وزیر آموزش و پرورش در مجلس قبل هم بارها مورد انتقاد قرار گرفت و کارت زرد اخذ کرد اما مجلس کنونی هم نتوانسته از مشکلات آموزش و پرورش بگذرد و همین امر باعث شده این وزارتخانه در چند ماهه آخر کار دولت یازدهم در معرض استیضاح قرار گیرد. استیضاحی که به رغم همه جنبه‌های فنی نمی‌تواند مشکلات را برطرف کند چراکه مدت زمان باقی مانده برای تغییر در آموزش و پرورش کافی نیست و همین موضوع است که احتمال گره‌خوردن مشکلات فنی این وزارتخانه به سیاسی‌کاری را با استیضاح در مقطع کنونی بالا برده است.
اما به هر حال باید دید با مطرح شدن مجدد بحث استیضاح وزیر آموزش و پرورش در مجلس دهم این سوال مطرح است که چه عواملی باعث شده است تا فانی به عنوان رکوردارترین وزیر کابینه یازدهم در بحث استیضاح و دریافت کارت زرد از مجلس شناخته شود. زمزمه‌های استیضاح علی‌اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش از مجلس نهم به گوش رسید. به گونه‌ای که وی در سال ۹۳ دو کارت زرد از مجلس نهم دریافت کرد.
در تیرماه سال ۹۴ نمایندگان مجلس نهم استیضاح وزیر آموزش و پرورش را در صحن علنی مجلس مطرح کردند اما با ۱۶۷ رای مخالف نمایندگان مجلس فانی از ورطه استیضاح رهایی یافت.
اما تنها چند ماه پس از استیضاح در ۳۰ آذرماه ۹۴ فانی سومین کارت زرد خود را از مجلس دریافت کرد و مجدداً در دی‌ماه سال ۹۴ چهارمین کارت زرد خود را اخذ کرد. در بررسی دلایل کارت‌های زرد متعدد مجلس نهم به وزیر آموزش و پرورش و حتی بردن او به جلسه استیضاح به این نتیجه می‌رسیم که اغلب آنها نسبت به عملکرد ضعیف فانی در مجموعه آموزش و پرورش گلایه دارند.
از عمده‌ترین دلایل کارت‌های زرد متعدد نمایندگان مجلس نهم به وزیر آموزش و پرورش می‌توان به این موارد اشاره کرد: ناتوانی وزیر در جلب توجه و فعالیت عملی دولت در افزایش فضای آموزشی مناطق محروم کشور، ناتوانی وزیر در حذف تفاوت حقوق و مزایای فرهنگیان نسبت به سایر دستگاه‌ها، بی‌توجهی به وضعیت رفاهی و معیشتی معلمان و انتصابات سیاسی.
با پایان یافتن عمر فعالیت مجلس نهم شورای اسلامی در حالی که تصور بر این بود که استیضاح وزیر آموزش و پرورش در مجلس جدید مطرح نشود، اما تنها چند ماه پس از فعالیت مجلس دهم زمزمه‌های استیضاح مجدد فانی به گوش رسید و ۵۴ نماینده با جمع‌آوری امضا سعی در مطرح ساختن بررسی استیضاح فانی در صحن علنی مجلس دارند.
وقتی دلایل نمایندگان جدید را برای استیضاح فانی بررسی می‌کنیم، متوجه می‌شویم که آنها نیز به همان دلایلی که بخش عمده‌ای از آنها شبیه نظرات نمایندگان دوره قبل است خواستار استیضاح وی هستند. دلایلی همچون مشخص نبودن وضعیت صندوق رفاه فرهنگیان، بی‌توجهی به وضعیت رفاهی و معیشتی معلمان، انتصابات سیاسی در آموزش و پرورش، ضعف مدیریت وزیر و عدم توانایی در جلب توجه دولت، ناتوانی در جلب توجه دولت برای حمایت از مناطق محروم کشور به چشم می‌خورد.
کما‌ل‌الدین شهریاری یکی از نمایندگان امضاکننده استیضاح وزیر آموزش و پرورش به تسنیم گفت: دلایل نمایندگان برای استیضاح فانی سیاسی نیست، چراکه افراد از طیف‌های مختلف خواستار استیضاح او هستند و این موضوع به عدم رضایت از عملکرد وزیر آموزش و پرورش بازی می‌گردد.
وی افزود: کیفیت آموزش در مدارس افت کرده است و از سوی دیگر در مناطق روستایی شاهد تعطیلی مدارس شبانه‌روزی و ساختمان فرسوده بسیاری از مدارس هستیم که با یک زلزله تخریب می‌شوند.
شهریاری ادامه داد: روسای آموزش و پرورش نگرش سیاسی دارند و وزیر از توجیه دولت برای تخصیص اعتبار برای آموزش و پرورش ناتوان است.
از صحبت‌های وزیر آموزش و پرورش در جریان جلسه استیضاح وی در تیرماه سال گذشته اینگونه برداشت می‌شود که وی از توجیه نمایندگان و جلب توجه آنها ناتوان است چراکه در سخنانی تکراری در رابطه با اعتراضات فرهنگیان نسبت به وضعیت معیشتی می‌گوید درخصوص تبعیض پرداختی‌ها ما هم نسبت به این موضوع اعتراض داریم اما این مسئله‌ای نیست که در دوره وزارت من ایجاد شده باشد بلکه از گذشته و از سال‌ها قبل وجود داشته اما باید از بین برود. فانی همچنین درخصوص انتصابات سیاسی مدیران و معاونان آموزش و پرورش معتقد است این انتصابات با استعلام از وزارت اطلاعات صورت گرفته است.
با روی کار آمدن مجلس دهم بار دیگر ماجرای علی‌اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش مطرح شد و با اسرار ۵۴ نماینده خواستار استیضاح پس از تعطیلات ۳ هفته‌ای مجلس این موضوع در صحن علنی بررسی خواهد شد تا فانی به عنوان رکوردارترین وزیر دولت یازدهم در بحث دریافت کارت زرد و استیضاح شناخته شود.
هر چند که نمی‌توان انتظار داشت در شرایط کنونی اعتراض و استیضاح و حتی برکناری وزیر به توفیق در مدیریت آموزش و پرورش و رفع اشکالات فنی منجر شود، چراکه حتی در صورت اینکه مجلس اعتمادش را از وزیر پس بگیرد فرصتی برای کار در این حوزه توسط وزیر جدید باقی نمی‌ماند، اما میتواند یک نکته را به همراه داشته باشد و آن حساسیت هردو مجلس به حوزه آموزش و پرورش و تلاش برای احیای این وزارتخانه است. چیزی که با توجه به موقعیت مهم این وزارتخانه اگر صحیح و بدون نگاه سیاسی و جانب دارانه وغرض‌ورزی سیاسی همیشه در همه مجالس صورت گیرد میتواند در نهایت منجر به رشد علمی آموزش و اخلاقی شود، رشدی که حتی به حذف و کم شدن معضلات و ناهنجاری‌های موجود در جامعه منتهی می‌شود.
اینکه مجلس دهم شورای اسلامی به نحوه آموزش و نوع استراتژی وزارت آموزش و پرورش حساسیت بیشتری پیدا کرده است نکته مثبتی است که نشان از اهمیت موضوع دارد اما اگر این حساسیت دچار جناح‌بندی و نگاه صرفا سیاسی نشده و در زمان درست و به موقع انجام شود میتواند راهگشای نظام آموزشی و تربیت جامعه شود و با ناهنجاری‌های موجود در جامعه مقابله کند.
