درحالی برخی اجرای اس.پی.وی را مشروط به خواست اروپا برای پیوستن ایران به اف.ای.تی.اف بیان کرده‌اند که باید بگوییم اینکه بخواهیم برجام را با اف.ای تی.اف و موضوعاتی این چنینی گره بزنیم، خطایی است راهبردی است چرا که برجام یک توافق جداگانه با ساختار مجزا است و این سوال مطرح می‌شود آیا پیش از اعمال تحریم‌های ضد ایرانی بیشتر آمریکا، ایران که مراودات اقتصادی خود را به شکل سهل تری با دیگر کشورهای جهان برقرار می‌کرد، آیا به اف. ای.تی اف پیوسته بود؟
در حالی اروپا برای اجرا و برقراری سازوکارویژه مالی با ایران همچنان تعلل می‌کند که برخی ناظران سیاسی تعلل در اجرای اس.پی.وی را حاکی از نگرانی‌های اروپا برای پیوستن ایران به اف.ای.تی.اف دانسته‌اند، چنانچه مدیرکل شورای راهبردی روابط خارجی گفته؛ بهتر است هر چه زودتر اف.ای.تی.اف و سی.اف.تی به نتیجه برسد تا این بهانه از اروپایی‌ها گرفته شود و بتوانیم اجرایی شدن ساز و کار را از اروپایی‌ها بخواهیم.
عبدالرضا فرجی راد در ارزیابی خود از تاخیر اروپا برای ارائه ساز و کار مالی اظهار کرد: اروپایی‌ها اعلام کردند که در حال انجام ساز و کار مالی هستند تا به سرانجام برسد، البته یکبارهم اعلام کردند محرمانه است و نمی‌خواهند آشکار شود، اگر آشکار شود فشارهای بیش‌تری را باید تحمل کنند.
وی افزود: از طرف دیگر ایران هنوز موضوع اف.ای.تی.اف و سی.اف.تی را انجام نداده و این مسئله بستگی دارد به این که این موضوع که بین مجلس شورای اسلامی، مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای نگهبان در جریان است آیا به سرانجام می‌رسد؟ این موضوع شاید بتوان گفت تا حدی بهانه‌ای شده برای اروپایی‌ها که ساز و کار مالی را به تاخیر بیاندازند، اگر قرار است اصلاحاتی روی این انجام شود و به آن‌ها اعلام کنیم بهتر است هر چه زودتر این کار انجام شود تا این بهانه از آن‌ها گرفته شود و بتوانیم فشار بیش‌تری را به آن‌ها برای اجرایی شدن ساز و کار بیاوریم.
مدیر کل شورای راهبردی روابط خارجی با تاکید بر این که اروپایی‌ها به دنبال این مساله و اجرایی شدن ساز و کار هستند،‌ گفت: این بحث مطرح است که ایران مجوزی را به دست آورده که تا ۶ ماه بتواند بخشی از نفت خودش را به فروش برساند و یا با برخی از کشورها از طریق پول ملی آن‌ها معامله کند، بنابراین اروپایی‌ها منتظر هستند تا ببینند آیا این امکان وجود دارد که اطلاعات دقیقی را به دست آورند.
مدیر کل شورای راهبردی روابط خارجی افزود: اگر بتوانیم اف.ای.تی.اف را در داخل کشور به نتیجه برسانیم شاید امکان فشار وارد کردن به اروپا وجود داشته باشد برای این‌که اروپایی‌ها ساز و کاری را تحویل ما دهند.
نوذر شفیعی کارشناس مسائل سیاست خارجی معتقد است به نظر می‌آید اروپا بهانه‌های دیگری را هم در خصوص ایران پیدا کرده، به طور مثال در رابطه با موضوعات اف.ای.تی.اف نگرانی‌هایی را از سوی ایران دارند و تردیدهایی پیدا کرده‌اند.
البته وی بر این نکته نیز تاکید کرده که اروپا به شدت نسبت به بازتاب این اقدام خود در شکل فشارهای اقتصادی آمریکا علیه آنها نگران است.
