شاید زمانی که ویروس کرونا چین را فراگرفته بود و صدها نفر در این کشور را به کام مرگ میفرستاد، بسیاری تصور نمیکردند که روزی این ویروس، هزاران کیلومتر آنطرفِ کره زمین نیز مردمان بسیاری را به خود مبتلا کند و تلفات جانی و مالی فراوانی را به سایر کشورها تحمیل کند. به خصوص که آن کشور ایالات متحده آمریکا باشد. آمریکایی که بسیاری در سراسر جهان آن را مظنون اصلی ساخت و شیوع این ویروس میدانند تا بدین وسیله آمریکا اصلی ترین رقیب اقتصادی و تجاری خود را از گردنه رقابت کنار بزند. اما فارغ از درست یا غلط بودن این ادعا، بالاخره این ویروس مرگبار نیز به آمریکا رسید و مطابق آخرین آمار، هم اکنون ۸۸ نفر در ایالات متحده به این ویروس مبتلا شده و ۲ نفر نیز به دلیل آن جان خود را از دست دادهاند . موضوعی که البته با وجود شیوع روزافزونش در آمریکا، ترامپ آن را حقه دموکراتها برای ضربه زدن به دولتش میداند و صریحاً در سخنرانی خود گفته است: "آمریکا خیلی خیلی آماده است." سخنانی که با واکنش بسیاری از کاربران آمریکایی در فضای مجازی مواجه شد و آنها با هشتگ TrumpLiesAboutCoronavirus# ، به دروغ گویی ترامپ پیرامون عدم بحرانی بودن وضعیت کشور و عدم آمادگی آمریکا برای مقابله با این ویروس پرداختند. همچنین دولت ترامپ برای خالی نبودن عریضه، ستادی برای مبارزه با این ویروس به ریاست "مایک پنس" تشکیل داد. بله درست است! مایک پنس معاون اول دونالد ترامپ! شاید هر عقل سالمی، مقامات حوزه ی بهداشت و درمان را برای ریاست و مدیریت این پست مناسب بداند اما ترامپ پنس را که هیچ تخصص و یا درکی از این حوزه ندارد را به ریاست این کمیته نهاده است. موضوعی که طی هفته گذشته انتقادات فروانی را نیز به دنبال داشته است. به طور مثال سناتور برنی سندرز، با انتقاد از مایک پنس، او را فردی نالایق برای مدیریتِ بحرانِ کرونا در آمریکا دانست. یا بسیاری دیگر از صاحب نظران و رسانهها با انتقاد از پنس، او را صرفاً فردی مذهبی و فاقد تخصص در حوزه سلامت معرفی کرده اند. آنها همچنین با اشاره به سخن "باید دعا کنیم" که سالها قبل پنس در مواجهه با یکی از بیماریها آن را به زبان آورده بود، او را فردی مخالف با نگاه های علمی و تجربی پزشکان معرفی کرده اند. البته مایک پنس نشان داد که هنوز هم به این نوع روش مواجهه با بحران معتقد است و در تصاویر جدیدی که از کاخ سفید منتشر شده است، او و سایر اعضای ستاد مقابله با کرونا در جلسه ای در حال دعا و توسل هستند.
اما همه اینها، یک سوی ضعف در مدیریت بحران و عدم شایستگی مقامات آمریکایی در کنترل این اوضاع است. چرا که این روزها آمریکا همانند بسیاری از کشورهای اروپایی، با افزایش قیمت ماسک و مواد ضدعفونی کننده نیز مواجه شده است. به طور مثال، وزیر بهداشت ایالات متحده چند روز پیش گفته بود که آمریکا برای بحران اخیر نیازمند ۳۰۰ میلیون ماسک است اما هم اکنون این کشور فقط ۱۰ میلیون ماسک در اختیار دارد. یا آمارها و گزارشاتی که نشان دهنده افزایش ۴۲۸ درصدی قیمت ضد عفونیکنندههای دست در آمریکا و افزایش ۱۰ برابری قیمت ماسک در این کشور است. علاوه بر این موضوع، این روزها هجوم مردم آمریکا از روی ترس به فروشگاه های این کشور و خریدهای بیش از حد نیازشان نیز بحرانی دیگر برای ایالات متحده ایجاد کرده است. بحرانی که دولت آمریکا هنوز قادر به کنترل آن نبوده و مطابق گزارش دیلی میل، بسیاری از فروشگاه های آمریکا با کمبود بسیاری از کالاهای اساسی مواجه شده اند.
اقتصاد ایالات متحده نیز این روزها واکنش خوبی به ویروس کرونا نشان نداده است و دولت ترامپ را بیش از هر زمانی سردرگم کرده است.
حقیقتی که هر چند پمپئو به آن اعتقاد ندارد و در سخنرانی چند روز پیش خود گفته بود: "اقتصاد ما شکوفا تر از هر زمانی است"، اما فقط بازار سهام ایالات متحده طی ۷ روز، کاهشی ۱۰ درصدی را تجربه کرده است. کاهشی که حداقل در ۱۰ سال اخیر ایالات متحده بی سابقه بوده است و بی شک تهدیدی جدی در انتخابات ریاست جمهوری نوامبر ۲۰۲۰ برای ترامپ خواهد بود. البته این نکته را باید خاطر نشان کرد که ممکن است این ویروس تبدیل به کابوسی برای ترامپ و دولتش شده باشد و یا بسیاری از سهام داران و شرکت های عمده ی آمریکایی بخشی از دارایی های خود را از دست داده باشند، اما مردم عادی و طبقه متوسط و ضعیف آمریکایی همانند همیشه بیش از همه از بحران ها و مشکلات آسیب خواهند دید. موضوعی که یکی از نشریات پزشکی آمریکا نیز چندروز قبل به آن پرداخته بود و عنوان کرده بود که هم اکنون نزدیک به ۳۲ میلیون کارمند و کارگر آمریکایی بدون مرخصی با حقوق هستند و به دلیل مشکلات اقتصادی مجبورند در مواقع بحران نیز در محل کار حاضر شوند. همچنین در این گزارش آمده بود که در سال ۲۰۰۹ میلادی، ۸ میلیون آمریکایی با داشتن آنفولانزای خوکی نیز به محل کار میرفتند. مضاف بر این، این روزها هزینه تست کرونا برای هر فرد بیمه شده در آمریکا نزدیک به ۱۴۰۰ دلار است. رقمی که تقریبا ۴۰ درصد درآمد یک کارگر آمریکایی در ماه است و شاید این هزینه های سرسام آور، طبقه متوسط آمریکایی را حتی از تست ابتلا به کرونا نیز منصرف کند.
در پایان باید خاطر نشان کرد که هرچند تصورات ما از مدیریت بحران آمریکایی، تصورات مثبت و مطلوبی می باشد اما ایالات متحده نشان داده است که در بسیاری از بحرانهای طبیعی همچون طوفان ماریا در جزیره پورتوریکو یا بحران ویروس کرونا که این روزها بیش از پیش این کشور را فرا میگیرد، در مدیریت و بهبود اوضاع ناموفق است و هرگز نمی تواند نمونه کارآمدی برای سایر کشورها باشد. بیایید مدیریت بحران را از آمریکا نیاموزیم!

^{نویسنده: محمد مهدی عباسی}