اذعان معاون رییس جمهورکشورمان به بیتعهدی غرب در قبال برجام درحالی مطرح شده که به تازگی اتحادیه اروپا، با درخواستی نابهجا خواهان ارائه جزئیات مربوط به تولید یکی از قطعات دستگاههای سانتریفیوژ شده است!
بیشتر از ۹ ماه از زمان اجرایی شدن برجام میگذرد اما دریغ از یک قدم مثبت غرب برای اجرای تعهداتی که در دی ماه سال گذشته با عنوان توافق هستهای با جمهوری اسلامی منعقد کرد.
پس از امضای توافق هستهای قرار بود، طرف ایرانی و ۱+۵ بطور همزمان به تعهدات مندرج در توافق امضا شده را اجرایی کنند اما گویا این تنها طرف ایرانی بود که خود را ملزم به انجام تعهدات کرده بود و در عوض غرب نه تنها به هیج کدام از وعدههای خود عمل نکرد بلکه در مسیر اجرایی شدن برجام نیز سنگاندازی کرد، البته در این میان آمریکاییها از مصوبات ضد ایرانی کنگره گرفته تا بهانههای حقوق بشری بیشترین نقش را دراجرا نشدن توافق هستهای ایفا کردند!
حالا با صراحت تمام علی اکبر صالحی به عمل نکردن غرب در قبال توافق هستهای اذعان میکند.
وی درمصاحبه با یک نشریه انگلیسی، غرب را به عدم پایبندی به تعهدات خود در قالب توافق هستهای متهم کرد.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران به گاردین گفت که ایران بهصورت کامل به تعهدات خود در توافق هستهای پایبند بود اما ۸ ماه پس از رفع رسمی تحریمها، غرب در عمل به تعهدات خود موفق نبود. وی اعلام کرد که برای صدمه ندیدن توافق هر دو طرف باید به تعهدات خود پایبند باشند.
صالحی ادامه داد: همانطور که آژانس انرژی اتمی اشاره کرده است ایران به تعهدات خود پایبند بوده است، درحالی که طرف مقابل ــ اکنون برای افکار عمومی مشخص شده و این دیگر یک راز نیست ــ واقعاً به تعهدات خود عمل نکرد؛ اینکه تحریمها رفع شده و مبادلات بانکی به حالت عادی برگشته و اینکه تجارت تقویت شده و روابط اقتصادی بهبود یابند، این موارد بهاندازهای که مد نظر ما بود عملی نشد.
وی که بهگفته خود دارای روابط خوبی با هاموند است به جلسات مثبت خود با وی اشاره کرد و گفت: او اشاره کرد که این پرونده را در دستور کار خود دارند و بهدنبال جدی گرفتن این موضوع هستند و سعی در ابداع روشها و ابزاری برای رفع موانع پیش روی همکاری بانکی با ایران را دارند.
صالحی در ادامه گفت که توافق هستهای هم بهنفع غرب و هم بهسود ایران است و خارج شدن آن از مسیر اصلی مایه تأسف خواهد بود.
رئیس سازمان انرژی اتمی که توافق هستهای را یک موفقیت دیپلماتیک میداند نسبت به تلاشهایی برای بازنویسی توافق و اعمال درخواستهای بیشتر در آن هشدار داد و گفت: برخی اوقات میبینیم که درخواستهایی از طرف مقابل مطرح میشود که آن درخواستها تا اندازهای فراتر از برجام هستند. در همان زمان میبینیم که طرف مقابل بهصورت کامل به تعهدات خود عمل نکرده، مانند موضوع تجارت بانکهای بزرگ با ایران... اگر درخواستی فراتر از توافق وجود داشته باشد آنگاه اوضاع پیچیدهتر خواهد شد.
صالحی از اظهارنظر درباره نامزدی ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری امتناع کرد و گفت که این، موضوع داخلی یک کشور دیگر است. وی همچنین گفت: اگر آمریکا اقدامی در راستای به خطر انداختن برجام انجام دهد اعتبار سیاسی خود را تحتالشعاع قرار خواهد داد. تا آنجا که میدانم اتحادیه اروپا بسیار از برجام حمایت کرده و چین و هند و مابقی جامعه بینالملل همگی بسیار خوشحال هستند.
