?>?> اشتهای ارزآوری صنعت غذا | سیاست روز
سه شنبه ۳۰ مرداد ۱۳۹۷ - ۰۱:۰۳
کد مطلب : 105746
سیاست روز پتانسیل رشد صنایع کشور را بررسی می‌کند؛

اشتهای ارزآوری صنعت غذا

اشتهای ارزآوری صنعت غذا

بیش از نیم قرن از تاریخ تولید اولین خودروی سواری در ایران می‌گذرد. شرکت ایران ناسیونال که فعالیت خود را با ساخت اتاق‌های اتوبوس در ‌سال ١٣٤١ آغاز کرده بود از ‌سال ١٣٤٦ بود که وارد صنعت خودروسازی در ایران شد و به این ترتیب پیکان به ‌عنوان اولین خودروی سواری ایران در ‌سال ١٣٤٦ در شرکت کارخانجات صنعتی ایران ناسیونال وارد بازار شد. آن روزها تعداد خودروسازان جهان به تعداد انگشتان دست محدود بود. در آسیا نیز غیر از ژاپن کشورهای دیگر حرف چندانی برای گفتن در این صنعت نداشتند. صنعت خودروسازی کره جنوبی هم که زمان کوتاهی از شروع فعالیت آن سپری می‌شد، تقریبا همزمان با ایران ساخت خودرو را آغاز کرده بود. با وجود این‌که در ابتدا سطح کیفی و کمی صنعت خودروسازی ایران و کره همسان یکدیگر به پیش می‌رفت، اما در ادامه خودروسازی ایران از کره عقب افتاد به‌طوری که هم‌اکنون فاصله بسیاری میان صنایع خودروسازی این دو کشور وجود دارد. امروز کره به ‌عنوان یکی از قطب‌های تولید خودرو در جهان به شمار می‌آید که صنعت خودروسازی در ایران تنها در کسوت یک مونتاژ کار درحال درجا زدن است.

ادعای ۴۰ ساله
این اتفاق در حالی رخ داده که متولیان همواره ادعای زیادی نسبت به حمایت از این صنعت دارند و با گذشت ۴۰ سال این صنعت همچنان در انحصار دو غول خودروساز کشور قرار دارد. دو غولی که همواره از حمایت‌ها بسیاری از سوی مدیران رده بالا از وزیر صنعت، معدن تجارت گرفته تا نهادهایی وابسته به فعالیت این صنعت؛ بهره‌مند هستند.
حمایت‌هایی که منجر به آن شده تا فعالان و تولیدکنندگان این عرصه هیچ‌گاه به این باور نرسند که باید در مسیر ایمنی حرکت کرده و تولیدات خود را کیفی کنند. در مورد حمایت‌های خاص آقای وزیر صنعت، معدن و تجارت و البته رانت‌هایی که در طول این سال‌ها در حوزه خودرو وجود داشته و هست حرف برای گفتن بسیار است اما در این گزارش بنا داریم که در یک نگاه مقایسه‌ای از صنعتی سخن به میان آوریم که با وجود نبود حمایت و هدایت‌های رانتی و غیررانتی توانسته حجمی بالغ بر ۸۰ درصد نیاز کشور را از تولیدات داخل پاسخگو باشد و درصد بالایی از مسئولیت آن نیز به عهده بخش خصوصی و نه خصولتی و دولتی است.

صنعتی فراموش شده
به اعتقاد کارشناسان و تحلیلگران تجارت محصولات کشاورزی و غذایی بخش پررنگی از فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی را به خود اختصاص داد ه و این صنعت اکنون با پنج تریلیون دلار، ۱۰ درصد هزینه‌های مصرف‌کنندگان و ۴۰ درصد اشتغال را در اختیار دارد.
بنابر آمار منتشر شده این صنعت همچنین به‌تنهایی ۳۰ درصد از گازهای گلخانه‌ای را در جهان تولید می‌کند و ایران نیز از دیرباز یکی از کشورهای مهم در این عرصه بوده است به طوریکه از زمان اصلاحات ارزی تا امروز بخش صنایع غذایی و کشاورزی از اهمیت بالا برخوردار بوده و در حال حاضر نیز ۱۵ درصد از سرمایه‌گذاری‌های ایجاد‌ شده و اشتغال در بخش صنعت در این قسمت حیاتی است.

