مراسم بزرگداشت ۲۲ بهمن امسال متفاوت از سالهای گذشته به دلیل شرایط کرونایی برگزار شد. ملت بزرگ ایران در قالب حضور خودرویی و موتوری و بهره گیری گسترده از فضای مجازی این روز را گرامی داشته و در عین انتقاد و گلایه از برخی شرایط اقتصادی، سیاسی و فرهنگی به حمایت و حفظ ارزشها و آرمانهای انقلاب اسلامی تاکید کردند. ملت ایران بار دیگر نشان دادند که پیرو انقلاب اسلامی خویش بوده و ریشه چالشها و مشکلات کنونی کشور را نیز برخی عدول‌ها و دوری‌‌ها از اصول و ارزشهای انقلاب اسلامی دانسته و خواستار توجه عملی مسئولان به تحقق اصول انقلابی شدند. در کنار حضور همه جانبه ملت در بزرگداشت یوم الله ۲۲ بهمن، نکته قابل توجه تاکید دکتر حسن روحانی رئیس جمهور اسلامی ایران بر تلاش دولت مبنی بر بازآفرینی دوران ثبات و توسعه سالهای آغازین فعالیت دولت در ماه‌های پایانی است. حال این سوال مطرح است که راه تحقق این بازآفرینی چیست و چگونه می‌توان به جبران خسارت‌هایی پرداخت که در جنگ اقتصادی آمریکا علیه ایران به ویژه آنطور که دولتمردان قوه مجریه گفته اند از سال ۹۷ تا ۹۹ با شدت هر چه تمام تر صورت گرفته، پایان داد.
برای پاسخ به این پرسش بررسی عوامل و حاضران در جنگ اقتصادی و در گام بعدی چگونگی پیروزی ایران در طول این جنگ قابل بررسی است. نخست آنکه با نگاهی به کارنامه اقتصادی تحمیلی علیه جمهوری اسلامی و ملت ایران می‌توان دریافت که ریشه این جنگ عدم تعهدپذیری طرف‌های غربی شامل آمریکا و اروپا به تهدیدات برجامی و استمرار و تشدید تحریم‌ها بوده است. هر چند اروپا تلاش دارد تا ترامپ را صرفا مشمول این وضعیت معرفی و خود را تبرئه سازد که کارنامه این سالها نشان می‌دهد اروپا گام به گام آمریکا علیه ایران اقدام کرده چنانکه اروپا حتی حاضر به اجرای کانال مالی مشترک سیاسی ایران و اروپا (اینستکس) نشده است. اروپایی‌ها رسما همدست آمریکا بوده و مسیر خود را جدا نکرده و لذا آنها را باید عامل این جنگ اقتصادی دانست.
در همین حال غرب از فرصت چشم داشت و امید طرف ایرانی به اجرای برجام توسط ۱+۵ برای شرطی نگاه داشتن بازار بهره گرفت که نوعی خود تحریمی بوده است که مکمل تحریم‌های خارجی گردید. در این میان ضعف مدیریتی و عدم سیاستگذاری صحیح در حوزه اقتصادی نیز به این وضعیت دامن زده که بر شدت اثرگذاری چالشهای اقتصادی افزود و بحران کرونا نیز آن را تشدید کرد.
دوم آنکه به رغم تمام طراحی‌ها و تحریم‌های اعمال شده علیه ایران به ویژه از پس از خروج آمریکا از برجام در سال ۱۳۹۷ ، در نهایت طرح فشار حداکثری ناکام ماند چرا که از یک سو ملت ایران همچون گذشته در صحنه حضور داشت و با تمام وجود فشارهای اقتصادی و معیشتی را تحمل کرده و از سوی دیگر دولتمردان نیز به جای چشم داشت به خارج و برجام به بهره گیری از ظرفیت‌های داخلی روی آوردند که دستاوردهای کشور در مقابله با کرونا از نتایج بارز این رویکرد بوده است. به عبارتی دیگر آنچه ناکامی دشمن در جنگ اقتصادی را رقم زد تغییر در دیدگاه‌ها به برجام و توجه به داخل و البته یافتن شرکای جدید اقتصادی در منطقه و فرامنطقه به جای چشم داشت به روابط با اروپا بوده است. نکته قابل توجه آنکه رویکرد ایران به تعلیق تعهدات برجامی در ۵ گام و نیز مصوبه مجلس مبنی به بازگشت به غنی سازی ۲۰ درصد و توسعه توان هسته ای کشور، زمینه ساز شکسته شده توهم غرب مبنی بر پایبندی ایران به برجام بدون هزینه کرد غرب بوده است.
با توجه به آنچه در باب عاملان جنگ اقتصادی و ریشه‌های ناکامی این جنگ ذکر شد می‌توان دریافت که دوران بازآفرینی براساس همان رویکرد اقتصاد مقاومت با تکیه بر ملت و عدم چشم داشت به وعده‌های خارجی امکان پذیر است. ملت ایران دیروز با حضور گسترده در گرامی داشت ۲۲ بهمن بار دیگر نشان داد که به رغم مشکلات اقتصادی و کاستی‌های موجود، در صحنه حمایت و حراست از انقلاب اسلامی قرار دارد و این پیام را به مسئولان داشته که راهکار پایان چالشها و رسیدن به بازآفرینی را باید در داخل کشور جستجو کرد و نه در احیای برجام و وعده‌های بیگانگان. مسلما اعضاء ۱+۵ اگر تعهدپذیری داشتند تاکنون اجرا می‌کردند لذا چشم داشت به برجام راهی نادرست برای تحقق بازآفرینی خواهد بود که تکرار اشتباه امضاء برجام خواهد بود. راه را ملت ایران دیروز یک بار دیگر با صدای انقلابی فریاد زده و آن ادامه راه انقلاب اسلامی رای تحقق آرمانهای انقلاب است که زمینه ساز تحقق رونق اقتصادی همراه با عدالت فراگیر در تمام زمینه‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی خواهد بود. رویکرد جهادی و انقلابی کلید نهایی حل مشکلات کشور است که در سایه پیگیری آرمانهای انقلاب اسلامی‌محقق خواهد شد.
نویسنده: قاسم غفوری
