مراسم رونمایی از مستند پرتره مرتضی سرهنگی با عنوان «متولد آذر» عصر دیروز با حضور چهره‌های شاخص فرهنگی در حوزه هنری برگزار شد.
محسن مؤمنی شریف رئیس حوزه هنری با بیان اینکه مرتضی سرهنگی فرزند زمان خویش است، گفت: این نکته مهمی است اگر کسی فرزند زمان خود باشد موقعیتی را که در آن قرار دارد شناخته و دچار اشتباه نمی‌شود بنابراین کارهای بزرگی انجام می‌دهد.
مؤمنی تصریح کرد: انسانی که فرزند زمان خود باشد هویت‌آفرین و هویت‌ساز می‌شود و آقای سرهنگی، هم زمان خود را شناخت و هم به دیگران شناساند.
در ادامه این مراسم محسن یزدی مدیر مرکز مستند حوزه هنری در سخنانی اظهار داشت: راضی کردن آقای سرهنگی برای ساخت پرتره با لطایف‌الحیل همراه بود، مسیری طولانی هم برای ساخت طی شد اما خدا را شاکر هستم این مستند جزء افتخارات ما شده است تا بتوانیم از آقای سرهنگی تصویری منسجم ضبط کنیم.
به گفته یزدی، سیدرضا حسینی سازنده این مستند حدود ۲ سال درگیر آن بود ولی در این طی طریق، سرهنگی هم لطف کرد و علی‌رغم طولانی شدن کار، همراهی‌های خوبی انجام داد تا این کار به نتیجه برسد قاعدتاً ساخت پرتره آقای سرهنگی کار سختی است چون همه او را می‌شناسند و انتظار دارند کار فوق‌العاده‌ای ساخته شود.
وی در پایان تأکید کرد: سرهنگی تمام وجودش را وقف کار کرد، برای من منش سرهنگی الهام‌بخش است و الحمدلله در مجموعه‌ای نفس می‌کشم که آقای سرهنگی نفس می‌کشد.
آقای سرهنگی مثل دهخداست
احمدرضا درویش در این مراسم تصریح کرد: کار ما فیلمسازی است بنابراین حرف‌هایمان را باید در این قالب بزنیم چه افتخار بزرگی است برای شاگردی که در توصیف معلمش سخن بگوید. معلمی که جایگاهش برای شاگرد بسیار عزیز است چرا که ما رفیق بودیم و هستیم.
درویش در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه نسل ما و نسل بعد از ما عاشق محاسن آقای سرهنگی هستند توضیح داد: در مناسبت‌های مختلف اشاراتی به اهمیت مسئولیت‌های آقای سرهنگی شده است، سه دهه بعد از جنگ مسئولیت‌هایی را عهده‌دار بود حتی رهبر انقلاب هم تأکید بر کارهای مهم در حوزه ادبیات جنگ داشتند و همچنان دارند و حتی در منویاتشان از آقای سرهنگی بارها نام بردند.
درویش گفت: برای من آقای سرهنگی مثل دهخداست ما هر وقت می‌خواهیم از مطلبی مطمئن شویم به فرهنگ‌نامه دهخدا مراجعه می‌کنیم و آقای سرهنگی برای امثال بنده که دغدغه‌مان جنگ است و فراز و فرودهای نمایشی کارها را در عرصه دفاع‌مقدس حتماً باید از ادبیات شفاهی جنگ بگذرانیم از مدیریت او استفاده می‌کنیم او عیار ادبیات ما است و ذخیره بزرگی در حوزه ادبیات جنگ و دفاع‌مقدس شمرده می‌شود.
هدیه ده نمکی برای سرهنگ ادبیات
مسعود ده‌نمکی نیز در سخنانی کوتاه گفت: کار بزرگی انجام شده است، پرتره کردن فردی که خود پرتره‌ساز است بسیار دشوار است.
وی افزود: تمام بچه‌های جنگ فراری از دوربین بودند و دقیقاً کار سخت ثبت پس از جنگ همین بود که راوی‌ها با این مشکلات مواجه بودند. افرادی که تا می‌دیدند فیلمبردارها آمدند فرار می‌کردند هر کس به گونه‌ای غیب می‌شد بنابراین گاهی فرماندهان به نیروها اجبار می‌کردند که باید بایستید و گاهی عنوان می‌شد برای شناسایی‌ها لازم است تصاویر ثبت شود.
