روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی با برشمردن جزئیاتی تازه درباره ماجرای استعفای نخستوزیر لبنان در ریاض، نوشت: «سعد الحریری فکر میکرد قرار است با محمد بن سلمان به صحراگردی برود اما نامه استعفا به او دادند».
«سعد الحریری نخستوزیر لبنان ساعت ۸:۳۰ صبح به اداره سلطنتی سعودی فراخوانده شد؛ ساعتی که طبق استانداردهای پادشاهی (سعودی) خیلی زود بود.
آقای الحریری، متحد دیرینه سعودیها آن روز صبح لباس جین و تیشرت پوشید و فکر میکرد که قرار است با محمد بن سلمان ولیعهد در صحرا چادر بزند اما تلفنهای همراهش را از او گرفتند و مورد اهانت نیروهای امنیتی سعودی قرار گرفت. پس از آن، نهایت بی احترامی و بی آبرویی به او وارد شد. به او متن از قبل نوشته شده درباره سخنرانی استعفایش داده و مجبور شد در شبکه تلویزیونی سعودی آن را بخواند. به نظر میرسید دلیل واقعی احضار به ریاض پایتخت سعودی، استعفا دادن تحت فشار و علنا مقصر خواندن ایران بود انگار اینکه او یک کارمند(سعودی) بود و نه رهبر یک کشور مستقل.
قبل از اینکه او به شبکه تلویزیونی عربستان سعودی برود، حتی اجازه رفتن به خانهاش در ریاض هم به او داده نشد و مجبور شد از نیروهای امنیتی بخواهد برایش کت و شلوار بیاورند. هر چند این سریال عجیب و غریب به نظر میآمد اما تنها یک بخش از داستان شاهزاده محمد، ولیعهد جوان و بلندپروازی است که مصمم به تغییر ساختار قدرت نه فقط در کشور خود بلکه در کل منطقه بود.
او در وطنش، صدها شاهزاده و بازرگان سعودی را زندانی کرده است و در خارج از کشورش، در یمن جنگ به راه انداخته و در حال مقابله با قطر است. روزی که به آقای الحریری برای دادن گزارش به ریاض دستور داده شده بود، او فقط یک مهره سرباز در درگیری کلی شاهزاده ولیعهد برای مهار و کنترل اهداف و بلندپروازیهای منطقهای رقیب قدیمی کشورش، ایران بود. شاهزاده محمد، پیشتر جنگ با شورشیان مورد حمایت ایران را در کشور همسایه یمن به راه انداخت و در باتلاق آن گیر افتاده است. او قطر را محاصره کرده بود و فقط باعث شد که این کشور خلیج (فارس) به ایران نزدیکتر شود.
داستان نخستوزیر لبنان، یک مثال تازه از عجله و بیپروایی رهبر جدید برای تغییر دادن آنچه عربستان سعودی برای سالها روی آن کار کرده است، بود اما این اقدام عواقب ناخواستهای را در محیط پیچیده کنوین منطقه ایجاد کرد. حالا آقای الحریری با محبوبیتی تازه بر سر کار است و حزبالله قویتر از قبل است.
دو مقام ارشد لبنانی و چند دیپلمات غربی گفتند که با توجه به بالا گرفتن خصومتها، مقامات لبنانی برای عملی نشدن آنچه که آنها طرح عربستان سعودی برای بی ثبات کردن اردوگاههای پناهندگان و مهاجران فلسطینی در لبنان میپنداشتند، تلاش کردند.
همچنین نگرانیهایی در بیروت درباره این موضوع وجود داشت که عربستان سعودی یا متحدانش لبنانیاش درصدد ایجاد یک شبه نظامیان ضد حزبالله در اردوگاهها یا جاهای دیگر باشند. چنین توطئههایی عملی نشد و یک مقام سعودی هم گفت که حتی چنین موضوعاتی مورد بررسی هم قرار نداشت. برخی مقامات غربی و عربی میگویند هنوز نمیدانند سعودیها با چنین فتنه و دسیسهای (استعفای الحریری) امیدوار به دستیابی به چه چیزی بودند. چند تن از آنهااین موضوع را رد نکردند که شاید هدف (ریاض) تحریک به ایجاد آشوب داخلی یا حتی جنگ در لبنان بود.
به گفته برخی مقامات، آقای الحریری اواخر اکتبر از ریاض دیدن کرد و فکر میکرد سعودیها را به این فهم رسانده که او برای اجتناب از بن بست سیاسی در لبنان، نیاز به سازش با حزبالله دارد. او پس از بازگشت به بیروت و به منظور تسکین دادن به سعودیها، از طریق واسطهها از حسن نصرالله رهبر حزبالله خواست که لحن سخنرانیهای تند خود علیه جنگ ویرانگر عربستان سعودی و شخص شاهزاده محمد را کم کند.
۱۳ نوامبر بود که آقای الحریری با علی اکبر ولایتی مقام ارشد ایرانی در بیروت دیدار و همکاری ایران با لبنان را تحسین کرد. شاید این موضوع، آخرین ضربه به سعودیها بود که موجب بازخواست حریری شد.