واکنش ایران به اجرا نشدن تعهدات برجامی از سوی غرب در حالی مطرح می شود که اتحادیه اروپا در بیانیهای که به رؤیت یک رسانه آمریکایی رسیده از ایران خواسته جزئیات مربوط به تولید یکی از قطعات دستگاههای سانتریفیوژ موسوم به «لولههای روتور» را در اختیار آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار بدهد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس دیروز این خبر را بر اساس پیش نویس بیانیهای از اتحادیه اروپا که به رویت این رسانه آمریکایی رسیده منتشر کرد.
طبق این گزارش، اتحادیه اروپا قرار است این بیانیه را هفته آینده در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارائه کند.
یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در بخشی از گزارش فصلی خود درباره پایبندی ایران به توافق هستهای با گروه ۱+۵ موسوم به «برجام» که هفته گذشته منتشر شد، نکاتی را درباره موضوع ساخت همین قطعه گوشزد کرده بود.
آژانس در این گزارش تصریح کرده ایران اظهارنامه های مربوط به تولید و موجودی لولههای روتور سانتریفیوژ و بیلوز (Bellows) را به آژانس ارائه کرده است.
آمانو در گزارش فصلی همچنین تصریح کرده ایران در تاریخ ۲ ماه می ۲۰۱۶ به آژانس اطلاع داد که قصد دارد تولید لولههای روتور را مجدداً آغاز کند. راستی آزمایی آژانس حاکی است ایران در تاریخ ۲۶ ژوئن ۲۰۱۶ تولید این قطعات را مجدداً آغاز کرده است.
مطابق گزارش آسوشیتدپرس، اتحادیه اروپا در بیانیه خود خواستار «همکاری کامل ایران» در این موضوع در گفت و گو با آژانس شده است. این اتحادیه همچنین از آژانس خواسته هر گونه اطلاعات تازه در این مورد را در اختیار اعضای شورای حکام قرار دهد. نکته قابل تامل اینکه آژانس در آخرین گزارش فصلی خود بازهم بر پایبندی ایران به اجرای تعهدات برجام صحه گذاشت.اما گویا غربیها در برابر صداقت ایران نه چشمهایشان را میبیند نه گوشهایشان میشنود که همچنان به جای اجرای تعهدات خود از ایران درخواستهای نابه جا مطرح میکنند.
توضیحات کمالوندی درباره خبرسازی آسوشیتدپرس
البته بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی کشورمان پیرامون خبر آسوشیتدپرس توضیحاتی داد، وی گفت: یک یا دو عضو اتحادیه اروپا ممکن است نظراتی داشته باشند که این نظرات، نظر قطعی اتحادیه محسوب نمیشود.
وی افزود: آنچه که ما باید در اختیار آنها قرار می دادیم، تعداد، موجودی و یکسری از مشخصات روتورها بود که این مشخصات در روز توافق معین گردیده است.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه گزارش آمانو در بند ۱۷ دقیقا مشخص کرد که ایران اطلاعات لازم را در اختیار آژانس قرار داده گفت: ما از همان روز اول توافق کردیم که اطلاعات مربوط به سانتریفیوژها و روتورهایمان چه میزان باید باشد.
کمالوندی ادامه داد: در حال حاضر شاهد این هستیم که بعضا زیاده خواهی هایی از سوی طرف مقابل در زمینههایی مثل روتور و الیاف کربن که مقام معظم رهبری بر روی آن تاکید داشتند صورت میگیرد. وی در پایان با بیان اینکه ما به آژانس گفتهایم که اگر اطلاعات بیشتری از ما میخواهند، میتوانند مواد مورد نیاز ما را بدهند تا اطلاعات بیشتر به دست آنها بیاید خاطرنشان کرد: اگر برای روتورهای سانتریفیوژهای ما مواد لازم را در اختیار قرار دهند، طبیعتا اطلاعات بیشتری در اختیار آنها قرار خواهد گرفت.
ایران اجازه دخالت فراتر از برجام را نمیدهد
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس معتقد است اگر اتحادیه اروپا بخواهد خارج از برجام بازرسی و نظارت بر ساخت تجهیزات هستهای داشته باشد این اجازه ازسوی جمهوری اسلامی داده نخواهد شد و ایران براساس توافقات گام برمیدارد.
مسعود گودرزی در گفت و گو با خانه ملت در واکنش به درخواست جدید اتحادیه اروپا مبنی بر در اختیار قرار دادن اطلاعات مربوط به لولههای روتوری سانتریفیوژها به آژانس بینالمللی اتمی، گفت: برای بازرسی از تجهیزات و تأسیسات هستهای کشورها یک نظام بازرسی تعریف شده در پادمان آژانس بینالمللی اتمی وجود دارد که لایه اول بازرسی است و جمهوری اسلامی نیز به آن پایبند بوده است.
