تمتع است و میلیونها مسلمان راهی سرزمین وحی میشوند اما همچنان ابهامات بسیاری در توان سعودی در اجرای غیرسیاسی حج وجود دارد.