امضای توافق هسته‌ای ایران با ۱+۵ و اجرای برجام منوط به ۹ پیش شرط مقام معظم رهبری بود؛ پیش شرط‌هایی که یکی از بندهای آن لغو تمام تحریم‌ها در روز اجرای برجام بود اما دیروز دو ساله شدن برجام هم گذشت و دریغ از یک روز تعهد آمریکا به این توافق بین‌المللی!
حتی رسانه‌های آمریکایی نیز ضمن اشاره به نقض عهدهای مکرر آمریکا در قبال برجام احتمال برچیده شدن این توافق را دور از انتظار ندانستند! جالب‌تر اینکه آمریکا به جای تعهد به اجرای برجام هر سه ماه یکبار تحریم‌های ضد ایرانی خود را تمدید می‌کند.
تیم مذاکره کننده کشورمان چنان گوی سبقت را از طرف غربی ربود و به تمام تعهدات خود در کمترین زمان ممکن عمل کرد که انتظار می‌رفت در روز اول برجام همه این تحریم‌های ظالمانه علیه ملت ایران برچیده شود اما هرچه صبر کردیم چیزی جز نقض عهدهای مکرر از طرف مقابل چیزی عاید ملت ایران نشد!
در اینکه آمریکایی‌ها بویژه رییس جمهور جدید این کشور اساسا اعتقادی به برجام ندارد و در زمان انتخابات نیز کری‌خوانی‌های مختلفی علیه توافق هسته‌ای و برجام از وی شاهد بودیم یک نکته است و اینکه آینده برجام در چنین شرایطی چه فرجامی خواهد شد نیز موضوع دیگری است.
البته قرار است که مجلس شورای اسلامی برای مقابله با این نقض عهدهای مکرر آمریکا یک طرح قاطعانه تصویب کند اما سخنی با اعضای تیم مذاکره کننده کشورمان داریم.
به تلاش‌های شبانه روزی آنها برای احقاق حقوق صلح‌آمیز هسته‌ای ملت ایران واقفیم اما در برخی مواقع عملکردهای منفعلانه و لبخندهای نابه جا و اعتماد بیجا به آمریکا سبب شده تا دشمن ملت تا این اندازه وقیح و گستاخ شود و ازهم اکنون به بعد نیاز است با دیپلماسی انقلابی پاسخ این دشمنان فریبکار را بدهیم.
در همین رابطه روزنامه آمریکایی «هافینگتون‌پست» در گزارشی نوشت که با گذشت دو سال موفقیت‌آمیز از اجرای برجام، واشنگتن می‌بایست سالگرد توافق تاریخی هسته‌ای با ایران را جشن بگیرد اما «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا در حال نقض این توافق است و موجبات از بین بردن آن را فراهم می‌کند.
این گزارش سپس ادامه داد که با گذشت هر روز، باور این مسئله سخت است که اقدام ترامپ در نقض برجام از روی اشتباه و نه از روی بدخواهی است. دولت آمریکا به روزهایی نزدیک می‌شود که می‌بایست پایبندی ایران به مفاد برجام را تأیید کند اما بنا به گزارش هافینگتون پست، تأیید پایبندی ایران به مفاد برجام به مفهوم آن نیست که آمریکا نیز به این توافق پایبند است.
این گزارش اینگونه ادامه داد، در حالیکه برجام دو ساله می‌شود، تمامی طرفین این توافق هسته‌ای باید سه نکته کلیدی را درباره برجام درنظر بگیرند. نکته اول این است که در حال حاضر روشن و واضح است که دولت ترامپ قصد سرپیچی کردن از تعهدات کامل آمریکا در قبال برجام دارند تا تجارتی که با ایران وعده بودند را محدود کنند. بعنوان مثال، در نشست خبری کاخ سفید، مشخص شد که ترامپ، وقت خود در نشست گروه ۲۰ در شهر هامبورگ را صرف ترغیب کشورهای دیگر به توقف تجارت با ایران، کرد.
این دستورالعمل به رهبران جهان، جدیدترین زنجیره از شواهدی است که نشان می‌دهد آمریکا به تعهداتش در قبال برجام پایبند نیست.
این تعهدات تنها شامل لغو رسمی تحریم‌های هسته‌ای ایران نمی‌شود بلکه بر تعهداتی مبنی بر خودداری از هر سیاستی که به صورت مستقیم و ناخوشایند بر عادی‌سازی روابط تجاری و اقتصادی با ایران تأثیر بگذارد و هر اقدامی که با روح و مفاد برجام در تناقض باشد و مانع اجرای برجام شود، تأکید دارد.