تجارت پرسود
براساس نقطه نظرات منتشر شده از سوی کارشناسان زودبازده بودن از جمله ویژگی‌های مثبت سرمایه‌گذاری در تولید مواد غذایی است که این مساله امری مهم برای سرمایه‌گذاران تلقی شده و می‌شود اما همچنان از نگاه متولیان مغفول مانده است.
از سوی دیگر کارشناسان این عرصه با بیان اینکه عدم وابستگی زیاد این صنعت به واردات مواد اولیه موجب شده تا این حوزه از جایگاه نسبتاً ویژه‌ای برخوردار باشد می‌گویند؛ صنایع غذایی ایران وضعیت مناسبی از جهت سودآوری دارند و می‌توان با وجود ضریب نسبتاً پایین آن از نوسانات کم آن بهره برد.
این گروه با ارزیابی شرکت‌های صنایع غذایی حاضر در بورس می‌گویند؛ شرکت‌های صنایع غذایی در میان صنایع بورسی از نظر شاخص قیمت به درآمد (P/E) این صنعت در رده نهم قرار دارد و با نسبت حدود ۹ می‌توان این استنباط را داشت که خوش‌بینی نسبت به این سهم‌ها در بازار وجود دارد که میانگین این نسبت از میانگین بازار بالاتر است.
به اعتقاد این تحلیلگران ورود شرکت‌های صنایع غذایی در بازار سرمایه و جذب سرمایه‌های بالقوه داخلی و خارجی موجب پویایی بیشتر صنایع و سعی آنها در بالا بردن بهره‌وری می‌شود زیرا طبیعتاً سرمایه‌ها به سمت صنایع موفق‌تر جذب ‌شده و این امر باعث ایجاد رقابت میان صنایع پذیرفته‌شده در بازار سرمایه خواهد شد. اما با وجوداین مزیت‌ها این مهم آن طور که باید مورد توجه متولیان نبوده و نیست.

۱۰ درصد از تولید ناخالص کشور
کارشناسان و تحلیلگران حوزه غذا با تاکید بر این مساله که صنعت محصولات غذایی از صنایع غیر‌ادواری است که در همه فصول سال و در وضعیت‌های اقتصادی مختلف، تقاضا برای محصولات این صنعت به طور دائم وجود دارد مدعی هستند که صنایع غذایی تقریباً ۱۰ درصد تولید ناخالص داخلی کشور را تولید می‌کنند که رقم قابل توجهی است. این صنایع در حال حاضر بیشتر پاسخگوی نیازهای داخلی بودند اما برخلاف سایر صنایع، صنعت غذایی در ایران یک بخش تحول یافته و پیشرفته است، اما چشم‌انداز سال ۱۴۰۴ قرار بوده که ظرفیت تولید در این صنعت به بیش از ۳۰۰ میلیون تن برسد رقمی که با توجه به آمار و ارقام کنونی فاصله زیادی از اهداف تدوین شده دارد. براساس آمار موجود؛ ارزش صادرات مواد غذایی طی یک دهه اخیر بیش از ۱۰ برابر افزایش یافته است و در شرایط کنونی بیش از ۱۱ درصد ارزش افزوده صنعت کشور توسط بخش صنایع غذایی ایجاد می‌شود.
کارشناسان و تحلیلگران این حوزه با مبنا قرار دادن میزان صادرات مواد غذایی ایران در ۹۶ معتقدند این میزان با رشد ۸ درصدي در ارزش، به رقم ۲ میلیارد و ۷۷ میلیون دلار و از نظر وزنی به یک میلیون و ۱۷۸ هزار تن رسیده است. به باور این گروه با احتساب نیاز داخلی به رقمی در حدود ۷۵ میلیون تن، می‌توان برای صادرات ۳۰ تا ۴۰ میلیون تن از محصولات کشاورزی فرآوری شده به کشورهای دیگر برنامه‌ریزی کرد و این همان مساله‌ای است که مثل بسیار از موارد دیگر از نظر متولیان مغفول مانده است.
سال‌هاست که فعالان و کارشناسان حوزه اعلام می‌کنند که با اندکی فرآوری و بسته‌بندی مناسب می‌توان ارزآوری قابل توجهی در این عرصه داشت اما گوش هیچ متولی به این موضوع بدهکار نیست از سوی دیگر برخی فعالان معتقدند حمل‌و‌نقل سردخانه‌ای کشور وضعیت چندان خوبی ندارد و این مشکل ،معضلات این حوزه را چندان کرده است. به اعتقاد برخی فعالان این حوزه؛ ۹۹ درصد تولید غذا در دست بخش خصوصی است، اما تمام پیش‌نیازهای تولید اعم از تصمیم‌گیری، تعیین نرخ خرید تضمینی محصولات کشاورزی، تعرفه واردات و بسیاری از مسائل دیگر در دست دولت است و شاید بخش اعظم مشکلات همین باشد.
به باور کارشناسان شرایط ژئوپلتیکی ایران در خاورمیانه به گونه‌ای است که این هدف به راحتی محقق می‌شوداگر متولیان بخواهند و عزم خود را در این حوزه جزم کنند و با برنامه‌ریزی دراین مسیر گام بردارند. به باور این کارشناسان اگر متولیان همت کنند؛ کشورهای همسایه می‌تواند هدف صادرات صنایع غذایی باشد اما این مهم میسر نخواهد شد مگر با اقدام به اصلاحات اساسی در این صنعت.

https://siasatrooz.ir/vdcaymn6i49nw01.k5k4.html
نام شما
آدرس ايميل شما
کد امنيتی