ده‌نمکی با مخاطب قرار دادن سرهنگی و بیان این جمله که روحیات بچه‌های جنگ کار شما را پس از جنگ سخت کرد، توضیح داد: اولین اتفاق پس از جنگ این بود که جلوی ما کاغذهایی گذاشتند تا ما شوخی‌های جنگ را بنویسیم تا فرهنگ جبهه گرد آید.
وی با بیان اینکه اگر نبود آن فرهنگ، جبهه امروز نمی‌توانستیم استناد کنیم، گفت: سرهنگی جزو افرادی است که حوزه ادبیات را فرهنگی کرد، سربازهای این حوزه بسیارند اما سرهنگ‌ها هرگز روی مین نمی‌روند ولی در حوزه فرهنگ سرهنگ‌ها ابتدا رفتند تا دیگران ادامه‌دهنده مسیر شده و جرأت دست به قلم شدن را به بچه‌های پس از جنگ بدهند.
ده‌نمکی در پایان گفت: من برای شما متولد آذر هدیه کوچکی آوردم، ماحصل زحمت ۲۷ ساله‌ام کاری است که ۵ هزار ساعت مصاحبه را با آزادگان در اردوگاه‌ها شامل می‌شود که بیش از۳۰ درصد اسرا فوت کردند؛ شامل اسنادی که میلیون‌ها فیش را در خود دارد و قابلیت مبدل شدن به صدها جلد کتاب را داراست بنابراین این دیتا و فیش‌ها و اصل اسناد را به عنوان کادوی جشن تولد به شما تقدیم می‌کنم.
حوزه هنری برای اصالت خود همچنان به آقای سرهنگی نیازمند است
رضا امیرخانی از نویسندگان کشورمان و برگزیده جایزه جلال آل‌احمد در سخنانی اظهار داشت: در برندهای خودروسازی یکسری از راننده‌ها آزمایشی هستند و هیچ وقت بازنشسته نمی‌شوند. حتی وقتی بازنشسته شدند دوباره به خدمت طلبیده می‌شوند تا ترمزها، سیستم‌های حرکتی، فرمان و... را تست کنند.
وی افزود: این آدم‌های مسن در این شرکت‌های برند خودروسازی می‌مانند تا آخرین خودروی برند که از کارخانه خارج شد، پشت فرمانش بنشینند و ۲۰ متر با آن رانندگی کنند و پس از پیاده شدن عیوب آن وسیله نقلیه را باز گویند، این‌ها یک برند را حفظ می‌کنند. من راجع به آقای سرهنگی صحبت نخواهم کرد، اما می‌گویم حوزه هنری برندی است که برای نشان دادن برند فقط سرهنگی، بهبودی و کمره‌ای و چند نفر دیگر برایش مانده‌اند که وقتی سراغشان می‌رویم می‌فهمیم حوزه هنری دهه ۶۰ چه بود.
امیرخانی تصریح کرد: در اتاق سرهنگی بوی همان روزهای دهه ۶۰ به مشام می‌رسد، حوزه هنری می‌تواند رینگ اسپرت شود و خیلی کارها انجام دهد، اما برای اصالت خود همچنان به آقای سرهنگی نیازمند است.
کشورمان به گرمای ادبیات دفاع مقدس نیاز دارد
در پایان این مراسم، مرتضی سرهنگی ضمن تشکر از تولید کنندگان مستند «متولد آذر» و برگزار کنندگان این مراسم، اظهار کرد: امروز گرمایی را از لابه‌لای ادبیات جنگ تحمیلی احساس می‌کنیم و دست و دل خودمان و مملکت‌مان را روی این گرما می‌گیریم. نام دیگر این گرما امید است و ان‌شاءالله با این امید سرمای مشکلات مملکت را پشت سر می‌گذاریم.
وی گفت: حالا حالاها این سرزمین و فلات کهن‌سال به گرمای ادبیات دفاع مقدس نیاز دارد. به سربازان دوران دفاع مقدس احتیاج دارد. به سربازانی که هر کدام وقتی به خاک افتادند... .
اشک و بغض مرتضی سرهنگی به او اجازه نداد سخنش را تمام کند و ضمن تقدیر و تشکر سخنانش را نیمه‌تمام گذاشت.
یادآور می‌شود، مستند «متولد آذر» به کارگردانی و تهیه کنندگی سید رضا حسینی به زندگی و زمانه مرتضی سرهنگی، چهره برگزیده هنر انقلاب و پژوهشگر پیش‌کسوت دفاع مقدس می‌پردازد.
