علیرضا رضاداد دبیر جشنواره فیلم فجر و مشاور رییس سازمان سینمایی از مقدمات برگزاری سی و سومین جشنواره فیلم فجر صحبت کرد و از تغییرات اساسی جشنواره و استقلال بخش بین الملل خبر داد.
علیرضا رضاداد در نخستين جلسه ستاد برگزاری سی و سومین جشنواره فیلم فجر تغییرات پیش بینی شده در این رویداد بزرگ سینمایی را تشریح کرد و گفت: همزمانی آغاز این تغییرات را با ایامی که به نام سینما نامگذاری شده به فال نیک میگیریم و امید داریم این جشنواره و تغییراتی که با آن روبرو هستیم به اعتلای سینمای ایران کمک کند.
وی یادآور شد: به تعبیر دیگر میتوانیم بگوییم زنگ اجرای تغییرات اساسی در جشنواره فیلم فجر نواخته شده و نتایج بررسیها و جلسات مشورتی به زودی در مقررات جشنواره که اعلام میشود منعکس خواهد شد.
دبیر جشنواره فیلم فجر در ادامه به ضرورت بازبینی جشنواره فیلم فجر تاکید کرد و گفت: همانگونه که رییس سازمان سینمایی پیشتر اعلام کرد جشنواره فیلم فجر به عنوان مهمترین و اثرگذارترین رویداد سینمایی کشور نیاز به تغییراتی داشت و با توجه به اینکه بیش از ۱۰ سال از آخرین تغییرات فجر گذشته، ضرورت این مهم احساس میشد که یکبار دیگر مقررات فجر بازخوانی و بازنگری شود و رویکردها و اقتضائات جدید مورد نیاز سینمای ایران در جشنواره بازتاب پیدا کند.که این لازمه هر فعالیت پویایی است.
رضاداد تصریح کرد: مدیریت جدید سینمایی در این دوره پیش رو با تحلیلی که از توانمندی و ظرفیت سینمای ایران دارد به دنبال این است که راهکارهایی را اتخاذ کند تا سینمای ایران با توجه به ظرفیت هایی که به دست آورده با مخاطبین جهانی ارتباط عمیق تر و وسیع تری پیدا کند.
رضاداد به تغییرات جشنواره فیلم فجر اشاره کرد و گفت: یکی از اصلی ترین جمع بندی های ما در این بررسی این بود که برگزاری بخش بین الملل به صورت یک جشنواره مستقل و در زمانی متفاوت میتواند به این ظرفیت سازی کمک کند. در همین راستا به زودی مقررات این جشنواره مستقل و سازمان اجرایی آن مشخص و اعلام میشود و این آغاز مسیری جدید برای رشد سینمای ایران است. البته برای این جشنواره، در حال آماده کردن یک پیوست مستقل هم هستیم که میتواند از انحراف جشنواره و تبدیل آن به جشنواره ای مشابه سایر جشنوارهها از نظر کارکرد و تاثیر و یا جشنواره ای بی خاصیت و یا جشنواره ای بی ریشه و غیرمرتبط با بنیادهای اصلی سینمای ایران جلوگیری کند.
رضاداد تصریح کرد: این پیوست دارای سه محور است که در جمع بندی مباحث سال گذشته به آنها رسیدیم و اعلام هم کردیم که همسویی، هم جواری و هم سطحی اصلی ترین مولفه های آن است.
وی در ادامه درباره جزییات بخش بین الملل تاکید کرد: جشنواره بین المللی دارای دو بخش رقابتی خواهد بود و وجه مشترک آثار منتخب یکی از این بخشها همسویی و توجه به نیازهای امروز بشر و جهان امروز است که ما در حوزه فرهنگ و هنر میتوانیم از آنها صیانت کنیم؛ همچنانکه هر جشنواره ای دارای بنیان فکری و نظری است و از یک گرایشی در سینمای جهان چه گرایش روشنفکری و یا گرایش سیاسی صیانت میکند پیوست جشنواره فجر در این بخش رقابتی این انتظار را ایجاد میکند که فجر به این سمت و سو حرکت کند و تفاوت های خودش را در صیانت و ایجاد جریان فرهنگی، هنری با اولویت های اختصاصی و بهره گیری از ریشه های اصیل سینمای ایران به نمایش بگذارد و قطعا جشنواره بین المللی فجر با توجه به نیازهای امروز سینمای جهان میتواند جشنواره ای منحصر به فرد باشد و متقاضیان و مخاطبین مهم و زیادی داشته باشد که البته شرط موفقیتش بالا بردن استانداردهای برگزاری آن است.
