حلوصی آکار وزیر دفاع و یاشار گولر رئیس ستاد مشترک ارتش ترکیه دیروز در بغداد با مقامات ارشد سیاسی و نظامی عراق دیدار کردند این دیدار در حالی صورت گرفت که در هفتم دی ماه نیز وزیر دفاع عراق به ترکیه رفته و با مقامات آنکارا دیدار کرده بود. حال این سوال مطرح است که این سفر با چه هدفی صورت گرفته است؟ نگاهی به تحولات عراق و ترکیه نشان میدهد که دو کشور دارای اهداف اقتصادی، سیاسی و نظامی متعددی هستند. در حوزه اقتصادی عراق به منابع خارجی وابسته و ترکیه نیز تلاش دارد تا از ظرفیتهای عراق برای کسب منافع اقتصادی بهره گیرد چنانکه تراز اقتصادی دو کشور به ۲۰ میلیارد دلار رسیده است. در حوزه سیاسی نیز ترکیه نگاهی خاص به عراق دارد از یک سو مسئله ترکمنها که ترکیه خود را حامی آنها معرفی می کند و از سوی دیگر اقلیم کردستان و شرایط جاری بر آن از اهمیت بالایی در سیاستهای ترکیه برخوردار است. ترکیه هرگونه تحولی در این منطقه را تاثیرگذار بر بخش های کردنشین خود میداند چنانکه در سال ۲۰۱۷ پس از برگزاری همه پرسی جدایی طلبی اقلیم کردستان عراق در کنار بغداد و سایر کشورهای منطقه در تحریم این منطقه برای تغییر رفتار آن مشارکت کرده است. در حوزه امنیتی نیز ترکیه توجه خاصی به عراق دارد چرا که از یک سو ادعا دارد پ.ک.ک در خاک این کشور بویژه در منطقه اقلیم کردستان، پناه گرفته اند و از سوی دیگر همکاری اقلیم کردستان عراق با کردهای سوریه را مغایر با اهداف خود در این کشور میداند. در نقطه مقابل عراق در حالی در حوزه سیاسی و اقتصادی بر همگرایی و روابط با ترکیه تاکید دارد اما رفتارهای آنکارا در حوزه امنیتی را چندان در چارچوب منافع خود نمیداند. ترکیه از یک سو از گروه های تروریستی در سوریه و حتی عراق حمایت می کنند و از سوی دیگر به حملات نظامی به عراق می پردازند که عملا امنیت و حتی ثبات سیاسی عراق را تحت تاثیر قرار می دهند. عراق خواستار پایان این وضعیت و مشارکت واقعی ترکیه در امنیت منطقه است. بر این اساس سفر وزیر دفاع ترکیه به عراق، میتواند گامی برای کاهش اختلافات و نزدیک سازی دیدگاه طرفین بویژه در حوزه امنیتی باشد که البته اصرار ترکیه به حمایت از تروریسم و حملات نظامی به سوریه و عراق و همراهی با بحرانسازی غرب در منطقه، ابهاماتی را در حل این چالشها به همراه داشته است.
نویسنده: فرامرز اصغری