مسلماً همه ما با واژه امنیت و مشتقات آن برخورد کرده‌ایم، واژه‌هایی همچون: امنیت روانی، امنیت شغلی، امنیت اجتماعی، امنیت جانی، امنیت ملی و... .
از دیرباز امنیت یکی از نیازهای اولیه بشر بوده است و بسیاری از جنگ‌ها و صلح‌ها جهت بدست آوردن و حفظ امنیت رخ می‌داده‌اند. اگر بخواهیم نقش امنیت در زندگی انسان‌ها را بررسی کنیم می‌توان آن را به دو بخش امنیت درونی و بیرونی دسته‌بندی نمود.
امنیت درونی یا همان امنیت روانی، مسلماً مهمترین فاکتور زندگی سالم هر انسانی مي‌باشد. با پیچیده شدن جوامع و پیرو آن روابط اجتماعی، متغیر‌هایی که بر روی امنیت روانی افراد تاثیر مستقیم و غیر‌مستقیم دارند بسیار گسترده گردیده. شغل، طبقه اجتماعی، امید به زندگی، سیاست، عشق، اعتبار اجتماعی و بسیاری موارد دیگر مي‌توانند امنیت روانی افراد را تضمین با مختل نمایند.
در عین حال امنیت اجتماعی و به عبارت دیگر امنیت بیرونی لازم و ملزوم امنیت روانی یک جامعه مي‌باشد. رخداد‌هاي مانند جنگ، سوانح طبیعی، فساد و هرج و مرج‌هاي اجتماعی، تهدید‌کننده امنیت اجتماعی یک جامعه مي‌باشد و به طبع آن تاثیر مستقیمی بر روی امنیت روانی افراد یک جامعه مي‌گذارد.از جهت دیگر بزرگترین دستاورد ادیان الهی حفظ امنیت روحی و روانی انسان‌ها در مقابل پلیدی‌ها و وسوسه‌هاي شیطانی بوده است، در مورد دیگر دستاورد‌هاي اجتماعی بشر نیز می‌توان ردپایی از امنیت را به وضوح مشاهده کرد.
باید توجه داشت برداشت ما از واژه امنیت و عوامل تامین‌کننده آن با توجه به زمان و فرهنگ جوامع مختلف متغیر می‌باشد. ممکن است در برخی از جوامع اقتصاد و معیشت نقشی اساسی در امنیت روانی و اجتماعی افراد داشته باشد و بیکاری، فقر و گرسنگی تهديد اصلی برای امنیت افراد آن جامعه تلقی گردد، در عین حال در دیگر جوامع مشکلات اقتصادی ممکن است کاهش پیدا کرده باشد و مردم از معیشت نسبتا مناسبی برخوردار باشند. در چنین جوامعی ممکن است موارد دیگری از جمله احترام به آزادی‌بیان، آزادی‌هاي فردی، اجتماعی و سیاسی به عنوان امنیت اجتماعی در جامعه به حساب آید. درجامعه امروز ایران و با توجه به ساخت اجتماعی آن مقوله امنیت روانی و اجتماعی بسیار حائز اهمیت است و باید توجه داشت بسیاری از مشکلات و مفاسدی که جامعه امروز ما را تهديد مي‌کند ریشه در موارد دیگری دارد، که حل آن به جز ریشه‌یابی مسائلی که مستقیما امنیت روانی و اجتماعی افراد را تهديد می‌کند مقدور نباشد.
امنیت نه تنها یکی از مهمترین وظایف و کارکردهای دولت‌ها در عصر مدرن است، بلكه بزرگترین دغدغه هر نظام سیاسی است که با عناصر اقتصادی، ایدئولوژیک، فرهنگی، اجتماعی و نظامی پیوند خورده است. اهمیت این موضوع البته به نظر مي‌رسد که در میان کشورهای در حال توسعه دو چندان باشد؛ زیرا امنیت در این کشورها، امر پیچیده‌ای است و پیوندهای موجود میان ابعاد گوناگون آن، عامل پیچیدگی بیشتر آن است. یکی از موضوعاتی که از دهه ۱۹۸۰ به این‌سو، در دستور کار محققان و علاقمندان امنیت پژوهی قرار گرفته است، موضوع دایره و ابعاد امنیت است. فرا گذشتن از منحصر دیدن امنیت در بعد نظامی، گرچه دستاورد بزرگی بوده و هست اما تا مشخص شدن ابعاد گوناگون و زوایا و ابهامات فراوان آن، راه طولانی باید پیموده شود. البته بايد اذعان و تصديق نمود، امنيت يكي از عناصر بنيادي بعد سياسي نظم اجتماعي محسوب مي‏گردد و داراي ابعاد متنوعي است كه شامل ذهني و عيني، داخلي و خارجي، فردي و جمعي مي‏باشد و از لحاظ گستره نيز شامل حيطه‏هاي ملي، منطقه‏اي و جهاني است، از جنبه سطح به سطوح خرد و كلان تقسيم مي‏شود. هر يك از اين ابعاد، گستره و سطوح امنيت به نوبة خود به خرده ابعاد ديگري تقسيم مي‏شود، براي مثال، امنيت در سطح خرد مي‏تواند شامل امنيت جاني، امنيت مالي، امنيت فكري، امنيت بياني، امنيت اخلاقي، امنيت شغلي و امنيت حقوقي باشد و امنيت در سطح كلان نيز مي‏تواند زيرسطوح اقتصادي، سياسي، اجتماعي، فرهنگي، نظامي و طبيعي يا زيست‌محيطي را در بر بگيرد.
شناخت اندیشه اجتماعی متفکرانی که خارج از چارچوب‌هاي رایج در علوم اجتماعی مي‌اندیشیده‌اند، بدون علم و احاطه به تعریفی که از آنها از هستی، انسان و جامعه ارائه داده‌اند، نه تنها چندان صحیح به نظر نمی‌آید، بلکه حتی گاه مي‌تواند زمینه پیدایش استنتاج گمراه‌کننده و انحرافی باشد. بر این اساس كتاب حاضر با بيان مباحث كليدي، به تدوین اصول و مبانی اندیشه‌ها در باب امنیت و ابعاد آن پرداخته و بر مبنای این اصول، به توصیف جدیدی از ابعاد امنیت دست یافته است.
امنیت در مكتب اسلام و در نزد عقلا و صاحبان فكر ابزار است نه هدف. کما‌اینکه کل سیاست نیز ابزار است. ابزاری در خدمت سیر الی‌الله در دنیای فانی طبیعت. به دیگر سخن امنیت بخشی از سیاست است و سیاست خود متاثر از نگاه هستی‌شناسانه و انسان‌شناسانه اوست. اگر سیاست و حکومت را ظرفی بدانیم که ارزش‌هاي یک ملت در آن حفظ مي‌شود و از قوه به فعلیت در می‌آید، امنیت کارکردش ایمن ساختن و هموار کردن این شرایط است. مآلا اینکه نگاه هستی و انسان‌شناسانه منجر به این مي‌شود که نگرشی همه‌جانبه به امنیت و ابعاد آن داشته باشيم. در اين رویکرد علاوه بر جنبه‌هاي نظامی، سیاسی، فرهنگی و... که بُعد مادی امنیت را تشکیل مي‌دهند، بُعد غیر‌مادی و فرا دنیوی امنیت جوامع انسانی نیز بسیار مهم و تعیین‌کننده است.