رضاداد با بیان اینکه رویکرد بخش دیگر رقابتی همجواری با کشورهای آسیایی و منطقه شرق فرهنگی و قاره کهن است اظهار کرد: در این بخشها دارای ویژگی های مشترک دینی، فرهنگی، اقلیمی و زبانی هستیم که از این وجوه مشترک بهره برداری نمی کنیم و هدف این بخش تقویت این مشترکات است.
وی تاکید کرد: تجربه برگزاری بخش بین الملل فجر در یک دهه اخیر هم نشان میدهد که در شناسایی و جذب فیلم متناسب با این ویژگیها و اولویت هایی نظیر عدالت و معنویت نباید نگرانی داشته باشیم و باید دایره شناسایی و انتخاب های خود را مستقیما به تولیدات کشور های مختلف گسترش بدهیم و اینگونه ارتباطات ما را با این کشورها و فیلمسازان اش گسترش بدهیم و فقط به فیلم های انتخاب شده توسط جشنواره های دیگر بسنده نکنیم و از این لاک انفعال در بیاییم میتوانیم جنبه منحصر به فرد خودمان را پیدا کنیم و به نمایش بگذاریم و به اهدافمان نزدیک بشویم.
دبیر سی و سومین جشنواره فیلم فجر با بیان اینکه مدیریت سینمای کشور بسیار امیدوارانه به این تغییر نگاه میکند گفت: فکر میکنیم تاکنون اهمیت و جذابیت های سینمای ایران و مسایل آن مانع از این بوده که به این ابعاد و ظرفیت های بخش بین الملل توجه جدی بشود.
رضاداد ادامه داد: بخش بین الملل به رغم همه زحماتی که برای آن کشیده میشده همیشه در فجر تحت الشعاع بخش سینمای ایران قرار داشته و نقاط قوت آن دیده نمی شده که بتواند تقویت بشود و نقاط ضعف آن برجسته نمی شده که برطرف بشود.
به گفته وی، استقلال این جشنواره در زمان و حتی مکانی متفاوت با سینمای ایران میتواند ما را امیدوار کند که یک تیم کارآمد از فعالان بین الملل سینمای ایران حتما میتوانند به طراحی و اجرای یک جشنواره هدفمند کمک کنند و مسیر جدید را پیش بگیرند و این قدم از برنامه های جدی نگاه جدید در تغییر گرایش بین المللی سینمای ایران برداشته شود.
رضاداد با بیان اینکه از همین نام فجر هم برای بخش بین الملل استفاده میشود ادامه داد: این عنوان دارای معنی اصیل و ریشه داری است که دیگر فقط معرف یک زمان بخصوص نیست بلکه یک مفهوم و سابقه را با خودش به همراه دارد و جشنواره ما را در دنیا با این نام وسابقه سی و دو ساله به خوبی میشناسند و به جا میآورند. وی یادآور شد: ما باید با برگزاری مناسب، مخاطبین اصلی این فیلمها را در دنیا افزایش بدهیم و به رشداقتصاد این سینما با جذب مخاطب بیشتر کمک کنیم.
به گفته مشاور رییس سازمان سینمایی، باید فروش حقوق فیلم های منتخب جشنواره فجر در جهان افزایش پیدا کند و این باید شاخصه موفقیت سینمای ایران در معرفی و برجسته سازی فیلمها باشد و بازار در چنین صورتی معنا پیدا میکند و حضور میهمان در این صورت وجهی دیگر دارد و به معرفی این فیلمها به جهان کمک میکند.
رضاداد همچنین اظهار کرد: در این سالها از ظرفیت های بخش بین الملل جشنواره برای تبادل نظر و رسیدن به تولید مشترک استفاده نکرده ایم و اگر کرده ایم کم بوده است.در حالیکه یکی از مسایل مهم سینمای امروز جهان است توجه به همین نکته است.
دبیر جشنواره فیلم فجر با بیان اینکه پرسش های اساسی ما در بخش سینمای ایران ضرورت یا عدم ضرورت بخش های انضمامی و ارزیابی عملکرد این بخشها بود اظهار کرد: به عنوان نمونه، در دوره ای غیر از جوایز اصلی، جوایز جنبی ای هم برای تقدیر از توجه سینمای ایران به برخی موضوعات توسط نهادهای متولی آن موضوعات به فیلم هایی اهدا میشد.
رضاداد گفت: افزایش این جوایز منجر شد آیین دیگری به نام جوایز جنبی به وجود آید و در ادامه به منظور جلب توجه سازمانها و نهادهای اجرایی کشور به ظرفیت های سینما و ایجاد ارتباط میان جامعه سینمایی کشور با نهادهای علاقمند نام این مراسم به آیین تجلی اراده ملی تغییر کرد.
