استفاده از شیوه‌های مناسب جمع‌آوری، دفن، بازیافت زباله‌ها و ترویج الگوی مناسب مصرف می‌تواند موجب کاهش هزینه‌ها در تولید مواد خام و کاهش آلودگی محیط‌زیست شود.
رشد و گسترش شهرها و به تبع آن شهرنشینی در جوامع گوناگون امروزه با خود مسائل و معضلات بسیاری را به همراه آورده است.
امروزه شهرهای بزرگ به مرکزی برای انجام بسیاری از کارهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جوامع تبدیل شده و باعث مهاجرت افراد از روستاها و شهرهای کوچک و بزرگ به کلان شهرها شده‌اند، چراکه بسیاری از این افراد برای یافتن شغل مناسب، کسب درآمد و کمبود برخی امکانات شهری و روستایی مجبور به ترک شهر و دیار خود شده و به ناچار برای به دست آوردن نیازهای خود به شهرهای بزرگ کوچ می‌کنند.
با رشد شهرهای بزرگ و احداث کارگاه‌ها و کارخانه‌های تولیدی و شهرنشینی به تدریج میزان جمعیت این شهرها به دلیل مهاجرت بی‌رویه افراد از سایر شهرها و روستاها افزایش یافته و شهرها را با مشکلاتی که رشد جمعیت علت بروز آن‌ها بوده، مبتلا کرده است.
افزایش ترافیک شهری، کمبود فضای تفریحی، امکانات رفاهی، فضاهای آموزشی، فرهنگی، آلودگی هوا، فاضلاب و از همه مهم‌تر دفع زباله‌های شهری است که خود معضلی بزرگ برای شهرهای بزرگی مانند تهران و کلان شهرهای دیگر شده است.
رابطه‌ای نانوشته میان رشد شهرنشینی و افزایش میزان تولید زباله در جهان
رشد شهرنشینی به تدریج باعث تولید زباله‌های خانگی و شهری شده و منجر به افزایش میزان تولید زباله در سراسر جهان شده است.
با توجه به این که میزان تولید زباله در روستاها دو برابر تولید آن در شهرها است و با توجه به این که تولید زباله طی یکصد سال گذشته در شهرهای جهان روزانه حدود ۳۰۰ هزار تن بوده این میزان با گذشت یک قرن به ۳ میلیون تن افزایش داشته است.
مسأله جمع‌آوری و بازیافت زباله‌های تولیدی در شهرهای پرجمعیتی همانند تهران به یک معضل بزرگ تبدیل شده که هم به عنوان یک تهدید و هم به عنوان یک فرصت از سوی نظریه‌پردازان مدیریت شهری به شمار می‌آید و نیازمند مدیریت و استفاده از تمام امکانات برای بازیافت و کاهش تولید آن‌ها است.
انسان‌ها در شهرهای بزرگ به دنبال راهی برای رهایی یافتن از مشکلات ناشی از تولید و انباشت زباله‌ها هستند و به همین منظور برای کاهش میزان زباله تولیدی و استفاده مجدد از آن‌ها از شیوه‌های مختلفی برای بازیافت استفاده می‌کنند تا با توجه به نامگذاری زباله به طلای کثیف از بروز و شیوع خطرات زیست‌محیطی آن‌ها جلوگیری به عمل آید.
چراکه توجه به محیط زیست و حفظ سلامتی انسان یکی از اصول اساسی در بقای زندگی بشر و استفاده از مواهب الهی به شمار می‌رود.
لیکن رشد و ازدیاد جمعیت و توسعه صنعت در کشورها به ویژه ایران موجب ازدیاد تولید زباله‌های خشک و تر، صنعتی، بیمارستانی، خانگی، پروتئینی و... شده است که نیازمند به کارگیری روش‌های مختلف جمع‌آوری، دفع و بازیافت زباله است.
امروزه در جوامع پیشرفته و بسیاری از جوامع در حال توسعه تمام مراحل جمع‌آوری، انتقال، بازیافت و حتی دفن زباله‌ها با استفاده از روش‌های علمی و مکانیزه انجام می‌گیرد و علاوه بر کاهش اثرات مخرب زباله‌ها پس از جمع‌آوری زباله‌های شهری آن‌ها را به دو دسته زباله‌های تر و زباله‌های خشک تفکیک می‌کنند و باز به چرخه مصرف مجدد از آن‌ها باز می‌گردانند.