نماینده مردم ممسنی و رستم در مجلس شورای اسلامی بر همین اساس تصریح کرد: فراتر از آن برای اینکه بخواهیم حسن نیت خود را نشان دهیم، در چارچوب برجام اجازه بازرسیهای بیشتر را دادیم که کارشناسانی به کشورمان آمدند و طی ۳ مرحله گزارشهایی از تأسیسات هستهای به آژانس ارائه کردند و مورد تأیید قرار گرفتیم.
وی افزود: در ادامه اگر اتحادیه اروپا بخواهد خارج از برجام بازرسی و نظارت بر ساخت تجهیزات هستهای داشته باشد این اجازه ازسوی جمهوری اسلامی داده نخواهد شد و بر اساس توافقات گام بر میداریم.
گودرزی ادامه داد: بعضی از تأسیسات هستهای این قابلیت را ندارد که ما بخواهیم دسترسی آشکار برای حضور کارشناسان به آن بدهیم و این وضعیت در هر کشوری و در هر کجای دنیا وجود دارد از طرفی درخواستهای برجامی و غیربرجامی طرف مذاکره کننده از ما زیاد شده است.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در پایان خاطرنشان کرد: بخشی از درخواستهای غرب در قالب برجام و خارج از چارچوب آن برای استفاده داخلی و
بهره برداری سیاسی است و دوم به دلیل این است که آنها وفادار به تعهدات خود نبوده و حتی حاضر نیستند در قالب سندی که امضا کرده اند گام بردارند در حالی که جمهوری اسلامی ایران همواره در قالب برجام گام برداشته است.
تلاش غرب برای محروم ماندن ایران از مواهب برجام
عضو هیأت رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس معتقد است فشارهای هدایت شده و هماهنگ شده غرب در بازههای زمانی مشخص از طریق سازمان سیاسی انرژی اتمی به ایران تحمیل میشود تا ما را تحت فشار قرار دهد.
محمدجواد جمالی نوبندگانی نیز در واکنش به درخواست جدید اتحادیه اروپا مبنی بر در اختیار قرار دادن اطلاعات مربوط به لولههای روتوری سانتریفیوژها به آژانس بینالمللی اتمی، گفت: به دنبال تصویب برجام، اتحادیه اروپا و کشورهای غربی پکیجهای مختلفی برای کشورمان آماده کردند تا در بازههای زمانی مختلف آن را به صورت متوالی مطرح کرده و از ما تقاضای جدیدی داشته باشند.
نماینده مردم فسا در مجلس شورای اسلامی بر همین اساس تصریح کرد: اقدامات و درخواستهای جدید هر روزه اتحادیه اروپا در راستای تضعیف روحیه ملت ایران و تبلیغات علیه صنعت هستهای کشورمان است تا نتوانیم از مواهب برجام برخوردار شویم.
وی ادامه داد: فشارهای هدایت شده و هماهنگ شده غرب در بازههای زمانی مشخص از طریق سازمان سیاسی انرژی اتمی به ایران تحمیل میشود تا ما را تحت فشار قرار دهد.
عضو هیأت رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در پایان خاطرنشان کرد: سازمان بینالمللی انرژی اتمی بیش از آنکه یک سازمان فنی باشد، در برخورد با ایران سیاسی رفتار می کند و از آنجایی که اعضا و مدیرکل آن منتخب آمریکا و کشورهای غربی هستند چاره ای جز تبعیت از اتحادیه اروپا و سران خود ندارند، با این حال جمهوری اسلامی تحت تأثیر این فشارها قرار نخواهد گرفت و با حرکت بر اساس عزت اطلاعات تجهیزات هستهای را خارج از چارچوب برجام در اختیار آژانس نمیگذارد.
پاسخ به درخواست نابهجا
به هر ترتیب؛ آنچه نباید از نظر تیم مذاکره کنندگان کشورمان نادیده گرفته شود این است که غرب به اجرای تعهدات برجامی خود پایبند نیست واحتمال ادامه داشتن این بیتعهدی دورازانتظار نیست بنابراین اگرملت ایران خواهان تصمیمی قاطعانه و انقلابی در قبال غرب باشند انتظار نابهجایی نخواهد بود.