دو مناظره بین شش کاندیدای ریاست جمهوری برگزار شده و تنها یک مناظره برای ارائه برنامه‌های کاندیداها باقی مانده است مناظره‌ای که در خاطر برخی از کاندیداها به اشتباه دوئل نام گرفته است!
از چند روز قبل تهدید رئیس کنونی دولت و معاون اولش که به کاندیدای پوششی شهره است، درباره افشای برخی اطلاعات و توئیت نوشته آنها درباره حمله به رقیب منتشر می‌شود، تهدیداتی که از آن می‌توان به این نتیجه دست یافت که تیم فعلی برای ادامه مسیرش حاضر است هر کاری انجام دهد! شاید این تعبیر درستی از سخنان دو کاندیدای اعتدال‌گرا و اصلاح‌طلب نباشد اما اظهارات و توئیت نوشته‌های آنها ذهنیت مردم را به آن سمت برده که این دو می‌خواهند به جای ارائه عملکرد چهار ساله دولت و برنامه‌های چهار سال بعدی برای احیای آن رویه غیرمعمولی را که توسط کاندیدا در مناظره دوم پیش گرفته شد، ادامه داده و به حواشی و دولت قبل و ارائه مستندات بی‌ارتباط و یا اتهامات اثبات نشده بپردازند!! نکته‌ای که قطعا خوشایند هیچ فردی که کشور و اعتلای آن را دوست دارد، نیست. اما این واقعیت است که برخی‌ها میدان مناظره و بحث و تبادل نظر درباره کارها را با میدان دوئل و استفاده از هر روشی برای از بین بردن رقیب اشتباه گرفتند، اشتباهی که امیدواریم تا قبل از پیاده شدن آن با تذکر دلسوزان اصلاح شود.

اتفاقات خاص مناظره دوم
در اینکه اصل مناظره برای آشنایی مردم با افکار و برنامه‌های کاندیداها است، هیچ شکی نیست اما مواردی در مناظره دوم مطرح شد که قابل تامل البته قابل تذکر به آنهایی است که شاید ناخواسته به ورطه حاشیه کشیده شدند.
نکته مهمی که در مناظره دوم دیده شد و مورد انتقاد مردم و البته برخی کاندیداها هم قرار گرفت، پاسخ ندادن به سوالات مطروحه و حاشیه رفتن کاندیداها بود که گاهی برای مردم حوصله سربر می‌شد. برای نمونه روحانی و جهانگیری و در بخشی از صحبت‌های قالیباف به جای پاسخ به این سوال مجری که چگونه می‌توان بر شتاب علمی افزود و جایگاه علمی کشور را در عرصه جهانی سریع‌تر ارتقا بخشید؟ مباحث حاشیه‌ای مطرح شد. هر سه این افراد درباره واردات دختر وزیر و کارهای غیرقانونی صورت گرفته توسط وزیر آموزش و پرورش صحبت کرده و در دفاع و رد این اقدام ایراد سخنرانی پرداختند اما مردمی که دوست داشتند برنامه‌های این افراد را برای توسعه علمی کشور بدانند ناکام ماندند.
در باقی سوالات نیز این اتفاق تکرار می‌شد و از طرح بحث پخش نشدن ربنای شجریان در تلویزیون و اسکار فرهادی تا موارد بی‌ارتباط با موضوع همه بحث‌های خسته کننده‌ای بود که تنها وقت مردم و هزینه رسانه ملی را به هدر داده و کار مثبتی در این زمینه ارائه نمی‌شد که همه و همه می‌تواند در صورت صلاحدید کاندیداها اصلاح شود.
نکته مهم این بود که برخی کاندیداها از ابتدا در پاسخ به سوالات روش حاشیه رفتن و یا روخوانی را برگزیده بودند و برخی دیگر هم به واسطه طرح مباحث خارج از برنامه مجبور به پاسخگویی به کاندیدای خارج زده، شده و از برنامه خود باز می‌ماندند و به نوعی غافلگیرانه در حاشیه وارد می‌شدند. که می‌توان گفت آنهایی که تجربه به حاشیه کشیده شدن را در مناظره دوم داشتند می‌توانند بهتر روی برنامه‌ها و گفتارشان مدیریت کنند تا حتی در صورت به حاشیه رانده شدن توسط کاندیدای رقیب به این عرصه وارد نشده و حقوق مردم را در شنیدن پاسخ به سوالات زیرپا نگذارند.

خط و نشان‌های قبل از مناظره سوم
اما نکته مهم صحبت‌های بعد از مناظره دوم بود که مستقیم و غیرمستقیم از سوی کاندیداها بیان می‌شود، جهانگیری توئیتی با عنوان اینکه می‌توان در مناظره دوم سکوت کرد اما در مناظره سوم توفانی ظاهر شد به نوعی به این موضوع اشاره داشت که می‌خواهد در مناظره سوم متفاوت عمل کند.
اما روحانی هم با طرح مسایل حاشیه‌ای در هفته اخیر فضا را برای به حاشیه بردن مناظره مساعد کرده است و به نظر می‌رسد تمایلی به بیان کارهای اقتصادی چهار ساله دولت و ضعف‌ها و کمبودها ندارد و نگران به چالش کشیده شدن این برنامه‌هاست برای همین است که بیشتر در طول این هفته سعی کرده که مسایلی مانند دیوارکشی و مواردی از این دست را به رقبا نسبت دهد تا شاید مناظره سوم بیشتر به طرح مسایل خارج از بحث طی شده و وارد نقد اقتصادی دولت که به عقیده بسیاری از کارشناسان محلی برای دفاع باقی نگذاشته است، نشوند.
اما آنچه بیش از همه مردم ومسئولان دلسوز را نگران می‌کند محل دوئل دیدن میز مذاکره‌ای است که در داخل کشور با هدف ارائه برنامه کاندیداها برای انتخاب بهتر مردم تشکیل شده است؛ چراکه این تصور اگر تحقق یابد و در آخرین مناظره اجرایی شود معلوم نیست چه بداخلاقی را در جامعه توسعه دهد.
بر همین اساس است که می‌نویسیم کاندیداها پیش از هر اقدامی یادشان نرود که همه آنها قرار است خدمتگزار مردم در جمهوری اسلامی باشند و قرار نیست نشستنشان روی صندلی ریاست به قیمت غبارآلود ساختن جامعه و رواج بداخلاقی و تحریک مردم صورت گیرد. چراکه قطعا مردم هم این رویه را از سوی کاندیدایی که حمایتش می‌کنند نپذیرفته و به آن کاندیداها رای نخواهند داد. در عین حال طرح چنین مسایلی که خواسته و یا ناخواسته بیان می‌شود، فرصتی را برای نفوذ خارجی و فرصت‌طلبانی که دنبال ضربه زدن به جمهوری اسلامی هستند فراهم می‌کنند که قطعا مورد پذیرش هیچ کدام از مردم و مسئولان نخواهد بود.

^{مائده شیرپور}