دستاوردهای مقاومت در عراق و سوریه در مبارزه با تروریسم موجب شده تا آمریکا گزینهای جز کاهش نیروهای خود در عراق نداشته باشد هر چند که همچنان به بهانههای مختلف به دنبال ایجاد پایگاه نظامی در این کشور و حتی سوریه است. نکته قابل توجه آنکه شماری از مقامات در پایگاههای نظامیان آمریکایی در عراق اعلام کردند که نظامیان آمریکایی بعد از شکست داعش در عراق، تعدادی از نیروهای خود را از این کشور خارج و به افغانستان فرستاده اند. این مقامات همچنین اعلام کردند که هفته گذشته، دهها نیروی آمریکایی با سلاح و تجهیزات خود از عراق به افغانستان منتقل شدند. این مقامات سال گذشته اعلام کردند که علاوه بر حدود ۱۱ هزار نظامی آمریکایی موجود در افغانستان، ۴ هزار نظامی دیگر به این کشور اعزام خواهد کرد.
با توجه به اینکه راهبرد آمریکا براساس کاهش نیروهای نظامی در جهان از جمله در افغانستان بوده این سوال مطرح میشود که هدف از این تحرکات چیست و آمریکا چه اهدافی را دنبال میکند؟ برخی بر این عقیدهاند که از وعدههای ترامپ را تقویت کارخانههای اسلحهسازی و کارتلهای نظامی تشکیل میدهد که در زمان انتخابات حمایتهای بسیاری از آن داشتهاند. ایجاد بحرانهای منطقهای، ایجاد رقابتهای تسلیحاتی بویژه در غرب آسیا و شرق آسیا، و نیز افزایش نظامی گری در جهان از مولفههای رفتاری ترامپ را تشکیل میدهد که افزایش نیروها در افغانستان میتواند بخشی از این سناریو باشد. در این میان مجموعهای از اهداف منطقهای آمریکا را نیز باید در نظر داشت. آمریکاییها در حالی ائتلاف ضد داعش را ایجاد کردند که عملا کارکردی نداشته و نتوانستهاند با این ادعا وجهه جهانی برای خود ایجاد کنند.
آنها که غرب آسیا را از دست رفته می بینند به دنبال مولفههای جدید برای قدرت نمایی هستند که مسئله لیبی و نیز اعزام نیرو به افغانستان میتواند در این چارچوب تعریف شود. اما نکته مهم در رفتارهای آمریکا را طراحی برای انتقال داعش به افغانستان تشکیل میدهد. آمریکا که هنوز نتوانسته بهرهبرداری کاملی از داعش داشته باشد به دنبال ایجاد مراکز امن برای آنان و البته ایجاد بحرانهای جدید در مناطق خاص با محوریت تروریسم است. بر این اساس آمریکا طرح انتقال داعش از عراق و سوریه به افغانستان را اجرا میکند.
طرحی که با مانعی به نام مخالفتهای طالبان و البته واکنش کشورهای منطقهای و فرا منطقهای مواجه میشود. آمریکا با ادعای مبارزه با تروریسم در حالی افزایش نیرو در افغانستان را توجیه میکند که همزمان از این افزایش نیرو به عنوان ابزاری برای حمایت از این گروههای تروریستی بهره میگیرد. بر این اساس میتوان گفت انتقال نیروهای نظامی آمریکا به افغانستان نه برای برقراری امنیت بلکه در قالب ایجاد و گسترش بحران هدایت شده در این کشور و منطقه است. طراحی که در ۱۷ سال حضور نیروهای آمریکایی به کرات این سناریو اجرا و اکنون نیز ابعاد جدیدی از آن را در لوای انتقال داعش به این منطقه اجرا میسازند.
نویسنده: فرامرز اصغری