بازیافت زباله در ایران با سایر کشورها قابل قیاس نیست
رضا محمدی شهردار بندر گناوه با تاکید بر لزوم استفاده از روش‌های علمی برای حمل‌و‌نقل و بازیافت پسماندها، اظهار کرد: امروزه فرهنگ سازی گسترده و ارائه آموزش‌های لازم به شهروندان درخصوص تفکیک زباله‌ها لازمه زندگی شهری است.
وی گفت: ریختن زباله و رها کردن فاضلاب منازل در کانال‌های دفع آب‌های سطحی مشکلات متعددی را برای شهروندان به دنبال دارد که باید با آموزش و فرهنگ سازی از آن جلوگیری کرد.
این در حالی است که نوع زباله‌های تولیدی در ایران و میزان آن با سایر کشورهای دنیا متفاوت است چراکه به علت عدم رعایت تفکیک زباله‌ها توسط شهروندان و نبود برخی امکانات لازم جهت استفاده مجدد طلای کثیف در چرخه زندگی بازیافت زباله‌ها به کاری بسیار دشوار تبدیل شده است. کار جمع‌آوری، دفع و بازیافت آن‌ها با توجه به نوع و کیفیت زباله‌ها با سایر نقاط جهان متفاوت است و نیازمند فرهنگ‌سازی به منظور کاهش میزان تولید زباله و نیز بازیافت آن می‌باشد.
ایران سردمدار تولید زباله‌های پروتئینی
سیدحسین هاشمی استاندار تهران با اشاره به تولید بسیار زباله‌های آبی و پروتئینی در ایران نسبت به سایر کشورهای جهان گفت: ایران براساس آمارها جز کشورهایی است که بیشترین زباله‌های آبی و پروتئینی را تولید می‌کند و این ناشی از نبود الگوی مصرف مناسب و عدم پرهیز از اسراف‌گرایی است.
برای مدیریت پسماندها و زباله‌های تولیدی در شهرهای بزرگ و کوچک باید هزینه‌های بسیاری صرف شود تا بتوان تا حدی از بروز و شیوع بیماری‌ها و آلودگی ناشی از آن‌ها جلوگیری کرد.
استاندار تهران با اشاره به اینکه در سایر کشورهای دنیا تولید زباله‌های پروتئینی و آبی کمتر از ایران است و الگوی مصرف به خوبی رعایت می‌شود گفت: امیدوارم سازمان صداوسیما نیز در کنار سایر ارگان‌های ذی‌ربط با در نظر گرفتن سیاست‌گذاری‌های مناسب در جهت ترویج بهترین شیوه‌های مصرف انرژی اقدام کند.
حال باید نهادها و ارگان‌های مسئول با به کارگیری روش‌های مناسب و تکنولوژی‌های نوین برای کنترل این طلای کثیف و با ارزش اقدامات لازم را انجام دهند تا با کنترل و بازیافت زباله تولیدی به وسیله شهروندان بتوانیم در مصرف منابع طبیعی صرفه‌جویی کنیم و به جای استفاده از مواد خام برای تولید محصولات نو، از مواد بازیافتی استفاده کنیم اما این یک واقعیت است که اکثر کشورهای پیشرفته دنیا به سمت آن رفته‌اند و ما بسیار در این رابطه عقب مانده ایم.
البته جمع آوری، دفع و بازیافت زباله‌ها نه تنها منجر به کاهش آلودگی و امراض مختلف می‌شود بلکه باعث کاهش هدر رفت انرژی مخصوصاً در چرخه تولید مواد خام می‌شود و همچنین نیاز به فضای کمتری برای دفن زباله‌ها را به همراه دارد.
در نتیجه امیدواریم شهروندان با رعایت الگوی مصرف مناسب و درست مصرف کردن میزان تولید زباله‌های پروتئینی و آبی را به کمترین میزان برسانند و مسئولان ذی‌ربط نیز باید برای بازیافت و استفاده مجدد از زباله‌ها تدابیر لازم را بیندیشند تا ما هم همانند سایر کشورها بتوانیم از بازیافت زباله استفاده کنیم. حال باید در کشوری مانند ایران برای اینکه بتوان میزان تولید زباله‌ها و بخصوص زباله‌های پروتئینی و آبی را کاهش داد، قبل از هر کاری در زمینه الگوی مناسب مصرف در جامعه فرهنگ‌سازی کرد و راه‌های کاهش زباله‌ها و جمع‌آوری، دفن و بازیافت آن‌ها به وسیله تبلیغات اصولی به شهروندان آموزش داده شود.
