«ضروری است مسئولان ذیربط کشور تهدید را جدی تلقی کرده و تمهیدات مناسب برای بازدارندگی و دفع آن را اتخاذ کنند.»
بخشی از یادداشت سیدحسین موسویان مذاکرهکننده ارشد پیشین ایران در موضوع هستهای را خواندید.
آقای موسویان که اکنون در آمریکا ساکن است و به عنوان پژوهشگر ارشد دانشگاه پرینستون آمریکا شناخته میشود، در مذاکرات سالهای ۸۲ که به پلمب همه تأسیسات هستهای ایران انجامید نقش داشت.
در طول مذاکرات هستهای و البته پیش از آن که دولت تدبیر و امید مستقر شود، از یکی از حامیان و مروجان مذاکره با آمریکا بر سر موضوع هستهای ایران بود. رفت و آمدهای او به ایران در جریان مذاکره هستهای، اظهار نظرات هستهای او و رغبت به مذاکره با آمریکا در نوشتهها، تحلیلها و سخنان آقای موسویان به خوبی دیده میشد.
اگر نگوییم مذاکره کننده پیشین تیم هستهای ایران، به طور مستقیم مشاور تیم هستهای کنونی بود، اما غیر مستقیم به آنها مشاوره میداد.
تحلیلهای همراه با اصرار و تأکید برای مذاکره با آمریکا از سوی چنین افرادی بیتأثیر در نوع تصمیم گیری دولت و تیم هستهای در انجام و ادامه مذاکره بینبود.
اما اکنون آقای موسویان هشدار میدهد و احساس خطر میکند و میگوید مسئولان تهدیدات را جدی تلقی کنند و تمهیدات مناسب برای بازدارندگی و دفع آن اتخاذ کنند.
مسئولان نظام اسلامی خود به شرایط موجود واقف بوده و اشراف کامل بر تحولات و معادلاتی که دشمن ایجاد کرده دارند.
مسئولان ارشد نظام با علم به اینکه نتیجه مذاکره هستهای شرایطی است که اکنون علیه ایران شکل گرفته نسبت به آن با شک و تردید جدی مینگریستند و صراحتاً تأکید میکردند که نمیتوان به آمریکا اعتماد کرد، مذاکره با آمریکا برای ایران سودی نخواهد داشت. اما برخی همچون شما و همفکران دیگر اصرار و اعتقاد داشتید که راه حل مشکلات مذاکره مستقیم با آمریکا است.
استدلال هم میکردید که مذاکرات هستهای اولیه که با تروئیکا انجام شد بدون حضور آمریکا بود و همین باعث شکست آن توافق شد.
اکنون هم با القای اینکه تهدیدات جدی است و با توصیه به مسئولان مبنی بر اینکه برای مقابله با تهدیدات تمهیدات لازم در نظر گرفته شود، میتوان به آسانی تمهیداتی که در اندیشه شما و همفکرانتان وجود دارد حدس زد.
از آنجایی که به پیشنهاد ترامپ برای دیدار و گفتوگو با آقای روحانی اشاره کرده و نوشتهاید که رئیسجمهور آمریکا با علم به اینکه روحانی خواسته او را رد میکند اما ماکرون رئیسجمهور فرانسه را واسطه کرده تا به اروپاییها بقبولاند ایران خواهان مذاکره نیست، اینگونه بر میآید که شما به خاطر رد درخواست ترامپ از سوی آقای روحانی ناخرسند هستید.
هستند افراد همفکر شما در داخل ایران که به رئیسجمهور به خاطر دست رد بر سینه ترامپ زدن خرده گرفتند و دیدار و گفتوگو با رئیسجمهور آمریکا را فرصت طلایی تلقی کردند که از دست رفت، اما پرسشهای زیادی در باره مواضع شما و همفکرانتان وجود دارد.
