نتایج انتخابات ونزوئلا بیانگر رای دوباره مردم به مادورو بود. این امر در حالی رقم خورده است که یک سوال مطرح است و آن اینکه اینکه ونزوئلا به کدام سمت خواهد رفت. بررسی کارنامه ونزوئلا از زمان درگذشت هوگو چاوز تا به امروز نشان میدهد که این کشور با مجموعهای از چالشهای داخلی و بیرونی مواجه است. در عرصه داخلی از یکسو نابسامانی اقتصادی اعتراضهای مردمی را به همراه داشته به گونهای که بسیاری از سیاستهای داخلی و بیرونی ونزوئلا تحت تاثیر مسائل اقتصادی قرار گرفته است. در همین حال جریانهای مخالف دولت که رویکردی غربگرایانه دارند نیز با تحریک احساسات مردمی و بهرهگیری از نابسامانیهای اقتصادی و اجتماعی به قشونکشی خیابانی پرداخته که هم بر اقتصاد و هم بر امنیت ونزئلا تاثیرگذار بوده است.
در همین حال آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی که دومینوی تغییرات در منطقه پس از درگذشت چاوز را در پیش گرفته و تغییرات صورت گرفته در برزیل و سرنگونی دولت روسف، و در آرژانتین حذف ساختار برجای مانده از دوران ریاست جمهوری خانم فرناندز نمودی از این رفتارها بوده که دامنه این بحرانسازی آمریکا به سمت نیکاراگوئه اکوادور و بولیوی نیز کشیده شد. آمریکا البته بازی دیپلماتیکی را نیز آغاز کرد و آن رویکرد به اصطلاح همگرایی با کوبا بود که با سفر اوباما رئیسجمهور سابق آمریکا به اوج رسید. آمریکا با این رویکرد تلاش کرد تا چهرهای مثبت از خود به نمایش گذارد در حالی که همزمان سرنگونسازی نظامهای برزیل و آرژانتین و نیز ایجاد اختلاف میان کشورهای آمریکای لاتین در قالب اتحادیههای مرکوسور و آلبا را اجرا میکرد. البته آمریکا هرگز به وعدههای خود برای برداشتن تحریمهای کوبا عمل نکرد و همچنان تحریمها ادامه دارد.
دیدگاه آمریکا این است که مادورو آخرین فرد از جبهه ضد امپریالیسم آمریکای لاتین است و در صورت سرنگونی نظام ونزوئلا رویاهای ضد آمریکایی در این منطقه نیز با او سرنگون خواهد شد.
با تمام این تفاسیر روند تحولات ونزوئلا نشان میدهد که هر چند این کشور با بیثباتی سیاسی و اقتصادی مواجه شده اما همچنان رویکردهای ضد آمریکایی در این کشور جریان دارد و مردم حاضر به پذیرش سلطه آمریکایی بر کشورشان نیستند هر چند که به نحوه اداره کشور و بویژه در حوزه اقتصادی انتقادهای به دولت داشته باشند.
بر این اساس میتوان گفت که پشتوانهای که موجب پیروزی مادورو در انتخابات شده رویکردهای ضد آمریکایی وی بوده است. در این میان باید توجه داشت که مادورو برای ادامه کار نیاز دارد تا همچنان از حمایتهای گسترده مردمی برخوردار باشد که مقابله با چالشهای داخلی بویژه در حوزه اقتصادی و تقویت ارتباط با کشورهای مخالف آمریکا مولفههای مهم در تحقق این امر خواهند بود هر چند که قطعا آمریکا برای رسیدن به اهداف خود علیه ونزوئلا بیکار نخواهد ماند.
نویسنده: فرامرز اصغری