رجب طیب اردوغان نخست‌وزیر ترکیه در سفری دوره‌ای راهی هند و روسیه می‌شود. با توجه به شرایط داخلی و چالش‌های بیرونی ترکیه این سوال مطرح می‌شود که وی از این سفرها چه اهدافی را دنبال می‌کند بویژه اینکه از یک‌سو رویکرد به هند می‌تواند در مناسبات پاکستان به عنوان یکی از محورهای روابط خارجی ترکیه تاثیرگذار منفی باشد و از سوی دیگر اختلافات میان ترکیه و روسیه در قبال سوریه همچنان ادامه دارد.
آنچه در برآیند تحولات دورنی و بیرونی ترکیه بر می‌آید آن است که این کشور با چالش‌های اقتصادی، امنیتی بسیاری مواجه است که آینده سیاسی اردوغان و حزب حاکم عدالت و توسعه را به مخاطره می‌اندازد.
با توجه به اینکه گردشگری از محورهای اصلی منابع اقتصادی ترکیه را تشکیل می‌دهد می‌توان گفت که اردوغان سعی دارد تا از ظرفیت‌های هند و روسیه برای تحقق منافع بیشتر در این حوزه‌ها بهره گیرد. البته ظرفیت‌های بالای جمعیتی هند نیز مولفه‌ای است که می‌تواند در حوزه صادرات برای ترکیه هدفی قابل توجه باشد.
در همین حال در حوزه سیاست خارجی ترکیه از یک سوی در بحران سوریه با ناکامی مواجه شده چنانکه حتی وعده‌های آمریکا به آنکارا نیز محقق نشده در حالی که گروه‌های تروریستی تحت حمایت ترکیه نیز نتوانسته‌اند چنانکه باید منافع آن را تامین سازند. از سوی دیگر روابط ترکیه با اتحادیه اروپا نیز در وضعیت بحرانی قرار گرفته چنانکه طرح پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپایی و نیز توافقات طرفین در باب پناه‌جویان که ۲۰ میلیارد دلار برای ترکیه درآمد می‌توانست به همراه داشته باشد لغو شده است. با توجه به این شرایط می‌توان گفت ترکیه به دنبال یافتن منابعی جایگزین برای ارتباط جهانی باشد که رویکرد به اتحادیه عرب، چین و نیز سفر اخیر اردوغان به هند و روسیه را می‌توان در این چارچوب ارزیابی کرد. ترکیه سعی دارد تا این پیام را به غرب بدهد که نیازی به روابط با آنها ندارد و از مولفه‌های جایگزین دیگری برخوردار است.
نکته مهم آنکه آنکارا در سفر به روسیه بر تحولات سوریه نیز تمرکز خواهد داشت چراکه دریافته غرب و ارتجاع عربی توان اجرای وعده‌های خود در قبال سوریه را ندارند بویژه آنکه تحرکات مشکوکی از سوی آمریکا برای ایجاد برخی مناطق تجزیه‌طلب در مرزهای ترکیه عملا تهدیدی برای منافع و امنیت ملی آنکارا است. اردوغان سعی دارد با رویکرد به روسیه پس از آن اختلافات و تنش‌های ایجاد شده بر اثر سرنگون‌سازی جنگنده روس توسط ترکیه، به نوعی از ظرفیت‌های روسیه برای رسیدن به حداقل اهداف خود در سوریه بهره گیرد در حالی که این هدف یک مانع بزرگ دارد و آن تاکید روسیه بر حفظ نظام سوریه است که اهداف سفر اردوغان را با ابهامات بسیاری همراه ساخته است.
به هر تقدیر می‌توان گفت سفر اردوغان نه از روی قدرت بلکه برگرفته از چالش‌های درونی و بیرونی است که اردوغان را به این رویکردهای اجباری سوق داده تا راه گریزی برای کاهش بحران‌های مذکور یافته تا شاید سرآغازی برای رسیدن به رویای ریاست جمهوری دائمی وی باشد.
