عراق طی روزهای اخیر با تحولات قابل توجهی همراه شده است. پس از هفته‌ها آرامش، چند روزی است که ساکنان برخی استانهای عراق از جمله بغداد، نجف اشرف، کربلا، واسط و ذی‌قار، در اعتراض به وضعیت بد خدمات‌رسانی به ویژه توزیع ناعادلانه برق و اوضاع معیشتی نامساعد بار دیگر به خیابان‌ها آمده‌اند و خواستار برکناری شماری از مسئولان و یافتن راهکارهایی برای حل مشکلات انبار شده طی چندین سال اخیر در کشور هستند. اعتراضات در حالی به صورت مسالمت آمیز بوده که تحرکاتی مشکوک برای به انحراف کشاندن آن در جریان است که سعی در تبدیل اعتراضات به محل تقابل مردم و دولتمردان عراق منجر شود. نکته دیگر تشدید تحرکات گروه‌های تروریستی است چنانکه سازمان الحشد الشعبی عراق از خنثی کردن عملیات بقایای داعش برای نفوذ به جنوب شهر سامراءخبر داد. از سوی دیگر شماری از افراد مسلح به مقر ارتش عراق در توابع شهرستان «هیت» حمله کردند که در پی این حملات، دو افسر کشته و سه سرباز عراقی نیز زخمی شدند. همچنین نیروهای امنیتی عراق از انفجار یک بمب در خودرویی در مرکز بغداد خبر دادند. حال این سوال مطرح است که ریشه این بحران‌ها چیست و چرا عراق دوباره با چالش امنیتی مواجه شده است؟ بخشی از این اعتراضات مردمی را می توان برگرفته از چالشهای اقتصادی و از جمله قطعی برق آن هم در گرمای فصل تابستان دانست در حالی که عدم محقق شدن مطالبات مردم از دولت کاظمی نخست وزیر جدید عراق را می‌توان به این مولفه‌های اعتراضی افزود. اما نکته مهم آن است که این چالشها دارای ریشه‌هایی است که جای تامل دارد. عراق تلاش دارد تا با توسعه روابط با کشورهای منطقه از جمله ایران و سوریه و بهره گیری از ظرفیت‌های کشورهایی همچون چین و روسیه به بحران‌های داخلی غلبه کند حال آنکه آمریکایی‌ها با این رویکرد عراق مخالف بوده و خواستار رویکرد یک جانبه عراق به آمریکا هستند. آمریکایی‌ها با اعمال تحریم اقتصادی علیه عراق و نیز حمایت از گروه‌های تروریستی از یک سو بحران اقتصادی را در عراق تشدید می‌کنند و از سوی دیگر تهدیدات امنیتی را. هدف نهایی این رفتارها وابسته سازی عراق و پذیرش حضور بلند مدت نیروهای آمریکایی در این کشور است چنانکه دور جدید ناآرامی‌های عراق همزمان با سفر الکاظمی به ایران و تاکید دو کشور برای کمک به حل بحران‌های عراق صورت گرفت که نشانگر طراحی آمریکا برای محروم سازی عراق از ظرفیت‌های کشورهای منطقه برای حل مشکلاتش است. آنچه در فرآیند تحولات عراق به چشم می‌آید آن است که ریشه بحران این کشور بیش از آنکه ریشه داخلی داشته باشد برگرفته از تحرکات آمریکاست که با سیاست بی ثبات سازی و ناامنی به دنبال سلطه بر این کشور است . امری که بیانگر لزوم تحقق هر چه سریعتر خواست پارلمان برای اخراج نیروهای آمریکایی از عراق برای رسیدن این کشور به ثبات و امنیت پایدار است.
نویسنده: علی تتماج