نخستین پرسش که میتواند مهمترین آن باشد این است که مذاکرات هستهای ایران و آمریکا که به برجام رسید، چه سود و نتیجه مثبتی برای ایران داشت که اکنون پیشنهاد مذاکره با آمریکا از سوی طیف سیاسی خاص مطرح میشود؟
آقای موسویان شما به عنوان پژوهشگر ارشد در دانشگاه پرینستون آمریکا، آیا اعتقاد دارید که مذاکرات هستهای و توافق بر سر آن اکنون باعث بروز شرایط کنونی براساس فشارهای بیشتر علیه ایران شده است؟
اینگونه پرسش را مطرح کنیم که اگر مذاکراتی در کار نبود و توافقی هم به دست نیامده بود، آیا باز هم به این شدت کنونی، علیه ایران
سناریو سازی و توطئه صورت میگرفت؟
مذاکرات هستهای ایران و ۱+۵ که به توافق کشیده شد، قرار بود تحریمهای اقتصادی را برچیند، سپس سایه جنگ را از سر ایران بردارد، اما اکنون برعکس شده است، نه تنها تحریمها برداشته نشد و سایه جنگ برچیده نگشت، بلکه تحریمهای قبلی باقی ماند و تحریمهای جدید وضع شد. شرایط به گونهای شده است که کشوری همچون عربستان سعودی هم ایران را تهدید به جنگ میکند. در حالی که پیش از این چنین کشورهایی جرأت بیان چنین مواضعی را نداشتند.
رفتارهای عوامفریبانه با افکار عمومی را یکی از دلایل و باعث به وجود آمدن شرایط کنونی میدانیم. اگر تهدیدات از نظر اشخاصی همچون شما (موسویان) جدی است، این نتیجه و حاصل تلاش تفکر تکنوکراتهایی است که به هنگام تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ فریاد میزدند که اگر رقیب پیروز انتخابات ریاست جمهوری شود جنگ رخ خواهد داد، اگر خواهان جلوگیری از بروز جنگ هستید به نامزد ما رأی دهید تا سایه جنگ از سر ایران برچیده شود و این رویه در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ نیز دیده شد.
و این شد که مذاکرات هستهای به برچیده شدن تأسیسات مهم و اساسی هستهای ایران انجامید تا طبل جنگ خاموش شود.
و چه جالب است که بار دیگر همانهایی که در ابتدا ترس از جنگ را در میان افکار عمومی رواج دادند و گفتند که ما میتوانیم خطر جنگ را رفع کنیم، اکنون باز هم چنین سخنانی را مطرح میکنند البته با ادبیات دیگری. اکنون همانها هشدار میدهند که تهدیدات جدی است، جنگ نزدیک است و باید تمهیداتی اندیشید.
تمهیداتی که شما پیشنهاد میدهید چیست؟ مذاکراتی همچون مذاکره هستهای و تعطیل شدن همه پادگانهای نیروهای مسلح، برچیده شدن موشکهای بالستیک که عامل بازدارنده اصلی مقابل دشمنان است و رها کردن منطقه به حال خود مناسب است؟ باز هم نقد بدهیم نسیه هم نگیریم؟
ترفندهای آمریکا برای باز کردن برجامهای دیگر در حالی ادامه دارد که دو روز پپش وزیر خارجه کشورمان در پایان سفر دورهای خود به تاجیکستان و ازبکستان در جمع خبرنگاران درباره دیدارش به فدریکا موگرینی در حاشیه اجلاس سمرقند گفت: در حاشیه اجلاس سمرقند دیدار مفصلی با موگرینی داشتم؛ وی از تلاشهایی که اتحادیه اروپا برای اجرای کامل برجام داشته، گزارشی داد و تاکیدی که کشورهای اروپایی برای اجرای برجام دارند را اعلام کرد؛ من هم تاکید کردم که ایران تاکنون برجام را کاملاً اجرا کرده ولی متاسفانه با بدعهدیهای آمریکا و با سیاست ایجاد فضای نامناسب توسط دولت جدید آمریکا مواجه بوده و این وضعیت باید توسط کشورهای اروپایی اصلاح شود.
ظریف ادامه داد: تاکیدی که مقام معظم رهبری در صحبتهای خود داشتند را متذکر شدم و اینکه ما ضمن اینکه استقبال میکنیم از موضع اروپاییها درباره برجام، اما نیاز هست که اروپا در زمینه اجرای برجام فعالتر عمل کند و اقدام عملی نشان دهد و از حمایت اعلامی به حمایت عملی و فشار برای اجرای کامل برجام حرکت کند.