جادوی زبان است که امروزه هر بازی زبانی و زبان بازی برنامه ای را قانون می‌نامند!
جادوی زبان است که روش های غلط و چندین بار آزموده گذشته در تدوین، تصویب، تایید، ابلاغ، اجرا و نظارت بر چشم انداز بیست ساله، سیاست های کلی، برنامه های توسعه پنج ساله و سالانه بارها و بارها و باز هم تکرار می گردد که شاید این بار جواب دهد! جادوی زبان است که در دنیای ابرمتن‌ها و بینامتنیت هر ناجور متنی را قانون بپنداریم! جادوی زبان است که تحقق هر هدف فضایی و دست نیافتنی را، محقق شده انگاریم و هر سالاد نامتجانس کلمات را به عنوان قانون، معجون شفابخش برای آینده کشور بدانیم!
جادوی زبان است که باید بدون قدرت تشخیص و پیش بینی تحقق اهداف قانون، برای آن پیشاپیش سوت و کف و هورا بکشیم!
جادوی زبان است که دلسوزانه اما بدون علم و آگاهی لازم و کافی برای آینده ایران اسلامی قانونگذاری می‌کنیم! جادوی زبان است که با ساده اندیشی و ساده انگاری زاید الوصف در قانونگذاری به پیش بینی رفتارهای سیستم های پیچیده انسانی و پیچیدگی سیستم های اجتماعی بپردازیم! جادوی زبان است که با اینکه ملاکی برای شناسایی قوانین کارآمد از ناکارآمد در نزد مسئولین کشور وجود ندارد، همچون گذشته فرصت‌های پیش روی انقلاب اسلامی همچون برگ درختان در پاییز بی تدبیری‌ها و قوانین ناکارآمد خزان می‌شود!
جادوی زبان است که متولیان نظام قانونگرایی کشور، هر یک مثنوی هفتاد من برای توجیه کار ناکرده خود دارند و افسوس که از پیشرفت جامعه بر اساس قوانین موجود خبری نیست! جادوی زبان است که ندانیم که تکرار چندباره گزاره های شیک و یا مقدس با عنوان قانون دلیل بر تحقق آنها نیست! جادوی زبان است که قوانین کارآمد و ناکارآمد را چنان درهم می آمیزد که تشخیص آن جز برای اندیشمندان ژرف اندیش ممکن نیست!
جادوی زبان است که حقیقت را همان گونه که نزد اهل تحقیق و پژوهش آنچنان زیبا می نمایاند که نزد اهل سیاست به دشواری پنهان می‌کند! جادوی زبان است که همیشه برای گفتن پیرامون قانون و قانونگرایی حرفی وجود دارد مخصوصاً از جانب کسانی که مشکلات امروز زندگی مردم نتیجه کار مستقیم یا غیر مستقیم آنهاست! جادوی زبان است که در نظام قانونگرایی کشور، آینده را با لطایفی شیرین می آراید تا با لذت مسیری را بپیماییم که سرانجامی جز حقیقت تلخ تشدید مشکلات زندگی مردم ندارد! جادوی زبان است که زبان واقعی قانون و قانونگرایی روی حقیقی خود را به ما نشان نمی دهد و جز بازی های مجازی زبانی در نظام قانونگرایی کشور، چیزی نصیب مردم ایران نشده و نمی شود!
جادوی زبان است که بسیاری از مدیران و برنامه ریزان گذشته و اکنون ایران در زبان مجازی قانون و قانونگرایی متولد شده، زندگی می‌کنند و می میرند اما هیچگاه به حقیقت و زبان قانون و قانونگرایی واقف نشده و نمی شوند! جادوی زبان است که کتابچه آرزوهای بدون فرجام خود را قانون بنامیم و برای دست یابی به آنها باز هم آرزو کنیم و دست به دعا برداریم! جادوی زبان است که هر نوشتاری سلیقه‌ای را بدون احراز دلایل علمی و پشتوانه عملی روا، پایا و مانا، نسخه بی‌بدیل قانون پیشرفت برای یک ملت بدانیم! جادوی زبان است که ناتوانی ها را می‌پوشاند و نادانی‌ها را از نظرها پنهان می‌سازد تا از درک حقیقت قانون و قانونگرایی باز بمانیم!
جادوی زبان است که بدون آگاهی از مبانی نظری و کاربردی قانون و قانونگرایی با چینش خطی کلمات غیر یکپارچه برای رفتارهای سیستم پیچیده و اجتماعی، نسخه شفا بخش ارائه می کنیم! جادوی زبان است که اهداف غیر دست یافتنی قوانین را دست یافتنی و تدابیر غیر اجرایی قوانین را اجرایی و آمال بر باد رفته گذشته را قابل دسترس برای آینده جلوه می دهد! جادوی زبان است که بازی با کلمات و پازل جملات دل انگیز را در قالب قانون در خواب چنان واقعی نشان می‌دهد که در بیداری با جدیت به دنبال تحقق آن بگردیم! جادوی زبان است که محدودیت‌های شناختی انسان در قانون و قانونگرایی، پدیده های اجتماعی را آنچنان ناچیز می‌دارد که همانند کسی باشیم که بدون هر گونه شک و تردید در شبی تاریک و در اتاقی تاریک به دنبال گربه سیاهی بگردد که در آنجا نیست!
جادوی زبان است که در قوانین و اسناد فرا و فرودست کشور، واژگان و گزاره‌های والا و ارزشمند برخاسته از مکتب نورانی اسلام اینچنین ناشیانه به مسلخ ناکارآمدی ها فرستاده شود تا همچون گذشته برای پاسخگویی علل و آثار بروز مشکلات در زندگی مردم باز هم از اسلام، قرآن، انقلاب و رهبری هزینه شود!
جادوی زبان است که تفکر و زبان قانون و قانونگرایی را از هم متمایز جلوه می دهد که همیشه ساده ترین، اولین و کوتاه ترین راه را بهترین راه بدانیم که این خود آغاز انحراف از معیارهای قانون و قانونگرایی اصیل است!
جادوی زبان است که قانون و قانونگرایی که همانند شعر نغز شاعران و سخنان ناب متفکران، دارای اصالت، انحصار و غیر تکرار شونده است، با ناگزاره‌های غیر اصیل و تکراری بیالاید و گمراهمان کند! جادوی زبان است که هر کس یا هر جناح سیاسی (اعم از اصولگرا و اصلاح طلب)، رشته کلمات و پاره متن های کپی شده خود را عین حق و حقیقت می داند گویا که باعث و بانی این همه مشکلات ریز و درشت در زندگی مردم خود آنهایند! جادوی زبان است که تقسیم کار ملی در قانونگرایی، جناح های سیاسی و شخصیت‌های حقیقی و حقوقی کشور خود را مسئول و پاسخگوی مشکلات زندگی مردم نمی دانند و همواره دیگران را مقصر می دانند!! و در پایان باز هم جادوی زبان است که توجیه گری و فرافکنی را نزد تقسیم کار ملی قانونگرایی بجای پاسخگویی و شفافیت مطرح می‌سازد تا همچون گذشته حل مشکلات زندگی مردم به آینده‌ای نامعلوم حواله شود (شاید وقتی دیگر)!

^{نویسنده: دکتر محمدرضا ناری ابیانه}