نکته دوم این است، دولت ترامپ تلاش می‌کند تا رویکردهای نافرجام گذشته را در پیش بگیرد. دولت بوش به محض آنکه قدرت را به دست گرفت، تعهدات آمریکا در قبال چارچوب‌های مورد توافق در خصوص کره‌شمالی را نادیده گرفت و موجب شد که کره‌شمالی از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای کناره‌گیری کند.
نومحافظه‌کاران هم‌اکنون تلاش می‌کنند که همان سیاست فاجعه‌بار را در قبال ایران در پیش بگیرند و دولت ترامپ در همین راستا، اقدامات عمدی برای نقض برجام و تحریک ایران به واکنش به این اقدامات در پیش گرفته است.
این گزارش سپس نوشت، تاکنون، تأثیر سیاست ترامپ در واقع تنها در راستای منزوی کردن کردن آمریکا بوده است. جالب‌تر اینکه هفته آینده، کمیسیون مشترک برجام قرار است در خصوص اجرای برجام با یکدیگر دیدار کنند و احتمال می‌رود که تمرکز اصلی این نشست، عدم پایبندی آمریکا به مفاد برجام است.
هافینگتون‌پست گزارش کرد که آمریکا دیگر یک عضو سازنده برجام نیست و باقی طرفین برجام اعلام کرده‌اند که صرفنظر از اقدامات ترامپ، همچنان این توافق را پیش می‌برند.
نکته نهایی این است که دولت «باراک اوباما» رئیس‌جمهور سابق آمریکا قبل از آنکه بتواند پیشرفت‌های بیشتری را در زمینه برجام حاصل آورد، به پایان کار خود رسید و دولت ترامپ به دنبال آن است که اختلاف‌نظراتی را که ۶ ماه پیش کار بر روی آن آغاز شده بود را بیشتر کند.
هافینگتون‌پست گزارش کرد، زمان آن رسیده است که مسیر سیاست ترامپ تغییر کند زیرا مسیر کنونی آمریکا در قبال برجام باید زنگ خطری برای آنهایی باشند که معتقدند جنگ بیشتر در خاورمیانه یک ایده بسیار بد است.
حالا کشورهای مختلف به مناسبت دو ساله شدن انعقاد توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ بیانیه صادر کردند، اما از دولت آمریکا واکنش و بیانیه‌ای دیده نشده است.
۱۴ جولای سال ۲۰۱۵ سرانجام پس از مذاکرات فشرده، برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) بین ایران و کشورهای گروه ۱+۵ منعقد شد.
مصادف با دومین سالگرد انعقاد برجام بود و به همین مناسبت اتحادیه اروپا، آلمان، انگلیس، اتریش و برخی دیگر کشورها بیانیه صادر کردند.
نکته قابل تامل درباره دومین سالگرد انعقاد برجام آن است که دولت آمریکا (از کاخ سفید گرفته تا وزارت خارجه) تا این لحظه، بیانیه‌ای درباره توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ صادر نکردند. این اقدام در حالی صورت گرفته که روز پنجشنبه هفته گذشته منابع آگاه مدعی شدند دولت «دونالد ترامپ» قصد دارد در گزارش جدید خود به کنگره بار دیگر پایبندی ایران به برجام را تأیید کند. طبق گزارش‌ها، دولت آمریکا قصد دارد در روزهای آینده، قبل از فرا رسیدن ضرب‌الاجل روز دوشنبه تصمیم خود برای اعلام پایبندی ایران به «برجام» را به اطلاع کنگره برساند.
از همه مهمتر اینکه یک مقام آمریکایی گفته که اقدام احتمالی دونالد ترامپ برای تأیید پایبندی ایران به توافق هسته‌ای به معنی این نیست که او بعداً از این توافق خارج نخواهد شد.
با نگاهی به بیانیه‌های وزارت خارجه آمریکا، یک موضوع توجه را جلب می‌کند. این وزارتخانه یک روز زودتر به استقبال سالگرد کودتای ناکام ۱۵ جولای ترکیه رفت اما خبری از بیانیه درباره برجام نیست.
این در حالی است که یک روزنامه گزارش داده رئیس‌جمهور آمریکا نقش دستگاه دیپلماسی این کشور در نظارت بر اجرای توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ را کاهش داده است.
