جمهوری اسلامی ایران بار دیگر میزبان نشستی است که محور آن را رایزنی‌ها و هماهنگی منطقه‌ای برای رسیدن به صلح و امنیت پایدار در منطقه تشکیل می‌دهد. دومین نشست گفت و گوی امنیت منطقه ای با حضور دبیران و مشاوران امنیت ملی و مقامات عالی امنیتی کشورهای ایران، روسیه، چین، هند، افغانستان، تاجیکستان و ازبکستان امروز در تهران برگزار می شود. نکته قابل توجه آنکه نشست یک روزه امسال که با ابتکار و میزبانی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران برگزار می شود؛ بر موضوع افغانستان و مبارزه همه جانبه با اشکال مختلف تروریسم در این کشور تمرکز دارد. این نشست در حالی برگزار می‌شود که پیرامون آن چند نکته مهم قابل توجه است. نخست نوع نگا جمهوری اسلامی به مقوله امنیت است. ایران همواره تاکید دارد که امنیت منطقه بویژه همسایگان را امنیت خود دانسته و در تحقق این مهم از هیچ اقدامی فروگذار نیست چنانکه جمهوری اسلامی همواره کانونی برای هماهنگی میان کشورهای منطقه با محوریت امنیت درون منطقه‌ای بوده است. ایران در راه امنیت منطقه از مبارزه با تروریسم گرفته تا مبارزه با مواد مخدر هزینه‌های مالی و انسانی بسیاری پرداخته است که خود سندی آشکار بر صداقت عملی ایران در ایجاد و تقویت امنیت در منطقه است.
دوم آنکه نشست امسال با محوریت افغانستان برگزار می‌شود. در سال ۲۰۰۱ نیروهای آمریکایی و ناتو با ادعای گرفتن انتقام قربانیان حادثه ۱۱ سپتامبر اشغال نظامی افغانستان را رقم زدند. اکنون ۱۸ سال از آن زمان می‌گذرد در حالی که به اذعان سازمان ملل نه تنها بهبودی در شرایط امنیتی ، اقتصادی و اجتماعی و سیاسی این کشور ایجاد نشده بلکه از یک سو تروریسم همچنان در این کشور قربانی می‌گیرد و از سوی دیگر آمریکا و ناتو اقدامی برای امنیت در این کشور صورت نداده‌اند و حتی خود زمینه ساز افزایش حضور تروریست‌ها در این سرزمین بوده‌اند. اسناد نشان می‌دهد که آمریکا در حال انتقال داعش به این افغانستان است که تهدیدی بزرگ برای امنیت این کشور و منطقه است. در حوزه مواد مخدر نیز مبارزه‌ای صورت نگرفته و حتی آمریکا و انگلیس زمینه ساز افزایش کشت خشخاش شده‌اند چرا که سران این کشورها خود از بزرگترین باند‌های قاچاق مواد مخدر بوده و درآمدهای کلانی از این راه بدست می‌آورند. نکته مهم آنکه در گزارش ماه‌های اخیر سازمان ملل رسما اذعان شده است که نیروهای غربی مسئول اصلی کشتار غیر نظامیان بویژه زنان کودکان در افغانستان هستند و نقض حقوق بشر توسط آنها به امری روزانه مبدل شده است. سوم آنکه برگزاری این نشست بیانگر اعتماد منطقه به جمهوری اسلامی در تحقق امنیت است.
اولین نشست گفت و گوی امنیت منطقه ای در مهرماه سال گذشته و با حضور کشورهای ایران، روسیه، چین، هندوافغانستان با موضوع افزایش هماهنگی میان کشورهای منطقه در برابر تروریسم تکفیری برگزار گردید در حالی که جهانیان اذعان دارند که طی این یک سال جمهوری اسلامی اقدامات گسترده‌ای در مبارزه با تروریسم تکفیری صورت داده است که نمود آن را در سوریه و عراق می‌توان مشاهده کرد. بر این اساس می‌توان گفت نشست امسال برگرفته از اقدامات یک ساله جمهوری اسلامی در تحقق اهداف نشست سال گذشته و اعتماد سراسری به ایران برقراری امنیت پایدار در منطقه است. نکته مهم آنکه این نشست این پیام مهم را به همراه دارد که از یک سو ادعای منزوی بودن ایران ادعایی واهی است که کشورهای منطقه با حضور در نشست تهران بر آن اذعان دارند و از سوی دیگر این میزبانی خود سندی بر صداقت جمهوری اسلامی در ارائه طرح امید و صلح برای کشورهای حوزه خلیج فارس در حوزه امنیت دریایی است. طرحی که به اذعان جهانیان می‌تواند مولفه‌ای برای تامین امنیت پایدار در خلیج فارس و دریای عمان و مقابله با دخالت‌های بیگانگان در امور منطقه باشد.
به هر تقدیر نشست امنیتی امروز تهران را می‌توان سرآغازی برای همگرایی بیشتر کشورهای منطقه در مبارزه با تهدیدات امنیتی دانست. امنیتی پایدار و با ثبات که همگرایی منطقه‌ای و مقابله با دخالت‌های بیگانگان در امور منطقه محقق خواهد شد چرا که تجربه نشان داده است که مدعیان امنیت جهان نه تنها اراده‌ای برای تحقق این امر ندارندب که خود محور بحران‌های امنیتی هستند که نمود عینی آن را در عملکرد آمریکا و ناتو در افغانستان که ۱۸ سال بحران را به این کشور تحمیل کرده‌اند مشاهده کرد.
نویسنده: قاسم غفوری
