این روزها در حالی آمریکا و اروپا ادعای مذاکره هستهای با ایران و البته ضرورت بازگشت آمریکا به برجام را سر میدهند که راز چرایی این اصرار را در مواضع سران سعودی می توان جستجو کرد چنانکه وزیر خارجه سعودی با تکرار ادعاهای این کشور علیه ایران مدعی شد، به ریاض اطمینان داده شده است که برنامه موشکی و رفتارهای منطقهای ایران در توافق جدید با تهران گنجانده خواهد شد.
آمریکا و اروپا ادعا دارند که برای تعامل با ایران به دنبال زنده نگاه داشتن برجام هستند. البته آنها تعهد پذیر شدن ایران به تعهدات برجامی را ملاک این ادعا عنوان کرده و در ازای این تعهد پذیری نیز صرفا بازگشت امریکا به برجام را مطرح می کنند. آنها وعده لغو تحریمها را می دهند در حالی که در عمل اقدامی برای تحقق این امر صورت نمی دهند. در این میان جمهوری اسلامی تاکید دارد که لغو تحریمها و راستی آزمایی این لغو به صورت یکباره و نه گام به گام تنها راه بازگشت ایران به تعهدات است.
در این میان غربیها در حالی بازگرداندن ایران به تعهدات بدون لغو تحریمها را مولفهای برای شکستن جایگاه جهانی ایران و جلوگیری از الگو شدن آن برای جهان می دانند که همزمان به دنبال بازگرداندن مجانی آمریکا به برجام هستند. باز گرداندنی که در کنار بهره گیری از برجام برای فشار بر ایران بویژه شرطی نگاه داشتن اقتصاد ایران، برای اهداف کلان تری می باشد. اهدافی که در گذشته غرب آشکارا مطرح می کرد و اکنون آن را به برخی مهره های منطقه ای سپرده است.
در این چارچوب «فیصل بن فرحان» وزیر خارجه سعودی در مصاحبه با شبکه فرانس ۲۴ مدعی شد، به ریاض اطمینان داده شده است که هرگونه توافق جدید با ایران درخواستهای بیشتری در زمینه برنامه موشکی این کشور و همچنین حمایت تهران از گروههای نظامی در منطقه را شامل خواهد شد. وی گفته، ما مطمئن هستیم که جامعه بینالمللی سخت کار خواهد کرد تا اطمینان حاصل کند که نقصهای توافق هستهای به مرور مرتفع خواهد شد و بی ثباتی منطقهای ناشی از فعالیتهای ایران برطرف میشود.وزیر خارجه سعودی در ادامه تاکید کرد، هیچ کانال غیرمستقیمی بین ریاض و تهران وجود ندارد اما عربستان سعودی آماده است در صورت تغییر رفتارهای ایران وارد مذاکره شود.
وزیر خارجه عربستان سعودی روز شنبه در گفتوگو با شبکه آمریکایی «سی ان ان» هم خواستار مشارکت در مذاکرات هستهای ایران شد و آن را فرصت گفتوگو میان عربستان سعودی و ایران و احتمال توسعه روابط بین آنها تا سطح مشارکت خواند. در این میان خطیب زاده در واکنش به مواضع مقامات عربستانی درباره مذاکرات با ایران گفت: متاسفم که همچنان شجاعت گفتگوی خارج از قدرتهای فرامنطقهای در ریاض شکل نگرفته است. نگاه ریاض همچنان به خارج از منطقه است و این مانع است. همزمان با ادعاهای سعودی و در آستانه نشست امروز وین میان ایران و گروه ۱+۴ ، امریکا بازی روانی برای سوق دادن ایران به تن دادن به خواستههای غرب در وین را در پیش گرفته است. «جلینا پورتر» معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در یک جلسه توجیهی درباره برجام به خبرنگاران گفت، واشنگتن لغو هیچ تحریم خاصی را پیش بینی نمیکند و در طول جلسه روز سه شنبه در وین فقط گامهای تسهیل تحریمها مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
نکته قابل توجه آن است که آمریکایی ها همچنان وعده لغو تحریمها را در ازای اقدام عملی و نهایی ایران برای بازگشت به تعهدات برجامی عنوان می کند که تکرار همان فریب کاری در دوران امضای برجام است که ایران تعهدات خود را انجام داد اما غرب هرگز به تعهداتش عمل نکرد.
نکته دیگر آن است که آمریکا در حالی ادعای مذاکره برای مقابله با رفتارهای منطقه ای ایران را مطرح می کند که خود همچنان به رفتارهای بحران ساز در منطقه ادامه می دهد چنانکه کری نماینده ویژه رئیسجمهور آمریکا در امور آب و هوایی درباره کاهش حضور نظامی این کشور در غرب آسیا مدعی شد واشنگتن به دلایل مهم و استراتژیک و به دلیل وجود برخی مسائل حل نشده، به حضور و مشارکت خود در منطقه ادامه خواهد داد. وی در پاسخ به سوالی درباره مذاکرات برجامی که قرار است امروز در وین اتریش برگزار شود هم اظهارنظر کرد و در پاسخ به این سوال که آیا سیاست حداکثری دولت سابق آمریکا، که همچنان در دولت بایدن هم ادامه یافته، این کشور را در شرایط بهتری نسبت به سال ۲۰۱۵ که برجام امضا شد قرار داده، گفت: فکر نمیکنم که مناسب باشد در این زمان درباره مذاکرات نظری بدهم. رفتارهای منطقهای آمریکا که با حمایت از تروریسم و رژیم صهیونیستی صورت میگیرد سندی دیگر بر غیر قابل اعتماد بودن آمریکاست.