واشنگتن‌پست نوشت: «دولت، مکانیسم‌های داخلی وزارت خارجه آمریکا برای نظارت بر پایبندی ایران را تضعیف کرده است».
از زمان روی کار آمدن ترامپ به نظر می‌رسد که رویکردهای اروپا و آمریکا در قبال ایران صورتی متضاد به خود گرفته‌اند.
از زمانی که دونالد ترامپ بر مسند ریاست جمهوری آمریکا نشست، اروپا و ایالات متحده به‌طور روزافزونی مسیرهای مختلفی را در قبال ایران اتخاذ کرده‌اند، امری که باعث ایجاد شک و تردید درباره فرجام توافق هسته‌ای شد.
توافق هسته‌ای، برای اروپا موجب تسهیل روابط با یک بازیگر مهم در خاورمیانه شد، و همزمان با آن بازار مصرف و انرژی وسیعی را برای شرکت‌های اروپایی باز کرد.
بسیاری از بانک‌ها و شرکت‌های اروپایی بابت ورود سریع به بازار ایران محتاط بوده‌اند، اما شرکت‌های فرانسوی، آلمانی و ایتالیایی در همه حوزه‌ها، از انرژی‌های تجدیدپذیر تا هتل‌های لوکس و تولید خودرو سرمایه‌گذاری کرده‌اند.
در این زمینه، فابین دانی، یک مشاور فرانسوی مستقر در تهران که به شرکت‌های خارجی در زمینه بازار ایران مشاوره می‌دهد، می‌گوید: اروپایی‌ها در حال برگشت هستند، چینی‌ها در حال برگشت هستند، روس‌ها و اوکراینی‌ها نیز همه اینجا هستند. شرکت‌های بزرگی مشتاق سرمایه‌گذاری در ایران وجود دارند.
اما در سوی دیگر ماجرا، در واشنگتن، توافق هسته‌ای که در دوران اوباما به نتیجه رسید، به‌عنوان هدیه‌ای برای یک رژیم سرکوب‌گر که منطقه را تهدید می‌کند، به تصویر کشیده شده است. برخی‌ها در کاخ سفید به‌دنبال اعمال اقدامات شدیدتر علیه ایران هستند، کسانی که می‌گویند ایرانی‌ها به‌خاطر فعالیت‌هایشان همچون توسعه موشک‌های بالستیک نباید بدون تنبیه رها شوند.
در آوریل گذشته بود که دولت آمریکا به کنگره اعلام کرد ایران به توافق پایبند بوده است، تأییدی که باید هر ۹۰ روز یکبار مجدداً اعلام شود. اما دولت آمریکا توافق را تحت بررسی قرار داده است و یکی از گزینه‌ها خروج از این توافق به‌صورت کلی است. دولت آمریکا قصد دارد روز دوشنبه بار دیگر پایبندی ایران را تأیید کند. اما مقامات می‌گویند که بررسی سیاست‌های در قبال ایران باید پیش از فرا رسیدن موعد آتی تأیید پایبندی ایران به پایان برسد.
درهمین حین، وزارت خزانه‌داری آمریکا حتی نگفته است که آیا به شرکت‌هایی همچون بوئینگ برای داد و ستد با ایران اجازه خواهد یا نه، آن هم علی‌رغم فروش‌هایی محتمل که به‌گفته این شرکت می‌تواند ده‌ها هزار شغل برای آمریکایی‌ها فراهم کند. روزنامه انگلیسی «تلگراف» در خبری نوشت در حالیکه دو سال از امضای توافق هسته‌ای با ایران می‌گذرد، اما این توافق هنوز موفقیت آمیز و نتیجه بخش نبوده است.
تلگراف نوشت «فیلیپ هاموند» وزیر امور خارجه وقت انگلیس به مجلس عوام این کشور گفت که توافق انگلیس و سایر قدرت‌های جهانی با ایران به معنای این است که جهان اطمینان حاصل کند که تمام مسیرهای ایران به سمت ساخت بمب هسته‌ای بسته شده است ولی در حال حاضر که دو سال از امضای این توافق می‌گذرد و با وجود اینکه دولت لندن ایران را تابع مفاد برجام می‌داند، حقیقت این است که این توافق نتایجی را که کل توافق هدف گرفته بود را تضمین نمی‌کند.
دریافت صفحه با کد QR