اظهارات مدیرکل شورای راهبردی روابط خارجی در حالی مطرح شده است که باید گفت برجام یک توافق جداگانه با سازوکارهای مجزا که دوسال‌ونیم پیش میان ایران و ۱+۵ مورد توافق طرفین برای اجرا قرار گرفت؛ اینکه بخواهیم برجام را با اف.ای تی.اف و موضوعاتی این چنینی گره بزنیم، خطایی است راهبردی است و باید این سوال مطرح شود که آیا پیش از اعمال بیشتر تحریم‌های ضد ایرانی آمریکا، همان زمان که مراودات اقتصادی خود را به شکل سهل تری با دیگر کشورهای جهان برقرار می‌کردیم، آیا جمهوری اسلامی ایران به اف ای.تی اف پیوسته بود؟
مسئله اصلی که تراکنش‌های مالی ما با خارج از کشور و فروش نفت را به واسطه برنامه تحریمی آمریکا برای ما دشوار کرده است، تحریم‌های ثانویه است که بیان ساده آن، قرار دادن هر فرد، موسسه و نهادی که با ایران تعامل تجاری دارد، در لیست تحریم وزارت خزانه‌داری آمریکاست.
ظاهرا کلیت تشکیل اف.ای.تی.اف برای مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم است اما، این سوال مطرح است آیا آمریکا و شرکایش به دنبال تعدیل و کاهش فساد مالی، اصلاح ساختار اقتصادی و تقویت اقتصاد ملی ایران است؟ یا ترجیح و اصولا برنامه نظام سلطه تعمیق فساد و تضعیف پایه‌های اقتصاد ملی است؟ آیا این خیرخواهی برای اقتصاد ایران با خباثت و دشمنی عیان آمریکا در بستن روزنه‌های عادی تجارت خارجی ایران به قصد ضربه اساسی به اقتصاد ملی جور در می‌آید؟
البته آذرماه سال جاری نیز سیدعباس عراقچی پس از پایان سفر خود به اسلام آباد گفته بود؛ بانکه‌های ایرانی که اکنون تحت تحریم‌های آمریکا هستند، تحت تحریم‌های اف.ای.تی.اف نیز قرار گیرند، طبیعی است نمی‌توانند با این ساز و کار همکاری کنند، نه اینکه شرطی وجود داشته باشد، بلکه یکی از الزامات همکاری با ساز و کار اروپا و هر ساز و کار دیگری است.
این دیپلمات ارشد ایران گفت: اگر تحریم‌های اف.ای.تی.اف بازگردد و بانک‌های ایرانی قفل شوند، ممکن است بانک‌های ما نه تنها با اروپا، بلکه با روسیه و چین نیز نتوانند همکاری کنند و این به عنوان اقتضای همکاری بین المللی برای بانک‌های ما وجود دارد.
عراقچی تصریح کرد: امیدواریم که مجلس شورای اسلامی، شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام در نهایت به جمع بندی که صلاح کشور در آن باشد، رسیده و راه همکاری‌های بین المللی برای بانک های ایران مفتوح باشد. به بیان ساده تر آقای عراقچی معتقد است که اف.ای.تی.اف و پذیرش این کنوانسیون، لازمه اجرای اس.پی.وی از سوی اروپا خواهد بود.
نکته قابل تامل اینکه لایحه الحاق ایران به کنوانسیوان بین‌المللی مقابله تامین مالی تروریسم موسوم به سی‌اف‌تی درمهرماه به تصویب نمایندگان مجلس رسید و برای تایید به شورای نگهبان فرستاده شده بود که این شورا با تاخیر و پس از پایان یافتن مهلت قانونی، آن را واجد ایرادات و ابهامات زیادی دانسته و رد کرد.
نکته قابل تامل اینکه بین اظهارات آقای عراقچی با آقای ظریف تناقض وجود دارد چنانچه پیشتر محمدجواد ظریف در گفت‌و‌گو با خبرآنلاین در واکنش به ادعای برخی که می‎گویند اف.ای.تی.اف شرط ماندن اروپا در برجام است؟، گفته بود: خیر اف.ای.تی.اف پیش شرط کسی برای ماندن در برجام نیست؛ اما به علت نبودن این مقررات، بهانه‌هایی که به اتهام پولشویی و حمایت مالی از تروریسم علیه ایران مطرح می‌شود، باعث شده بانک‌های مختلف کار با ایران برایشان سخت باشد.
بنابراین گره زدن پیوستن به اف.ای.تی.اف،شرط اجرای سازوکار مالی از سوی اروپا خطایی است راهبردی و به جای تناقض گویی‌های مداوم در این رابطه، بهتر است مقامات کشورمان نسبت به تعلل اروپا برای ارائه تضمین‌های لازم تصمیمی قاطعانه اتخاذ کنند حتی اروپا در خیال خودش هم گذاشتن چنین پیش شرطی را تخیل نکند.