تنشها میان روسیه و غرب ( اروپا و آمریکا) یکی از مباحث مطرح در عرصه جهانی است بگونهای که حتی برخی از احیای جنگ سرد سخن می گویند. نکته قابل توجه در مناسبات طرفین آنگه آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان پس از نشست مجازی سران اتحادیه اروپا گفت که این اتحادیه تصمیم گرفت تا تحریمهای اقتصادی علیه روسیه را تمدید کند.اتحادیه اروپا از سال ۲۰۱۴ و در پی درگیریها در شرق اوکراین، تحریمهای اقتصادی علیه روسیه اعمال کرد.وزارت خارجه روسیه نیز پیشتر گفته بود که مقامات برخی کشورهای اروپایی پیام دادهاند که سیاست کنونی اتحادیه اروپا در مورد روسیه به نفع این کشورها و اوضاع کنونی جهان نیست. حال این سوال مطرح میشود که چرا اروپا چ نین اقدامی صورت داده است؟ برخی بر این عقیدهاند که اقدام اروپا برگرفته از اهداف آنها در قبال اوکراین است. اوکراین به عنوان کشوری که از دامان روسیه به دامان اروپا رفته به عنوان نشانه تعهد پذیری اروپا در قبال اقمار شوروی سابق و اروپای شرقی شناخته میشود. عقب گرد اروپا در قبال روسیه در شرایطی که موضوع کریمه همچنان باقی است میتواند خدشه به اعتبار اروپا در این مناطق وارد ساخته که مانعی بر سر سیاست های توسعه طلبانه اروپا و ناتو در این مناطق است. بر این اساس بخشی از سیاست تحریمی اروپا را در چارچوب اهداف آنها در قبال اروپای شرقی میتوان جستجو کرد.
نکته دیگر آنکه اروپاییها نیز مانند آمریکا با بحران ناتوانی در مهار کرونا مواجه شدهاند که آمار بالای تلفات و نیز رسوایی سرقت و دزدی کشورها از یکدیگر برای تامین نیازهای بهداشتی و دارویی بر میزان پیامدهای جهانی آن افزوده است. اکنون این سناریو مطرح است که اروپا با رویکرد تحریمی علیه روسیه و البته چین و ایران به دنبال انحراف افکار عمومی از بحرانهای داخلی اش و به نوعی نمایش اقتداری ظاهری است. البته نباید فراموش کرد که رفتارهای اروپا تا حدود زیادی نیز برگرفته ذاز همراهی آنها با سیاستهای آمریکاست. اروپایی که به دلیل تعرفههای اقتصادی آمریکا می رود تا با بحران اقتصادی مواجه شود بر این تصور است که با همراهی با واشنگتن علیه ایران، چین و روسیه میتواند از فشارهای آمریکا بکاهد که تاکنون این امر محقق نشده است. به هر تقدیر میتوان گفت که تحرکات اروپا در قبال روسیه بر گرفته از چالشهای درونی و بیرونی این اتحادیه است بویژه اینکه بسیاری از مقامات و کارشناسان اروپایی از احتمال فروپاشی این اتحادیه در پی ناتوانی در مهار کرونا سخن گفتهاند.
نویسنده: فرامرز اصغری