وی تصریح کرد: اکنون این آیین و تعداد زیاد سازمانها مانع از تحقق هدف اصلی این بخش یعنی ارتباط بین جامعه سینمایی کشور و اولویت های کشور شده است.
دبیر جشنواره فیلم فجر درباره تغییرات این بخش یادآور شد: امسال در یکی دو مورد تجربه کردیم که برگزاری این آیین به صورت مستقل توسط خود نهادها و سازمان های مرتبط راه بهتری برای انعکاس و انتقال اولویت های کشور به جامعه مخاطب یعنی هنرمندان سینمای کشور است.
به گفته رضاداد، در سال های اخیر حتی این انتظار ناخودآگاه ایجاد شده بود که تجلی اراده ملی به نوعی جبران کننده بخشها و فیلم های دیده نشده جوایز فجر باشد که با هدف اصلی اش فاصله داشت.
رضاداد با اشاره به دیگر مشکلات بخش تجلی اراده ملی توضیح داد: بعضی از سازمانها که فیلم های حاضر در جشنواره فیلم فجر را داوری میکردند، در طول سال هیچ نسبتی با سینما برقرار نمی کردند و این هم نقض غرض بود.
وی اظهار کرد: هدف ما پیوند میان سازمانها و سینما است و سازمان هایی که در طول سال نسبتی نداشته باشند انتظاری را هم نمی توانند به سینماگر منتقل کنند.
دبیر جشنواره فیلم فجر با اشاره به تغییرات استانی این رویداد سینمایی گفت: بخش دیگری که باز هم مانع تحقق بخشی از اهداف فجر شده بود بخش استانها بود.ما با نمایش گزیده ای از فیلمها در صورت توافق تهیه کنندگان آنها با استانها و همزمان با فجر مخالفتی نداریم اما از نظر مالی خود استان باید تامین کننده هزینه های برگزاری و حقوق فیلمها باشند و ظرفیتهای حمایتی استان از سینما را برای استمرار در طول سال فعال کنند.
رضاداد ادامه داد: پیشتر استان های متقاضی برپایی جشنواره، خودشان منابع مالی شان را تامین میکردند؛ تهیه کنندگان نیز آزاد بودند که چنانچه نمایش همزمان آثارشان به رونق آن فیلم و سینما کمک کند در استانها نمایش داده شود.در سال های اخیر استانها متقاضی اکران فیلمها شده اند که البته تقصیری ندارند.
این مدیر سینمایی با اشاره به بررسی جوایز جشنواره فیلم فجر نیز اظهار کرد: در این مورد دو موضوع ذهنها را به خود مشغول کرد. نخست بحث جوایز و تعداد آنها بود و اینکه جوایز فنی- هنری در سایر جشنوارهها نیست و اصولاً در ارزشگذاریهای هنری به بخشهای فیلم، کارگردانی، فیلمنامه، بازیگری و حداکثر دستاوردهای فنی- هنری توجه میشود و این تعداد جوایز فنی – هنری هم مسئولیتهای فجر را اضافه میکند و هم تعداد زیاد جوایز ارزش جوایز را کم میکند.
مشاور رییس سازمان سینمایی ادامه داد: موضوع دوم هم نحوه داوری این جوایز بود و این که آیا یک گروه داوری میتواند آن دقت نظر لازم و کافی را داشته باشد که این همه مؤلفه را در طول این مدت محدود که یک فیلم را بیشتر از یک بار نمیشود دید با یک دید جامع و کامل تشخیص بدهد و داوری و قضاوت کند که خطاهای فاحش هم رخ ندهد و لااقل درباره نامزدها بتوانیم با اطمینان خاطر بگوییم حق مطلب ادا شده است.
رضاداد تاکید کرد: در این مدت بررسی کردیم و دیدیم که نتایج داوریهای این بخش فجر به گونه ای نبوده که بتوانیم به حذف این جوایز به دلیل ناتوانی در داوری فکر کنیم، خصوصا که داوران اکثر دورهها برآیند خود جامعه سینمایی بودند.
وی افزود: از سوی دیگر اهمیت وجه صنعتی و فنی- هنری سینمای ایران و داشتن نشانهها و اشارههایی مبنی بر اهمیت دادن مدیریت سینما به این بخش از سینما این ارزش را دارد که این بخش از جوایز حذف نشود.
دبیر جشنواره فیلم فجر تاکید کرد: حتی به تغییر شیوه داوری و ایجاد یک داوری مستقل برای جوایز فنی- هنری هم فکر کردیم تا این بخش از سینما همچنان مورد توجه مدیریت سینمایی کشور که برگزارکننده جشنواره است باشد.